Hành trình 20 năm từ trang nhật ký 'Mãi mãi tuổi 20' đến nhịp cầu tri ân
Tròn hai thập kỷ sau khi hai cuốn nhật ký chiến tranh gây tiếng vang lớn - 'Mãi mãi tuổi 20' của liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc và 'Nhật ký Đặng Thùy Trâm' của Anh hùng LLVT Nhân dân Đặng Thùy Trâm được xuất bản, hành trình tri ân và lan tỏa giá trị nhân văn từ những trang viết thời chiến vẫn đang tiếp tục cháy sáng qua một nhịp cầu đặc biệt: Quỹ Mãi mãi tuổi 20, nay là Câu lạc bộ Mãi mãi tuổi 20 (MMT20).

Lễ ra mắt Quỹ “Mãi mãi tuổi 20” tại Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám, ngày 16/8/2005. Nhà thơ Phạm Tiến Duật (đứng giữa); thứ 4 và thứ 3 (từ phải qua) là Nhà văn Đặng Vương Hưng và bà Trần Hồng Dung. Ảnh: ĐVH
Viết tiếp khát vọng cống hiến từ trái tim người lính
Ngày 16/8/2005, Chủ tịch UBND TP Hà Nội chính thức ký quyết định thành lập Quỹ “Mãi mãi tuổi 20”, một tổ chức thiện nguyện mang đậm ý nghĩa tri ân, ra đời trong bối cảnh xã hội còn đang lắng đọng bởi dư âm từ hai cuốn nhật ký thời chiến.
Đến năm 2022, để phù hợp với điều kiện thực tiễn, Quỹ được chuyển đổi mô hình hoạt động thành Câu lạc bộ Mãi mãi tuổi 20. Dù thay đổi tên gọi, nhưng tôn chỉ hoạt động vẫn vẹn nguyên: Tri ân - Tôn vinh - Thiện nguyện - Truyền lửa.
Không có tài sản sở hữu, không nguồn tài chính cố định, MMT20 tồn tại và phát triển nhờ sự thiện nguyện thuần túy, bằng lòng nhiệt thành của các thành viên sáng lập, và sự chung tay của cộng đồng, từ tổ chức, doanh nghiệp đến cá nhân trong và ngoài nước.
Trong suốt 20 năm qua, MMT20 đã tổ chức hàng trăm hoạt động thiết thực: hành hương về nguồn, tôn vinh liệt sĩ, xây dựng công trình tri ân, hỗ trợ các gia đình chính sách, trao tặng hàng ngàn suất quà cho học sinh vùng cao, mẹ Việt Nam Anh hùng, thương binh liệt sĩ…

Lễ khánh thành Linh tháp Tri ân MMT20 tại Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn. Đây là công trình được xây dựng trong hơn 1.000 ngày, với tổng chi phí xã hội hóa gần 3 tỷ đồng.
Một trong những dấu ấn đặc biệt là công trình Linh tháp Tri ân tại Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn được xây dựng trong hơn 1.000 ngày, với tổng kinh phí xã hội hóa gần 3 tỷ đồng, khánh thành vào ngày 27/7/2019. Công trình không chỉ mang giá trị tâm linh mà còn là biểu tượng sống động của lòng biết ơn và khát vọng hòa bình.
Từ Trường Sơn, Thành Cổ Quảng Trị, Sông Thạch Hãn đến Ngã ba Đồng Lộc, Truông Bồn, Vị Xuyên... những bước chân tri ân của MMT20 đã in dấu ở hàng trăm nghĩa trang và địa danh lịch sử, thắp sáng ký ức hào hùng một thời máu lửa.
MMT20 còn ghi dấu bằng những hoạt động sưu tầm, biên soạn và xuất bản sách tư liệu chiến tranh. Hàng trăm đầu sách thuộc bộ “Nhật ký thời chiến Việt Nam”, “Những lá thư thời chiến” và “Trái tim người lính” đã ra đời, trở thành di sản tinh thần quý giá cho nhiều thế hệ.

Trong chương trình “Kiên cường Việt Nam” năm 2020, kỷ niệm 15 năm truyền thống của MMT20, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam đã trao bằng xác lập kỷ lục tôn vinh Quỹ “Mãi mãi tuổi 20” và Nhà văn Đặng Vương Hưng.
Chương trình “Tủ sách Đặng Thùy Trâm” đã được trao tặng đến nhiều trường học và nhà văn hóa trên cả nước, góp phần nâng cao dân trí và khơi dậy ý thức trách nhiệm với lịch sử dân tộc trong thế hệ trẻ.
Với triết lý hoạt động: “Không để sự hy sinh trở thành vô nghĩa. Không để tuổi trẻ quên mất lịch sử”, MMT20 đặc biệt chú trọng kết nối với sinh viên, học sinh.
Từ năm 2017, Câu lạc bộ “Ngọn lửa tuổi 20” ra đời tại Trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội), sau đó lan tỏa đến TP HCM. Thông qua các chương trình như “Linh thiêng Việt Nam”, “Dáng đứng Việt Nam”, “Tự hào Việt Nam”, “Mơ khúc quân hành”… hàng nghìn bạn trẻ đã được tham gia hành trình thực tế về nguồn, nghe kể chuyện chiến trường từ các nhân chứng sống để cảm nhận giá trị hòa bình từ ký ức chiến tranh.

