HĐND TP.HCM xem xét tái lập Sở Quy hoạch - Kiến trúc

Sáng 29/9, HĐND TP.HCM khóa X khai mạc Kỳ họp thứ tư (kỳ họp chuyên đề) nhằm xem xét các tờ trình quan trọng, trong đó có tờ trình thành lập Sở Quy hoạch - Kiến trúc.

Tại tờ trình, UBND Thành phố cho rằng, sau khi thực hiện hợp nhất Sở Xây dựng, Sở Quy hoạch - Kiến trúc và Sở Giao thông công chánh theo chủ trương tinh gọn bộ máy, Sở Xây dựng Thành phố đang đảm nhận khối lượng công việc rất lớn với nhiều lĩnh vực quản lý đô thị, điều này dẫn đến một số chức năng, nhiệm vụ về quy hoạch, kiến trúc trong giai đoạn hiện nay chưa được triển khai thực hiện một cách bài bản, chuyên sâu và chưa đảm bảo theo tiến độ.

Đặc biệt, sau sáp nhập, TP.HCM mới là đô thị đặc biệt với 168 đơn vị hành chính cấp xã và đặc khu, có tổng diện tích khoảng 6.772,59 km2.

UBND TP.HCM đề xuất Sở Quy hoạch - Kiến trúc Thành phố sẽ hoạt động chính thức kể từ ngày 1/10/2025. Ảnh: Trọng Tín

TP.HCM đóng vai trò là một trung tâm kinh tế là một trong những vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại của cả Vùng Đông Nam Bộ.

Đồng thời góp phần vào việc phát triển năng động, trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại, dịch vụ, giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số hàng đầu cả nước và khu vực Đông Nam Á, giữ vai trò quan trọng trong liên kết phát triển với các vùng kinh tế khác.

Để đáp ứng việc đổi mới tư duy, tầm nhìn, phát huy sự năng động, sáng tạo của Thành phố trong quy hoạch và việc quản lý phát triển vùng, đồng thời thực thi quy hoạch tích hợp ngành gắn với phương thức tạo quỹ đất, tài chính đô thị, phát triển giao thông, chính sách nhà ở, quản lý tài nguyên nước và chống ngập nước.

Trong bối cảnh không gian địa lý hết sức to lớn và đa dạng, phức tạp của TP.HCM (mới) cần phải có sự điều chỉnh về quy hoạch, kiến trúc đô thị, đồ án quy hoạch tạo không gian mở ở góc độ rộng hơn, với tầm nhìn và chiến lược mới, tận dụng được lợi thế của ba địa phương trước sắp xếp.

Trong đó, đặt mục tiêu TP.HCM mới vào top 100 thành phố đáng sống trên thế giới.

Đồng thời, theo chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Thành phố cần chủ động, quyết liệt và sáng tạo để trở thành một siêu đô thị, trung tâm tài chính, sản xuất, logistics và đổi mới sáng tạo tầm khu vực và thế giới, kỳ vọng Thành phố sẽ phát huy tinh thần của khát vọng “Việt Nam hùng cường vào năm 2045”.

Hiện nay, do các phường, xã sáp nhập với nhau dẫn đến việc thay đổi địa giới hành chính, nên cần phải lập mới, điều chỉnh tổng thể, cục bộ các đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch vùng xã và các quy hoạch chi tiết (dự kiến hơn 200 quy hoạch phân khu cần điều chỉnh chi tiết và hơn 2000 quy hoạch chi tiết cần lập mới hoặc điều chỉnh).

Để thực hiện các công tác về quy hoạch, kiến trúc nêu trên, việc thành lập 1 cơ quan chuyên môn về quy hoạch kiến trúc (Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM) để tham mưu cho UBND Thành phố và quản lý nhà nước trong lĩnh vực quy hoạch xây dựng, kiến trúc là hết sức cần thiết và cấp bách.

UBND TP.HCM cho rằng, yêu cầu quản lý quy hoạch của Thành phố trong thời gian tới là rất lớn.

Theo Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đông Nam Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đặt ra yêu cầu xây dựng quy hoạch vùng và địa phương thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, bảo đảm tính liên kết, đồng bộ, thống nhất, hiệu quả và bền vững.

Nghị quyết số 31-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển TP.HCM đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 cũng đặt ra yêu cầu nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, quản lý và thực hiện quy hoạch; phát triển đô thị bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu; đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại.

Trong đó, yêu cầu nâng cao chất lượng quy hoạch với tư duy đột phá, tầm nhìn dài hạn nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế, tạo không gian và động lực phát triển mới, ổn định, lâu dài cho Thành phố, trọng tâm là lập Quy hoạch TP.HCM giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Thành phố đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060.

Đồng thời thực hiện đồng bộ các quy hoạch như: Quy hoạch phát triển không gian ngầm, không gian xanh, không gian sông nước, không gian văn hóa, đặc biệt là khu vực trung tâm Thành phố, các khu đô thị mới, xung quanh các nhà ga Metro theo mô hình phát triển đô thị gắn kết với giao thông công cộng (TOD).

Cùng với đó là thực hiện nghiêm kỷ cương quy hoạch, quản lý thực hiện quy hoạch và quản lý quy hoạch kiến trúc. Thực thi quy hoạch tích hợp ngành gắn với phương thức tạo quỹ đất, tài chính đô thị, phát triển giao thông, chính sách nhà ở, quản lý tài nguyên nước và chống ngập nước.

UBND Thành phố đề xuất Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM hoạt động chính thức kể từ ngày 1/10/2025.

Theo quy định tại Nghị định số 150/2025/NĐ-CP của Chính phủ, TP.HCM có không quá 15 sở.

Hiện nay, Thành phố đã thành lập 14 cơ quan chuyên môn thuộc UBND Thành phố. Đồng thời thành lập Sở An toàn thực phẩm theo Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội (không thuộc cơ cấu được quy định tại Nghị định số 150/2025/NĐ-CP của Chính phủ).

Vì vậy, xét theo Nghị định số 150/2025, TP.HCM hiện có 14/15 cơ quan chuyên môn. Đồng thời, tại khoản 4 Điều 9 Nghị định số 150/2025 cho phép thành phố Hà Nội và TP.HCM được thành lập Sở Quy hoạch - Kiến trúc.

Do đó, Thành phố có thể xem xét quyết định thành lập thêm Sở Quy hoạch - Kiến trúc, nâng tổng số cơ quan chuyên môn thuộc UBND Thành phố thành 15 cơ quan, vẫn đảm bảo quy định.

Trọng Tín