Hậu họa tin giả từ tâm lũ

Cho đến chiều tối 23/11, theo tổng hợp từ Bộ NN&MT, tại các tỉnh Nam Trung Bộ bị ảnh hưởng nặng nề sau đợt mưa lũ lịch sử, thông tin liên lạc (TTLL) tại một số khu vực vẫn chưa khắc phục được toàn bộ.

Mạng truyền số liệu chuyên dùng cấp 2 (từ tỉnh đến xã) còn 62/301 xã, phường bị mất kết nối do mất điện. Về mạng công cộng, có 343 trạm BTS (trạm thu phát sóng di động, là thành phần thiết yếu của mạng viễn thông, có chức năng phát và nhận tín hiệu vô tuyến để kết nối các thiết bị di động với mạng của nhà mạng, cho phép thực hiện cuộc gọi, nhắn tin và truy cập internet) bị mất kết nối.

Trong cuộc sống hàng ngày nói chung và đặc biệt là trong thiên tai thảm họa, TTLL là yếu tố vô cùng quan trọng, giúp công tác cứu nạn, cứu hộ, cứu trợ được thực hiện hiệu quả; điều phối lực lượng một cách hợp lý; tránh rối ren tâm lý Nhân dân. Thế nhưng trong đợt mưa lũ tàn khốc tại Nam Trung Bộ vừa qua, một số đối tượng lợi dụng tình trạng gián đoạn TTLL đã phát ngôn lung tung, bịa đặt, tung tin đồn nhảm… gây ra những hậu quả không đáng có.

Một trong những tin giả đáng chê trách nhất, là clip về một người phụ nữ mặc áo khoác màu tím, cho rằng mình là người đi phát đồ cứu trợ vào một vùng bị cô lập, cho rằng số người chết rất nhiều, “nhà cao tầng như nhà nghỉ chứa rất nhiều người nhưng nước dâng bên trong không còn một ai”, “xác người chết trôi lênh láng”... Giữa lúc cả nước hướng về tâm lũ Phú Yên cũ, lực lượng chức năng đang tìm cách tiếp cận các vùng bị cô lập nên chưa thể kiểm chứng những miêu tả của người phụ nữ này thực hư ra sao, thì clip này được lan truyền nhanh chóng khiến người dân cả nước nóng lòng như lửa đốt; khiến lực lượng cứu nạn, cứu hộ có thể bối rối; khiến một số người dễ bị kích động lập tức có những bình luận phát biểu quá khích thành “làn sóng” trên mạng xã hội; khiến những người con của Phú Yên cũ đang xa quê thắt ruột gan sợ hãi, lo lắng…

Sự thật thì khi bị triệu tập, người phụ nữ này khai chỉ là nghe “đồn thổi” nên bà “đồn thổi lại”, cho rằng đoạn clip do người khác quay mà bà không được biết và không lường trước được mức độ ảnh hưởng xấu của thông tin “đồn thổi”, bịa đặt. Dù chúng ta thở phào khi biết sự thật, nhưng vẫn không tránh khỏi cảm giác trách giận người phụ nữ áo tím bịa chuyện và người vội vã tung clip lên mạng khi chưa kiểm chứng thông tin.

Trước thực tế tai hại này, ngày 23/11, khi nước vừa rút tại các khu vực bị cô lập, lực lượng chức năng đang khẩn trương khắc phục hậu quả mưa lũ, thì lực lượng An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao cũng khẩn trương dẹp nạn tin giả. Chiều 23/11, Công an Đắk Lắk cho biết đã phát hiện 52 tài khoản (Facebook, TikTok...) có hành vi đăng tải nội dung chưa kiểm chứng, sai sự thật về tình hình mưa lũ. Sau khi xác minh, công an đã triệu tập, răn đe, yêu cầu viết cam kết không tái phạm với 17 trường hợp; xử phạt 5 trường hợp tổng số tiền 37,5 triệu đồng; yêu cầu gỡ bỏ bài viết vi phạm đối với 30 tài khoản. Công an cũng làm việc với các KOLs (người có sức ảnh hưởng), quản trị viên các hội nhóm lớn tại địa phương, yêu cầu tăng cường kiểm duyệt, gỡ bỏ ngay các bình luận, hình ảnh tiêu cực, sai lệch. Và câu chuyện này cũng là bài học cho tất cả chúng ta, trong cuộc sống hàng ngày tuyệt đối không được bịa đặt lung tung, vừa gây ra tội lỗi, vừa vi phạm đạo đức và pháp luật.

Huỳnh Ngọc Hiếu