Hậu quả khó lường từ việc dùng thuốc tùy tiện

Những gói thuốc đông y không rõ nguồn gốc được bán dọc đường (Ảnh chụp tháng 3/2025 tại phường Lê Lợi, thành phố Hưng Yên)

Khoa Thần kinh - Nội tiết (Bệnh viện Đa khoa tỉnh) ghi nhận không ít trường hợp nhập viện vì tác dụng phụ nghiêm trọng do sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc gây ra. Mới đây, khoa tiếp nhận một bệnh nhân nữ bị đau xương khớp vào viện trong tình trạng mệt mỏi, xuất huyết nhiều mảng dưới da, rối loạn điện giải, tăng men gan, tăng đường huyết... Do tin lời quảng cáo trên mạng xã hội, bệnh nhân đã mua và sử dụng thuốc đông y không rõ nguồn gốc. Sau một thời gian, cơ thể mệt mỏi, bệnh nhân được đưa vào bệnh viện thăm khám. Qua xét nghiệm máu, kết quả ghi nhận nhiều chỉ số tăng cao so với trị số bình thường cho thấy các tổn thương ở tế bào gan, tăng men gan, đường huyết tăng cao.Với tâm lý mong muốn nhanh chóng khỏi bệnh, nhiều trường hợp bệnh nhân tin vào những bài thuốc truyền miệng hoặc quảng cáo trên mạng xã hội, tự ý bỏ liệu trình điều trị của bác sĩ để sử dụng các loại thuốc không rõ nguồn gốc, xuất xứ như: Tự ý mua các gói thuốc bột, thuốc đông y, thuốc giảm đau, thuốc không rõ nguồn gốc, không nhãn mác, không rõ thành phần trên mạng xã hội không cần kê đơn từ bác sĩ, dùng trong thời gian dài. Trong đó, nhiều loại thuốc được pha trộn nhóm thuốc giảm đau, corticoid có tác dụng tức thì. Theo các bác sĩ, việc làm này khiến bệnh không những không thuyên giảm bệnh mà còn gây ra nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng như: Suy thượng thận do thuốc, loét dạ dày, tá tràng, giữ nước, rối loạn điện giải, loãng xương, da teo mỏng, dễ bầm tím, tăng đường huyết…Ngoài thuốc đông y không rõ nguồn gốc, nhiều bệnh nhân tự ý mua thuốc tây y để điều trị bệnh. Bệnh viện Phổi Hưng Yên đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân tự sử dụng thuốc. Bệnh nhân Nguyễn Thị Nh. ở huyện Khoái Châu thường xuyên bị viêm phổi. Mỗi lần như vậy, bà Nh. đều ra quầy thuốc mua thuốc uống tự điều trị. Sau một thời gian, tình trạng bệnh nặng lên, khó thở, ho ra máu, bà Nh mới vào bệnh viện điều trị. Nhiều bệnh nhân mắc bệnh nền cũng tự ý bỏ thuốc do bác sĩ kê và tự mua thuốc uống thuốc hạ đường huyết, hạ huyết áp theo đơn thuốc truyền tai dẫn đến hôn mê. Trung bình mỗi năm, Khoa Cấp cứu (Bệnh viện Đa khoa tỉnh) tiếp nhận từ 40 đến 50 bệnh nhân nhập viện do tự ý sử dụng thuốc. Phần lớn người bệnh xuất hiện các triệu chứng: Nổi mẩn ngứa, tụt huyết áp, khó thở… Một số trường hợp đến cấp cứu do sốc phản vệ, đặc biệt nguy hiểm đến tính mạng nếu không được xử lý kịp thời…Có rất nhiều kênh để người dân có thể tiếp cận để tự mình "làm" thầy thuốc. Chỉ cần nhấp chuột, “bác sĩ google” có thể chỉ ra rất nhiều bài thuốc, phương pháp chữa bệnh chưa có kiểm chứng. Có nhiều người bán hàng các loại thực phẩm chức năng được nâng lên thành "thuốc tiên", phòng, chữa bách bệnh, thậm chí cả thuốc chống đột quỵ cũng được rao bán như một loại hàng hóa bình thường. Nhiều vị thuốc đông y được rao bán với công dụng nâng sức đề kháng đến chữa xương khớp, dạ dày… mà người bệnh không hề biết cách sử dụng để phát huy tác dụng cũng như hạn chế được độc tố hoặc không phải ai cũng có thể sử dụng được.Thạc sĩ Trần Thị Vân, Phó Giám đốc Bệnh viện Y dược cổ truyền Hưng Yên cho biết: Đa số cây thuốc nam dễ dùng. Tuy nhiên, nhiều vị thuốc cần được kết hợp thành bài thuốc, được khử độc tố. Dùng thuốc đông y không thể nhanh khỏi bệnh. Vì vậy, người dân cần cẩn trọng đối với các loại thuốc đông y cho hiệu quả tức thì, nên đến các cơ sở y tế, cơ sở kinh doanh thuốc đã được cấp phép để khám bệnh, mua thuốc theo đơn của bác sĩ.Để bảo vệ sức khỏe, các bác sĩ khuyến cáo, khi gặp vấn đề sức khỏe, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được bác sĩ khám, tư vấn, kê đơn, tuyệt đối không được tự ý mua thuốc uống. Người đang sử dụng thuốc định kỳ không được tự ý bỏ thuốc, tự ý thêm thuốc, thay thuốc. Người bệnh không sử dụng đơn thuốc của người khác để tự điều trị bệnh cho mình. Các thuốc cần kê đơn thì phải có chỉ định và kê đơn của bác sĩ. Bệnh nhân cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc để tránh tác dụng phụ không mong muốn. Đồng thời bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời khi có dấu hiệu bất thường sau khi dùng thuốc

Đào Doan