Đối với xã hội phong kiến Trung Quốc, hoàng hậu mới có tư cách hợp táng cùng với vua. Tuy nhiên lăng mộ của hoàng đế Khang Hi có tới 5 người phụ nữ được hợp táng cùng ông.
Hơn nữa, trong đó có 1 người xuất thân nô tì thấp kém nhưng lại có vinh hạnh được hợp táng cùng hoàng đế Khang Hy.
Hoàng hậu đầu tiên được sắc phong khi Khang Hi vừa mới tại vị không lâu là Hiếu Thành Nhân hoàng hậu. Vị hoàng hậu này cũng là người kề cạnh với Khang Hi trong khoảng thời gian quan trọng nhất của cuộc đời ông.
Tuy nhiên bà mất rất sớm trong lúc sinh con. Khang Hi vô cùng thương xót, ngày đêm hoài niệm. Vì vậy, việc bà hợp táng cùng hoàng đế Khang Hi là điều không cần phải bàn cãi.
Vị hoàng hậu thứ hai được hợp táng cùng Khang Hi là Hiếu Chiêu Nhân hoàng hậu. Tuy nhiên, bà cũng là phận hồng nhan bạc mệnh.
Chỉ nửa năm sau khi được sắc phong lên hoàng hậu, bà bất ngờ qua đời. Vì là hoàng hậu được đích thân vua sắc phong nên Hiếu Chiếu Nhân hoàng hậu cũng vinh dự được hợp táng cùng vua.
Vị hoàng hậu thứ 3 của Khang Hi là Hiếu Ý Nhân hoàng hậu. Do sự ra đi của hai hoàng hậu trước, hoàng đế Khang Hi không dám tùy tiện phong hoàng hậu nữa. Vì vậy khi đó, Hiếu Ý Nhân chỉ giữ vị trí Hoàng quý phi.
Dù chưa được sắc phong hoàng hậu nhưng bà đã sớm có địa vị vô cùng vững chắc, được vua yêu thương, sủng ái. Tuy vậy bà cũng không tránh khỏi vận mệnh trêu ngươi, mắc trọng bệnh khi còn rất trẻ.
Sau khi hay tin, Khang Hi đã trực tiếp phong bà làm hoàng hậu, kết quả ngày kế vị thứ hai cũng là ngày mất của bà. Vì vậy, Hiếu Ý Nhân hoàng hậu cũng vinh dự là người hợp tác cùng hoàng đế.
Vị hoàng hậu cuối cùng cũng là mẫu thân của hoàng đế Ung Chính - Hiếu Cung Nhân hoàng hậu. Thực ra trong khoảng thời gian Khang Hi tại vị, bà hoàn toàn không thuận lợi bước lên vị trí hoàng hậu.
Tuy nhiên sau khi Khang Hi qua đời, vì là mẫu thân của vua Ung Chính, bà được truy phong ngôi hoàng hậu, lấy hiệu Hiếu Cung Nhân.
Người phụ nữ cuối cùng nằm chung lăng mộ với hoàng đế Khang Hi có xuất thân Phi tử bình thường. Bà là Kính Mẫn quý phi Chương Giai thị. Chương Giai thị xuất thân là một nô bộc trong phủ nội vụ, tổ tiên bà là người Triều Tiên.
Tuy bà sinh được con nối dõi hoàng gia, nhưng do vấn đề về xuất thân nên bà không hề được hoàng đế coi trọng. Với vị hậu phi này, việc được truy phong thành Mẫn phi đã là một sự ban ơn vô cùng lớn.
Sau này khi Ung Chính lên ngôi hoàng đế, Di Hiền Vương Dận Tường (con trai của Chương Giai thị) đã trở thành cánh tay phải đắc lực của ông trong thời kì tranh ngôi đoạt vị.
Vì biết Dận Tường luôn tự ti về xuất thân của mình, Ung Chính đã truy phong Chương Giai thị lên Mẫn phi và cho phép hợp táng cùng hoàng đế Khang Hi. Đây là cách Ung Chính hoàn thành ý nguyện của người em trai Dận Tường.
Lê Trang (TH)