Hé lộ cuộc gọi cuối cùng giữa ông Biden và Tổng thống Afghanistan
Tổng thống Joe Biden và người đồng cấp Ashraf Ghani đều không lường trước được viễn cảnh Taliban sẽ nhanh chóng chiếm Kabul và lên nắm quyền tại Afghanistan.
Mới đây, hãng thông tấn Reuters đã tiết lộ một phần nội dung cuộc điện đàm cuối cùng giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ và Afghanistan vào ngày 23/7.
Trong cuộc điện đàm kéo dài khoảng 14 phút, Tổng thống Biden cho biết, Mỹ sẽ viện trợ cho Afghanistan nếu Tổng thống Ghani có thể công khai các kế hoạch kiểm soát tình hình đất nước. “Chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ không vận một cách chặt chẽ, nếu chúng tôi được biết kế hoạch sẽ như thế nào”, ông Biden cho hay.
Người đứng đầu nước Mỹ cũng khuyên ông Ghani nên tranh thủ sự ủng hộ từ những nhân vật có quyền thế tại Afghanistan cho một chiến lược quân sự trong tương lai, rồi giao trọng trách này cho một "chiến binh", ám chỉ Bộ trưởng Quốc phòng Bismillah Khan Mohammadi.
Bên cạnh đó, ông Biden đã ca ngợi các lực lượng vũ trang Afghanistan được Mỹ tài trợ và huấn luyện. “Rõ ràng, các bạn đang có một đội quân thiện chiến nhất,” ông cho biết với Tổng thống Ghani. "Các bạn có 300.000 binh sĩ được vũ trang rất tốt so với 70-80.000 (tay súng Taliban), và rõ ràng quân của các bạn có khả năng chiến đấu tốt".
Nhưng chỉ sau đó vài ngày, quân chính phủ Afghanistan đã nhanh chóng đầu hàng Taliban tại thủ phủ các tỉnh lớn trên khắp cả nước mà không có giao tranh nào xảy ra. Đến ngày 15/8, Tổng thống Ashraf Ghani rời khỏi Kabul và hầu như toàn bộ lãnh thổ Afghanistan đã nằm trong tầm kiểm soát của Taliban.
Trong phần lớn cuộc gọi, Tổng thống Biden đã tập trung vào điều mà ông gọi là vấn đề "nhận thức" của chính phủ Afghanistan. "Tôi không cần phải nói với các bạn điều này nữa, nhưng trên khắp thế giới và ở nhiều khu vực tại Afghanistan, mọi người đều nhận thức được rằng tình hình đang không mấy suôn sẻ trong cuộc chiến với Taliban", Tổng thống Biden nói. “Cho dù điều đó đúng hay sai, chúng ta cần phải vẽ ra một viễn cảnh khác”.
Tổng thống Mỹ cũng nói với ông Ghani rằng, nếu các nhân vật chính trị nổi tiếng của Afghanistan cùng tổ chức họp báo, ủng hộ một chiến lược quân sự mới, thì "nó sẽ làm thay đổi rất nhiều điều".
Ông Biden đề nghị hỗ trợ Afghanistan trên nhiều lĩnh vực như ngoại giao, chính trị, kinh tế, để đảm bảo chính phủ Kabul không chỉ tồn tại mà còn được duy trì và phát triển. Đáp lại, Tổng thống Ghani nói rằng, ông tin tưởng hòa bình sẽ được lập lại nếu có thể “tái cân bằng các giải pháp quân sự”. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Afghanistan lưu ý để điều này xảy ra, thì hai bên "sẽ cần phải hành động khẩn trương".
Theo Reuters, cuộc trao đổi của hai nhà lãnh đạo cho thấy họ không lường trước được cuộc tiến công thần tốc của Taliban và sự sụp đổ của chính phủ Kabul chỉ sau đó 23 ngày.
Nhà Trắng và phía Tổng thống Ashraf Ghani đều chưa đưa ra bình luận trước thông tin về cuộc nói chuyện trên.