'Hết mã Việt Nam', được gợi ý nuôi em ở Campuchia, Kenya

Dự án Nuôi Em được khởi xướng từ năm 2014 bởi ông Hoàng Hoa Trung. Ảnh: Hoàng Hoa Trung/Facebook.

Liên quan đến những nghi vấn thiếu minh bạch của dự án Nuôi Em, khảo sát của Tri Thức - Znews cho thấy chương trình không chỉ nhận đóng góp để hỗ trợ trẻ em Việt Nam mà còn vận động kinh phí nuôi trẻ tại Campuchia và Kenya. Hai dự án này hiện có fanpage mang tên Nuôi Em Kenya và Nuôi Em Việt Tại Campuchia.

Cả hai trang này đều có bài viết đăng tải gần đây, cho thấy vẫn đang hoạt động. Tuy nhiên, khi liên hệ qua hotline được công khai trên trang web cũng như nhắn tin qua fanpage, phóng viên không nhận được phản hồi.

Trong lúc đó, trên mạng xã hội, nhiều mạnh thường quân cho biết dù ban đầu chọn nuôi em ở Việt Nam, họ được hướng dẫn chuyển sang hai dự án tại Campuchia, Kenya với lý do "hết mã Việt Nam".

Được hướng dẫn "nuôi em" Campuchia

T.H. (28 tuổi, sống tại TP.HCM) biết đến dự án Nuôi Em sau khi xem MV Nấu ăn cho em của rapper Đen Vâu. Năm 2022, anh liên lạc qua fanpage của dự án với mong muốn hỗ trợ các bé Việt Nam có hoàn cảnh khó khăn.

Tuy nhiên, T.H. được cho biết mã của năm học 2022-2023 tạm thời chưa có và đang chờ cập nhật mã năm học mới. Trong khi đó, dự án Nuôi Em Việt tại Campuchia còn 300 mã nên anh được gợi ý chuyển qua đây.

Đến nay, T.H. đã đồng hành 3 năm liên tiếp, tổng đóng góp hơn 12 triệu đồng.

"Mỗi lần chuyển khoản tôi đều lưu lại, gửi trực tiếp vào tài khoản của ông Hoàng Hoa Trung", T.H. nói và cho biết chi phí nuôi một em nhỏ ở Campuchia được báo là 4.092.000 đồng/năm.

Mỗi năm dự án gửi hình ảnh cập nhật, song các bé có thể thay đổi do hoàn thành chương trình học hoặc gia đình di chuyển.

T.H. cho biết mọi giao dịch đều chuyển qua tài khoản ông Trung. Ảnh: NVCC.

Dù đánh giá đội ngũ vận hành "dễ chịu, nhiệt tình", T.H. cảm thấy niềm tin bị lung lay khi đọc bài viết gần đây của ông Hoàng Hoa Trung giải thích về nghi vấn liên quan đến hoạt động của dự án Nuôi Em. Hiện, anh quyết định tạm dừng đóng góp và chờ kết luận từ cơ quan chức năng.

B.N. (21 tuổi, sống ở Hải Phòng) cũng gặp tình huống tương tự. Cô theo dõi dự án Nuôi Em từ năm 2019 nhưng chỉ mới đóng góp đều đặn từ tháng 8 năm nay, với tổng số tiền khoảng 2 triệu đồng. Trước đó, do điều kiện chưa cho phép nhiều, cô chỉ góp tiền xây trường, xây cầu, mỗi lần góp khoảng 200.000 đồng.

"Tôi muốn nuôi em ở Việt Nam, nhưng nhắn thì page báo hết mã. Họ hướng dẫn sang Campuchia nhưng vẫn nói là nuôi trẻ em Việt Nam", cô kể.

Tin tưởng dự án qua những phóng sự và thông tin tích cực trên truyền thông, B.N. cho biết giờ chỉ biết "ngồi xem tin tức", chờ kết quả điều tra từ cơ quan công an trước khi quyết định làm gì tiếp theo.

