Hé lộ về tiểu đoàn bộ binh Israel sắp hứng lệnh trừng phạt của Mỹ

Các binh sĩ Israel thuộc tiểu đoàn bộ binh Netzah Yehuda đứng nghiêm trong lễ tuyên thệ ở Jerusalem ngày 26/5/2013 (Ảnh: Reuters)

Các nhà lãnh đạo Israel cho biết họ sẽ đấu tranh chống lại các biện pháp trừng phạt áp đặt lên bất kỳ đơn vị quân đội nào bị cáo buộc vi phạm nhân quyền. Động thái được đưa ra sau khi các hãng truyền thông nước ngoài đưa tin Mỹ đang lên kế hoạch áp đặt các lệnh trừng phạt đầu tiên đối với lực lượng quốc phòng của nước này.

Tiểu đoàn Netzah Yehuda là gì?

Tiểu đoàn Netzah Yehuda được thành lập vào năm 1999 để đáp ứng niềm tin tôn giáo của những người Do Thái chính thống cực đoan và những tân binh theo chủ nghĩa dân tộc tôn giáo khác trong quân đội.

Chính phủ Israel thành lập tiểu đoàn này nhằm vạch ra một con đường để các nhóm này phục vụ trong quân đội, bằng cách cho phép họ duy trì các hoạt động tôn giáo, chẳng hạn như cho họ thời gian cầu nguyện và học tập cũng như hạn chế tiếp xúc với các nữ quân nhân.

Đơn vị này bị cáo buộc gì?

Mỹ kêu gọi điều tra hình sự sau khi các binh sĩ Netzah Yehuda bị cáo buộc liên quan đến cái chết của một người Mỹ gốc Palestine 78 tuổi, Omar Assad. Người đàn ông này chết vì một cơn đau tim vào năm 2022 sau khi bị giam giữ và sau đó được tìm thấy lúc đang bị bỏ rơi tại một công trường xây dựng.

Khám nghiệm tử thi của người Palestine cho thấy ông Assad chết vì một cơn đau tim do căng thẳng vì bị đối xử tàn bạo.

Vụ án thu hút sự chú ý bất thường vì ông mang hai quốc tịch, tuổi tác của ông và yêu cầu của Bộ Ngoại giao Mỹ về một cuộc điều tra về cái chết của ông.

Quân đội Israel cho biết các binh sĩ thuộc tiểu đoàn trên đã tạm thời bịt miệng ông bằng một đoạn vải và trói tay bằng dây buộc vì ông không chịu hợp tác.

Chỉ huy tiểu đoàn Netzah Yehuda chỉ bị khiển trách và 2 sĩ quan bị cách chức. Các công tố viên quân sự Israel quyết định không truy tố tội hình sự vì họ cho rằng không có mối liên hệ nào giữa sai sót của binh lính và cái chết của ông Assad.

Lực lượng Israel cho biết, quan chức quân y nhận thấy không thể xác định rằng cái chết của Assad là do hành vi của các binh sĩ cụ thể gây ra và rằng các binh sĩ không thể biết được tình trạng sức khỏe của ông.

Đã có một số vụ việc tương tự xảy ra trong những năm gần đây, một số vụ được ghi lại trên video, trong đó binh lính Netzah Yehuda bị buộc tội lạm dụng những người Palestine bị giam giữ.

Tiểu đoàn này chủ yếu hoạt động ở khu vực Bờ Tây trước khi được chuyển ra khỏi khu vực này vào cuối năm 2022, sau khi hứng những lời chỉ trích của Mỹ. Đơn vị này gần đây đã được điều đến hoạt động ở Gaza.

Lệnh trừng phạt có ý nghĩa như thế nào?

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm thứ Sáu tuần trước cho biết ông đã đưa ra "quyết định" liên quan đến cáo buộc rằng Israel vi phạm một bộ luật của Mỹ cấm cung cấp hỗ trợ quân sự cho các cá nhân hoặc đơn vị lực lượng an ninh vi phạm nhân quyền trắng trợn.

Luật Leahy, do Thượng nghị sĩ lúc bấy giờ là Patrick Leahy soạn thảo vào cuối những năm 1990, cấm cung cấp hỗ trợ quân sự cho các cá nhân hoặc đơn vị lực lượng an ninh vi phạm nghiêm trọng nhân quyền và chưa bị đưa ra công lý.

Ông Blinken cho biết thông báo có thể được đưa ra "rất sớm".

Israel phản ứng ra sao?

Các nhà lãnh đạo Israel phản ứng giận dữ trước các báo cáo về lệnh trừng phạt.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hôm Chủ nhật vừa qua gọi khả năng trừng phạt đối với đơn vị này là “đỉnh điểm của sự vô lý và đạo đức thấp kém” vào thời điểm các lực lượng Israel đang chiến đấu trong cuộc chiến ở Gaza chống lại Hamas. Ông nói rằng chính phủ của ông sẽ "hành động bằng mọi cách" chống lại bất kỳ lệnh trừng phạt nào.

Benny Gantz, một bộ trưởng trong nội các chiến tranh của đất nước, đã nói chuyện với ông Blinken hôm Chủ nhật vừa qua và yêu cầu ông "xem xét lại quyết định sắp tới".

Quân đội Israel cho biết tiểu đoàn Netzah Yehuda là đơn vị tác chiến tích cực, hoạt động theo các nguyên tắc của luật pháp quốc tế.

Theo Reuters

Huyền Chi