Bộ sách “Nhật ký thời chiến Việt Nam” gồm 4 cuốn, với hơn 5.000 trang in, khổ 16x24 cm, do MMT20 phối hợp với “Trái tim người lính” thực hiện năm 2020, là một công trình tiêu biểu của Tủ sách “Mãi mãi tuổi 20”, với hàng trăm cuốn sách tư liệu vô giá.
Tri ân những người “giữ lửa”
Đồng hành trên hành trình 20 năm là các thế hệ lãnh đạo Câu lạc bộ “Mãi mãi tuổi 20”, họ là những người giữ lửa nhiệt huyết, tận tâm và trách nhiệm. Đó là nhà thơ Phạm Tiến Duật (1941-2007), một người lính Trường Sơn, Giải thưởng Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Quản lý giai đoạn 2005-2007.
Anh hùng Lao động, Trung tướng, Nhà văn Hữu Ước, Chủ tịch CLB giai đoạn 2007-2010.
Anh hùng LLVT Nhân dân, TS.KHQS, Trung tướng Đoàn Sinh Hưởng – Chủ tịch từ năm 2011 đến nay.
Bên cạnh đó là những người bền bỉ đồng hành: bà Trần Hồng Dung; Đại tá – Nhà văn Đặng Vương Hưng; Đại tá Đào Chí Công; ông Trần Trung Tín...
Nhân kỷ niệm 20 năm MMT20, nhóm họa sĩ trẻ thuộc dự án “Trái tim người lính” đã phục dựng màu hai bức ảnh quý chụp năm 1975 về Trung tướng Đoàn Sinh Hưởng, khi ông còn là Thiếu úy, Đại đội trưởng xe tăng, chỉ huy trận đánh lịch sử tại cầu Bông, trên đường tiến vào Sài Gòn ngày 29/4/1975.

“Tuổi 20 của Anh hùng Đoàn Sinh Hưởng”: 2 ảnh chân dung đen trắng, chụp từ 50 năm trước (1975) vừa được nhóm Họa sĩ trẻ của “Trái tim người lính” phục dựng màu và giới thiệu trong Lễ kỷ niệm 20 năm truyền thống MMT20.
Một bức chụp tại mặt trận, một bức tại lễ phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân (ngày 12/9/1975). Hai bức ảnh không chỉ là tư liệu mà còn là lời tri ân sâu sắc đối với người đã hơn 14 năm dẫn dắt MMT20, tiếp tục “truyền lửa” không ngừng nghỉ cho thế hệ sau.
Ngày 16/8, buổi lễ kỷ niệm 20 năm MMT20 được tổ chức trang trọng tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam (36 Lý Thường Kiệt, Hà Nội), quy tụ đông đảo đại biểu là Anh hùng LLVT Nhân dân, Anh hùng Lao động, tướng lĩnh Quân đội – Công an, đại diện gia đình liệt sĩ Đặng Thùy Trâm và Nguyễn Văn Thạc, cùng các cựu chiến binh, cựu TNXP và sinh viên hai miền Nam - Bắc.

Hội đồng Quản lý Câu lạc bộ, các đại biểu và các thế hệ "Mãi mãi tuổi 20". Ảnh: ĐVH
Phát biểu tại sự kiện, Đại tá - Nhà văn Đặng Vương Hưng, Phó Chủ tịch Hội đồng Quản lý và Điều hành MMT20 chia sẻ: “Nhìn lại chặng đường 20 năm qua, MMT20 có quyền tự hào rằng, thành tựu lớn nhất không phải là số tiền nhiều tỷ đồng, đã huy động từ nguồn xã hội hóa; cũng không phải hàng trăm cuốn sách tư liệu thời chiến vô giá, mang ý nghĩa nhân văn đã xuất bản; hay những công trình, món quà vật chất đã trao tặng; mà chính là tinh thần tri ân, tôn vinh lòng yêu nước, ý thức trách nhiệm và sự kết nối giữa các thế hệ, được thắp lên từ trái tim, truyền sang trái tim. Từ máu và nước mắt của quá khứ, hôm nay chúng ta dựng xây tương lai bằng lòng biết ơn và những việc làm thiết thực cho thế hệ sau. MMT20 chính là một biểu tượng của khát vọng và cống hiến; của sự dấn thân và của tình yêu quê hương đất nước không giới hạn của những “Trái tim người lính”.
Hành trình 20 năm của MMT20 là câu chuyện về một tổ chức thiện nguyện giàu tính nhân văn, đồng thời là một phần của lịch sử hiện đại, nơi những giá trị truyền thống được gìn giữ và tiếp nối bằng trách nhiệm, trí tuệ và tình cảm của nhiều thế hệ.