Hệ thống phòng không HAWK lấp đầy 'những khoảng trống quan trọng' trên bầu trời

Đạn dược cho hệ thống phòng không HAWK là một phần trong gói viện trợ trước thềm năm mới của Mỹ dành cho Ukraine, nhấn mạnh cam kết không lay chuyển của Washington trong việc hỗ trợ nỗ lực phòng thủ của Kiev trước quân đội Nga.

Gói viện trợ mới nhất, trị giá 2,5 tỷ USD, không chỉ được thiết kế để củng cố thế trận phòng thủ của Ukraine mà còn tăng cường khả năng tấn công của nước này, đặc biệt là trong các lĩnh vực phòng không, pháo binh, chống thiết giáp và hệ thống chống máy bay không người lái (UAV/drone).

Cùng với hệ thống tên lửa đất đối không tiên tiến quốc gia (NASAMS) nổi tiếng, hệ thống phòng không HAWK đã trở thành một phần quan trọng trong chiến lược phòng thủ nhiều lớp của Ukraine, bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng của quốc gia Đông Âu trước các mối đe dọa hàng không, đồng thời làm suy giảm ưu thế trên không của đối phương.

Hệ thống phòng không HAWK hiện đang được sử dụng để lấp đầy “những khoảng trống quan trọng” trên bầu trời Ukraine. Ảnh: X/Twitter

Một hệ thống phòng không HAWK được sử dụng trong huấn luyện. Ảnh: TWZ

Bệ phóng hệ thống phòng không HAWK. Ảnh: Militarnyi

MIM-23 HAWK là hệ thống đất đối không tầm trung được đưa vào sử dụng lần đầu tiên vào những năm 1960 và từ lâu đã bị coi là lỗi thời, khi quân đội ưa chuộng các hệ thống có tính di động cao hơn. Nhưng hệ thống vũ khí cũ đã tìm thấy sức sống mới ở Ukraine, chứng minh rằng chúng vẫn là công cụ hữu ích sau ngần ấy năm.

Một binh sĩ Ukraine vận hành hệ thống HAWK, chỉ được nêu tên là Oleksandr, viết tắt của "Homing All the Way Killer", nói với trang Business Insider hồi tháng 7 năm ngoái rằng mặc dù đây không phải là vũ khí mới nhưng "hiệu quả khi được sử dụng trong tay những người có kỹ năng".

Để chứng minh, vào thời điểm đó, Không quân Ukraine đã lần đầu tiên công bố một video cho thấy chi tiết hệ thống phòng không HAWK do Mỹ sản xuất hoạt động trên tiền tuyến.

Binh sĩ Oleksandr cho biết, mục tiêu khó khăn nhất mà anh từng gặp phải là loạt tên lửa hành trình tầm xa phóng từ trên không Kh-59, được NATO gọi là AS-18 Kazoo. Tuy nhiên, với hệ thống phòng không HAWK, anh khoe rằng anh đã hạ gục hơn hai chục mục tiêu, bao gồm cả Kh-59.

Khai hỏa hệ thống phòng không HAWK. Ảnh: TWZ, Computer History, Janes

Hệ thống HAWK đã được triển khai trên khắp thế giới trong suốt 4 thập kỷ phục vụ quân đội Mỹ và đã tham chiến ở Trung Đông. Tuy nhiên, đến những năm 1990, khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, mối đe dọa trên không đối với lực lượng Mỹ đã thay đổi, và HAWK đã bị loại biên và được thay thế bằng các hệ thống tầm thấp hơn như FIM-92 Stinger và Avenger. MIM-104 Patriot cũng có sẵn để đáp ứng các nhu cầu phòng không khác của Mỹ.

Mặc dù không còn "đất dụng võ" ở "xứ cờ hoa", HAWK và nhiều biến thể của nó vẫn được sử dụng rộng rãi ở nhiều quốc gia, bao gồm cả Tây Ban Nha – quốc gia đầu tiên gửi cho Ukraine một số lượng lớn bệ phóng HAWK vào tháng 10/2022.

Kể từ đó, chính quyền Biden đã tặng một số lượng không xác định các hệ thống và đạn dược HAWK cho Kiev và cam kết sẽ cung cấp thêm HAWK cho Ukraine trong dài hạn.

Các quan chức Ukraine thường xuyên gây sức ép với Mỹ và các đồng minh NATO của mình để có thêm khả năng phòng không nhằm chống lại các mối đe dọa từ Nga. Mặc dù hệ thống phòng không HAWK là một món lỗi thời, nhưng nó vẫn giúp lấp đầy "những khoảng trống quan trọng" trên bầu trời.

Minh Đức (Theo Business Insider, Bulgarian Military, Forbes)

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Công Nghệ xem các tin, bài liên quan