Không một tấm ảnh về bé

N.T., một mạnh thường quân đang sống ở nước ngoài, cũng biết đến dự án nhờ MV Nấu ăn cho em. Thời điểm anh liên hệ, các mã nuôi em của Việt Nam đều báo đã hết. Anh được mời tham gia Nuôi Em Campuchia và Kenya thuộc hệ sinh thái của ông Hoàng Hoa Trung.

Năm 2025, N.T. nhận nuôi 5 bé tại Campuchia với tổng số tiền 10.920.000 đồng. Anh cho biết trước đó từng xem phóng sự về trẻ em gốc Việt tại Biển Hồ và Kenya - nơi nhiều em không có giấy khai sinh nên chỉ có thể học trường tình thương. Thông tin dự án đưa ra trùng khớp với những gì anh biết nên anh tin tưởng.

Anh N.T. đã chuyển tiền nuôi 5 em ở Kenya. Ảnh: NVCC.

N.T. cũng cho rằng chi phí nuôi em tại Kenya cao hơn là "hợp lý" vì mức sống và lạm phát tại đây cao. "Cộng tác viên không hối thúc, cách làm việc nhẹ nhàng", anh cho biết.

Tuy nhiên, khi dự án vướng ồn ào, N.T. thừa nhận bản thân "lo lắng liệu tiền có đến được với các em không". Trước đây, anh không nghi ngờ vì dự án từng được truyền thông khen ngợi, ông Hoàng Hoa Trung cũng nhận nhiều bằng khen.

Tương tự, M.T. (đang sống tại Mỹ) cho biết ngoài nuôi 2 em Việt Nam, cô còn đóng góp để nuôi một bé tại Kenya. Tuy nhiên, đến nay cô vẫn không có bất cứ hình ảnh hay thông tin xác minh nào.

"Những gì mạnh thường quân như tôi biết chỉ là tên, tuổi, bố mẹ. Không có một bức ảnh, không người phụ trách địa phương, cũng không liên lạc được gia đình. Giờ tôi tự hỏi: tiền được chuyển sang Kenya bằng cách nào?", cô đặt vấn đề.

Tất cả khoản đóng góp của M.T. đều chuyển vào tài khoản cá nhân của ông Hoàng Hoa Trung. "Lúc đó tôi không hiểu vì sao mình làm vậy, chắc do thương người quá. Mọi người không ai phàn nàn nên tôi tin tưởng hoàn toàn", cô nói.

Dự án Nuôi Em đối mặt nghi vấn không minh bạch từ ngày 6/12, khi trên mạng xã hội xuất hiện nhiều bài đăng thắc mắc của các "anh chị nuôi" về hoạt động thu - chi cũng như cập nhật liên quan đến các em được nhận nuôi. Nhiều người cho biết họ không nhận được hình ảnh, thông tin đầy đủ và thiếu kênh xác minh độc lập.

Nuôi Em được ông Hoàng Hoa Trung và nhóm Ánh Sáng Núi Rừng khởi xướng từ năm 2014, với mục tiêu hỗ trợ bữa ăn và điều kiện học tập cho học sinh vùng cao. Dự án từng nhận được sự ủng hộ của nhiều nghệ sĩ, người nổi tiếng.

Trước loạt băn khoăn của cộng đồng, ngày 7/12, ông Hoàng Hoa Trung thông báo tạm đóng băng tài khoản dùng cho dự án trong khoảng 15 ngày nhằm rà soát toàn bộ dòng tiền. Ông cho biết sẽ phối hợp với đơn vị độc lập để kiểm tra các khoản tiền, đồng thời giải thích việc sử dụng tài khoản cá nhân cho hoạt động thiện nguyện xuất phát từ quy ước nội bộ từ năm 2018.

Minh Vũ - An Chi