Vai trò mới dành cho pháo phòng không tự hành ZSU-57-2 lạc hậu đó là sử dụng như phương tiện yểm trợ hỏa lực đã được thể hiện rất rõ trên chiến trường Trung Đông hiện nay.
Báo chí Nga cho biết, bên cạnh những hệ thống vũ khí chống tăng hiện đại hay các loại tên lửa tầm xa, lực lượng vũ trang Hồi giáo Hezbollah tại Lebanon còn có trong tay nhiều hệ thống pháo binh khác nhau.
Trong danh sách pháo tự hành của Hezbollah có cả pháo phòng không tự hành ZSU-57-2 với biệt danh "máy tuốt lúa địa ngục", đây là phiên bản cơ động hóa của pháo cao xạ S-60 AZP nổi tiếng.
Theo thông tin từ chiến trường Lebanon, một khẩu pháo như vậy gần đây đã được các tay súng Hezbollah sử dụng để bắn vào vị trí của Quân đội Israel, tuy nhiên chưa có thông tin về thiệt hại.
ZSU-57-2 là hệ thống pháo phòng không tự hành do Liên Xô thiết kế từ năm 1947, công việc nghiên cứu hoàn thành trong năm 1954 và vũ khí này được chế tạo hàng loạt trong giai đoạn 1957 - 1960 với tổng số hơn 2.000 tổ hợp đã xuất xưởng.
Cấu hình cơ bản của ZSU-57-2 gồm có 2 khẩu pháo cao xạ S-60 cỡ 57 mm có chiều dài nòng gấp 76 lần đường kính (L/76) với cơ số 300 viên đạn đặt trong tháp pháo kín kích thước khá lớn.
Khung gầm của tổ hợp vũ khí này chính là phiên bản giản lược từ xe tăng chiến đấu chủ lực T-54 với giáp mỏng hơn (chỉ từ 8 - 15 mm) dẫn tới trọng lượng nhẹ, chỉ cần 4 hàng bánh chịu nặng.
Pháo S-60 có tốc độ bắn tối đa 120 phát/phút/nòng, tầm bắn hiệu quả 6.000 m, nhưng do thiếu radar điều khiển hỏa lực và độ chính xác khi tác xạ lúc di chuyển rất hạn chế mà nó bị nhận xét là một vũ khí không thành công.
Mặc dù không phải là một vũ khí phòng không hiệu quả nhưng rõ ràng pháo cao xạ tự hành ZSU-57-2 vẫn có thể được sử dụng dưới vai trò mới là xe yểm trợ hỏa lực cho bộ binh, nhất là khi thiếu hụt phương tiện cơ giới hạng nặng.
Nhịp bắn và độ chính xác của tổ hợp pháo phòng không ZSU-57-2 khó mà đánh bại được các loại trực thăng vũ trang hay máy bay chiến đấu phản lực ngày nay, tuy nhiên sức mạnh của nó vẫn là rất đáng kể.
Theo ghi nhận, tầm bắn của pháo 57 mm S-60 AZP là 6.000 m, trọng lượng đạn 2,8 kg, tốc độ ban đầu đạt 1.000 m/s, tốc độ bắn lên tới 120 viên mỗi phút. Đây rõ ràng vẫn là một loại vũ khí cực kỳ nguy hiểm.
Đặc biệt hơn, tháp pháo của ZSU-57-2 nhẹ nên cho tốc độ xoay khá nhanh, góc ngẩng lớn thích hợp cho việc bắn phá các mục tiêu trên cao mà pháo xe tăng khó, hoặc không thể với tới được.
Cơ số đạn lớn của ZSU-57-2 giúp cho nó tạo ra mật độ hỏa lực áp đảo, bảo vệ an toàn cho đội hình thiết giáp trong tác chiến đô thị trước bộ binh ẩn nấp ở trên cao. Ngoài ra nó cũng tỏ ra là một vũ khí lợi hại khi hạ nòng bắn trực xạ chế áp lô cốt, hỏa điểm.
Đây cũng chính là phương thức sơ khai khi Quân đội Nga tiến vào thủ phủ Grozny của Chechnya, khi xe chiến đấu hỗ trợ tăng BMPT chưa ra đời. Những khẩu pháo phòng không tự hành đã đóng vai trò quan trọng trong việc dập tắt cụm cứ điểm của phiến quân.