Hành trình gần 2.000 ngày từ rừng cao su bạt ngàn đến sân bay Long Thành lớn nhất Việt Nam

Theo ghi nhận của PV Báo Xây dựng, trước khi khởi công, khu vực triển khai Cảng hàng không quốc tế Long Thành là những cánh rừng cao su thẳng tắp, trải dài bạt ngàn xen lẫn các ngôi nhà cấp 4 gắn bó với đời sống của người dân tại 6 xã thuộc huyện Long Thành cũ, tỉnh Đồng Nai (nay là xã Long Thành, tỉnh Đồng Nai).

Không gian yên bình ấy đã dần nhường chỗ cho một đại công trình mang tầm vóc quốc gia khi Quyết định số 1777/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn I, với quy mô 5.000ha, thời gian thực hiện từ năm 2020 - 2025, chính thức được triển khai.

Những cây cao su lần lượt bị cưa cắt, những mái nhà quen thuộc “biến mất”, mở ra chương mới cho một dự án hạ tầng hàng không lớn nhất cả nước.

Năm 2020, tỉnh Đồng Nai bắt đầu bàn giao đất cho các đơn vị liên quan để khởi động xây dựng sân bay Long Thành. Song song với quá trình bàn giao đất, công tác giải phóng mặt bằng khu vực dự án được triển khai quyết liệt, trong đó diện tích đất cao su được thực hiện trước tiên nhằm tạo mặt bằng sạch phục vụ thi công.

Video: Từ vùng đất đỏ thành siêu sân bay Long Thành

Cùng thời điểm này, các đơn vị cũng tiến hành rà phá bom mìn đặt những dấu mốc đầu tiên cho đại công trường.

Đến ngày 5/1/2021, dự án sân bay Long Thành chính thức khởi công trong sự chứng kiến của lãnh đạo Trung ương, địa phương và đông đảo người dân. Từ cột mốc lịch sử ấy đến nay, dự án đã trải qua gần 2.000 ngày thi công, từng bước tiến dần “về đích”. Từ những cánh rừng cao su, làng mạc thuở ban đầu, hình hài của một siêu sân bay, biểu tượng cho khát vọng phát triển và hội nhập của đất nước đã dần hiện rõ.

Một dấu mốc quan trọng tiếp theo là tháng 2/2022, dự án san nền sân bay Long Thành (thuộc gói thầu 3.4 - hạng mục san nền, thoát nước) chính thức được khởi công, với khối lượng đào đắp lên tới 115 triệu m³ đất, một trong những gói thầu có quy mô lớn và phức tạp nhất của dự án.

Đến 31/8/2023 khi mặt bằng sân bay đã láng mịn, bằng phẳng thì hai gói thầu then chốt gồm gói thầu 5.10 thi công nhà ga hành khách và gói thầu 4.6 thi công xây dựng, lắp đặt thiết bị đường cất hạ cánh, đường lăn, sân đỗ máy bay chính thức được khởi công, đánh dấu mốc lịch sử quan trọng của một dự án “khủng” trong ngành hàng không Việt Nam.

Hàng nghìn kỹ sư, công nhân của rất nhiều nhà thầu lớn như Vinaconex; Ricons; Newtecons; ACC; CC1; Trường Sơn… đã căng mình chạy đua để đưa công trình về đích đúng cam kết. Những nhân sự ấy đã miệt mài bám công trường, bất chấp mùa nắng khắc nghiệt, khi nhiệt độ có thời điểm vượt 39 độ C, nền đất bazan khô nóng, bụi đỏ phủ kín không gian và song song đó cũng có những ngày tháng dầm mưa, chật vật với bùn đỏ.

Giai đoạn này, khó khăn lớn nhất là nhiều hạng mục khởi công đúng vào mùa mưa. Riêng tháng 9/2023 có tới 21 ngày mưa liên tục, sang tháng 10 mưa lớn tiếp tục kéo dài. Dù vậy, các đơn vị vẫn nỗ lực tổ chức thi công linh hoạt, đẩy nhanh tiến độ, chạy đua với thời gian.

Một cột mốc mang tính kỹ thuật kiến trúc đặc biệt diễn ra vào ngày 4/4/2025, khi mái thép trung tâm nhà ga hành khách sân bay Long Thành, nặng 5.300 tấn, được nâng thành công với giải pháp kéo - đẩy bằng hệ kích thủy lực. Tổng khối lượng phần mái thép lên tới hơn 5.300 tấn, lắp ráp từ 256 điểm kết nối, đáp ứng các tiêu chuẩn kiểm soát châu Âu.

