Hé lộ ba nghi vấn lớn lý giải thái độ 'trước sau bất nhất' của Iran vụ tên lửa bắn nhầm máy bay Ukraine

Hôm thứ Hai (13/1), tác giả, nhà báo và nhà hoạt động phản chiến Mazda Majidi đã chia sẻ với hãng tin Sputnik về những dự đoán của ông liên quan tới động thái của Iran trong tương lai gần, cũng như tại sao ban đầu Tehran lại phủ nhận tin tức máy bay của hàng không Ukraine bị tên bắn hạ.

Theo ông Majidi, "mức độ năng lượng thay đổi" và nỗi buồn đang ngập tràn đất nước Iran.

Một phần còn lại của chiếc máy bay bị rơi ngày 8/1 tại Tehran (ảnh: Văn phòng Tổng thống Ukraine)

"Chưa bao giờ trong cuộc đời tôi cảm thấy xấu hổ như vậy. Có lẽ chúng tôi đã mắc một sai lầm khiến nhiều đồng bào của mình bị thiệt mạng", Tướng Hossein Salami – Tổng tư lệnh Lực lượng Vệ binh Cách mạng (IRGC) nói trong một bài phát biểu trước Quốc hội Iran vào cuối tuần trước. "Tuy nhiên, chúng tôi không cố ý làm điều đó. Chúng tôi thành thật xin lỗi".

Nhiều cơ quan thông tấn địa phương cũng đăng tải lời xin lỗi của các nhà lãnh đạo Iran, bao gồm Tướng Ali Hajizaded, Tư lệnh đơn vị Không gian của IRGC.

"Sau khi thực hiện chiến dịch quân sự nhằm vào các căn cứ của Mỹ và khi biết rằng sai lầm này đã xảy ra, tôi ước gì mình có thể chết", tờ Tehran dẫn lời ông Hajizaded hôm thứ bảy (11/1).

Theo một thông cáo từ Ngoại trưởng Ukraine Vadym Prystaiko, hôm thứ năm (16/1), đại diện 5 quốc gia có nạn nhân bị thiệt mạng trên chuyến bay xấu số 752 sẽ nhóm họp tại London để thảo luận về các hành động pháp lý đối với Iran.

"Đây là trách nhiệm của chính phủ Iran", ông Prystaiko nhấn mạnh. "Chúng tôi phải tìm ra ai là người đưa ra mệnh lệnh, ai bấm nút. Mọi thứ, tất cả những người này phải bị trừng phạt".

Sự thừa nhận của Iran khiến nhiều người bất ngờ, bởi trước đó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi đã yêu cầu các chính phủ khác "chia sẻ thông tin về vụ việc" sau khi Thủ tướng Canada Justin Trudeau khẳng định, tên lửa của Iran đã bắn trúng máy bay Ukraine. Ngoài ra, Tehran thậm chí còn mời Boeing tới tham gia cuộc điều tra.

Ông Majidi chỉ ra, nếu thực sự muốn che giấu chứng cứ, chính phủ Iran đã không tìm kiếm sự trợ giúp bên ngoài một cách cởi mở như vậy.

"Dường như chỉ có một nhóm người rất nhỏ trong IRGC đã biết về nguyên nhân vụ việc", ông cho hay. Cùng lúc, những người đã biết lại bị "cách li" và chưa rõ khi nào thì thông tin từ những người này thực sự tới được các thành viên trong chính phủ của Tổng thống Hassan Rouhani".

"Họ đang nói sự thật bởi vì ở thời điểm đó, đấy là những gì họ biết", ông Majidi lý giải lý do tại sao ban đầu Tehran liên tục phủ nhận việc tên lửa Iran bắn nhầm máy bay.

Giờ đây, theo Majidi, có 3 nghi vấn chính: ai biết thông tin tên lửa Iran phải chịu trách nhiệm, tại sao họ phải giấu thông tin và ai yêu cầu các cá nhân liên quan không nói sự thật với các thành viên chính phủ?

Minh Đức