Tiếp đó, tối 26/4/2025, hệ thống đèn hiệu đường cất hạ cánh sân bay Long Thành chính thức sáng đèn, vận hành thử nghiệm thành công, chiếu sáng toàn bộ đường băng. Đây là dấu mốc quan trọng, khẳng định đường cất hạ cánh đã sẵn sàng đón các chuyến bay kiểm tra đến Long Thành.

Đến ngày 26/9/2025, sân bay Long Thành đón chuyến bay hiệu chuẩn đầu tiên, thực hiện nhiều bài bay kiểm tra nhằm đánh giá tổng thể “sức khỏe” sân bay, từ hạ tầng đến các hệ thống kỹ thuật.

Cũng trong tháng 9/2025, tháp không lưu sân bay Long Thành đã cơ bản hoàn thành phần thô, bắt đầu lắp đặt thiết bị, hoàn thiện không gian bên trong. Đặc biệt, một kíp điều hành bay đã có mặt tại tháp không lưu để kiểm soát, theo dõi chuyến bay hiệu chuẩn.

Ngày 15/12/2025, chuyến bay kỹ thuật bằng máy bay Boeing 787 đã hạ cánh xuống sân bay Long Thành từ đường cất hạ cánh số 1 và lăn vào sân đỗ sát cánh Tây nhà ga hành khách, dưới sự chứng kiến của lãnh đạo Bộ Xây dựng, Cục Hàng không Việt Nam, các chủ đầu tư cùng nhiều đơn vị liên quan. Thành công của chuyến bay là kết quả của quá trình phối hợp chặt chẽ, kiểm tra nghiêm ngặt giữa Bộ Xây dựng, ACV, VATM, Cục Hàng không Việt Nam và các đơn vị tham gia dự án.

Dự kiến vào ngày 19/12, 3 chuyến bay đầu tiên gồm Vietnam Airlines, Bamboo Airways và Vietjet Air dự kiến sẽ đáp xuống sân bay Long Thành. Đây được xem là cột mốc đặc biệt quan trọng, mở ra kỷ nguyên mới cho ngành hàng không Việt Nam cũng như sân bay Long Thành.

Để dự án đạt được tiến độ như hôm nay, trong suốt gần 5 năm qua, Thủ tướng Chính phủ cùng các Phó Thủ tướng đã nhiều lần trực tiếp đi thị sát, kiểm tra và chỉ đạo tháo gỡ vướng mắc, bảo đảm tiến độ dự án. Cùng với đó, lãnh đạo Bộ GTVT (nay là Bộ Xây dựng) thường xuyên đôn đốc, đồng hành tháo gỡ khó khăn; các chủ đầu tư, nhà thầu, kỹ sư, công nhân không quản ngày đêm làm "3 ca 4 kíp", xuyên lễ, xuyên Tết nỗ lực chạy đua tiến độ, đưa dự án về đích đúng hẹn, vượt tiến độ.

Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, từ một đại công trường còn ngổn ngang trong những ngày đầu khởi công, sau gần 5 năm thi công, đến nay sân bay Long Thành đã hiện rõ hình hài của một siêu sân bay hiện đại, mang theo kỳ vọng trở thành động lực tăng trưởng mới cho vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước (các giai đoạn của nhà ga hành khách).

Theo quy hoạch được phê duyệt, sân bay Long Thành có tổng diện tích 5.000ha, trong đó 2.750ha dành cho xây dựng kết cấu hạ tầng cảng hàng không; 1.050ha phục vụ quốc phòng và kết cấu hạ tầng hàng không dùng chung quân sự - dân dụng; 1.200ha cho các hạng mục phụ trợ, công nghiệp hàng không và công trình thương mại khác (các giai đoạn của tháp không lưu 123m).

Tổng mức đầu tư toàn bộ dự án là 336.630 tỷ đồng (tương đương 16 tỷ 30 triệu USD), được chia làm 3 giai đoạn. Riêng giai đoạn 1, dự án đầu tư 2 đường cất hạ cánh, 1 nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ, với công suất 25 triệu hành khách/năm và 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm. Khi hoàn thành toàn bộ, sân bay sẽ có 4 đường cất hạ cánh, 4 nhà ga hành khách, công suất đạt 100 triệu hành khách/năm và 5 triệu tấn hàng hóa/năm.

Minh Tuệ