Hiddink giải nghệ và lời tạm biệt vua Midas

Nhiều nhà cầm cầm quân lừng danh trong quá khứ như Sir Alex Ferguson, Marcello Lippi hay Valeriy Lobanovskyi đều chọn cách dừng lại ở tuổi ngoài 70 giống Hiddink. Tuy nhiên, sự nghiệp huấn luyện đỉnh cao của Hiddink thực tế đã đứt quãng, buồn nhiều hơn vui từ gần 10 năm đổ lại.

"Ông vua Midas" một thời của bóng đá thế giới thua nhiều hơn thắng, ngậm đắng cay trong thất bại nhiều hơn hân hoan tận hưởng chiến công. Song vào ngày từ giã thế giới bóng đá, Hiddink vẫn xứng đáng là huyền thoại bởi những điều kỳ diệu mà ông từng tạo ra.

HLV Guus Hiddink giải nghệ ở tuổi 74. Ảnh: Getty.

Chạm đâu cũng thành vàng

Truyền kỳ Hiddink "chạm đâu cũng thành vàng" như vua Midas thực tế đã có thể không xảy ra nếu vào năm 1987, ban lãnh đạo PSV Eindhoven chọn tin Rinus Michels, tượng đài trên băng ghế huấn luyện và cha đẻ của bóng đá tổng lực, thay vì Hiddink mới 41 tuổi.

Nhà cầm quân người Hà Lan trước đó làm HLV tạm quyền của PSV trong những tháng cuối mùa giải 1986/87 và đưa đội bóng Hà Lan vô địch quốc gia. Kể lại chuyện này trên Telegraaf trong bài phỏng vấn đầu tiên kể từ khi chia tay bóng đá, Hiddink tiết lộ chủ tịch PSV ngày đó, Jacques Ruts, muốn Michel trở thành thuyền trưởng của đội bóng vào mùa giải mới.

HLV Hiddink đưa Hàn Quốc tạo chấn động thế giới khi lọt vào bán kết World Cup 2002. Ảnh: Getty.

Nhưng sau cùng, tất cả chọn đặt niềm tin vào HLV mới 41 tuổi Hiddink, người có 4 năm làm trợ lý tại CLB và hiểu rõ văn hóa cũng như các cầu thủ. Quyết định mạo hiểm của PSV thành công mỹ mãn khi Hiddink đưa PSV vô địch Hà Lan và giành luôn Cúp C1 châu Âu ở mùa giải năm đó.

Các CĐV vẫn luôn nhầm tưởng Man United mùa giải 1998/99 là CLB đầu tiên giành cú ăn ba trong lịch sử. Thực tế, Hiddink đã giúp PSV làm được điều đó trước 11 năm ngay trong mùa giải trọn vẹn đầu tiên làm HLV.

Một huyền thoại bóng đá thế giới được Hiddink tìm ra và nâng tầm trong thời gian dẫn dắt PSV là Romario. Nhìn thấy tài năng của "Quỷ lùn" sau Olympic Seoul 1988, Hiddink quyết định đưa Romario tới Hà Lan. Dưới tay Hiddink, Romario hoàn thiện bản năng sát thủ và trở thành chân sút đáng sợ bậc nhất châu Âu.

Năm 1993, Romario rời PSV để gia nhập Barca với hành trang là 165 bàn sau 167 trận cho đội bóng Hà Lan. Mọi điều tốt đẹp nhất đến với Romario bắt đầu từ Hiddink.

Được mô tả là HLV "luôn gạt cái tôi cá nhân để đặt tập thể trên hết", Hiddink luôn giúp các đội bóng trong tay mình sở hữu sức bật mạnh mẽ khi bước vào những trận đánh lớn. Hà Lan của Hiddink tại World Cup 1998 chỉ chịu thất bại trước Brazil của Ronaldo, Rivaldo, Roberto Carlos trên chấm luân lưu ở bán kết.

Hàn Quốc tại World Cup 2002 là chiến công lịch sử của Hiddink. Bất chấp những hoài nghi về một kỳ World Cup "có mùi", việc đưa Hàn Quốc lọt vào bán kết Cúp thế giới vẫn là chiến công không người Hàn Quốc nào dám mơ trước khi World Cup bắt đầu.

Càng đặc biệt hơn, Hiddink từng bị chỉ trích là "thờ ơ với công việc" từ chính truyền thông Hàn Quốc vào thời điểm mới tới dẫn dắt đội tuyển này. Hình ảnh ông cùng bạn gái đi mua sắm khiến nhiều người Hàn bực mình.

SVĐ Gwangju, nơi chứng kiến chiến thắng của Hàn Quốc trước Tây Ban Nha tại tứ kết, được đổi tên thành sân Guus Hiddink. Ông cũng trở thành người ngoại quốc đầu tiên có quốc tịch Hàn Quốc, nhận nhiều phần thưởng khác như biệt thự riêng tại đảo Jeju, vé máy bay và taxi miễn phí suốt đời.

Trong thời kỳ đỉnh cao, bất kỳ đội bóng nào dưới tay Hiddink đều không dễ bị bắt nạt bởi sở hữu nền tảng thể lực sung mãn. Hàn Quốc tại World Cup 2002 chạy khỏe tới mức nhiều người tin rằng các cầu thủ vừa ngậm sâm vừa đá bóng.

PSV tại Champions League 2004/05, Australia ở World Cup 2006, Nga tại Euro 2008 hay Chelsea nửa cuối mùa giải 2008/09 đều là những hình mẫu tương tự.

Một bí quyết từng được tiết lộ về cách huấn luyện của Hiddink: Ông cho phép các cầu thủ chửi thề sau mỗi pha bóng hỏng bởi điều này sẽ kích thích tinh thần chiến đấu ở cầu thủ.

Vinh quang của một HLV thường được đong đếm bởi danh hiệu. Nhưng với Hiddink, không chiến thắng đôi khi không phải vấn đề. Ông đã thành công ở Hàn Quốc, Australia lẫn Nga, ba quốc gia về cơ bản không có bất kỳ liên hệ nào về mặt văn hóa cũng như lịch sử, không phải những cường quốc bóng đá.

Nếu coi bóng đá là môn thể thao toàn cầu, và những HLV là người đi truyền bá văn hóa, Hiddink là biểu tượng không thể trọn vẹn hơn về sự thành công.

Sức khỏe của HLV Hiddink không tốt như xưa. Ảnh: Getty.

Nghỉ ngơi

Lobanovskyi, Sir Alex Ferguson, Marcello Lippi đều chia tay bóng đá bởi tuổi già. Hiddink cũng vậy. Song trường hợp của nhà cầm quân người Hà Lan còn có lý do khác: Covid-19.

Hồi đầu năm, "Vua Midas" của thế giới bóng đá mắc Covid-19 và phải vật lộn với căn bệnh này. Dù ông nhấn mạnh bản thân không quá lo lắng, song thực tế, việc nhiễm bệnh khiến kế hoạch dẫn dắt tuyển Curacao của Hiddink chịu ảnh hưởng.

Trước khi Gold Cup 2021 diễn ra, Liên đoàn Bóng đá Bắc Trung Mỹ (CONCACAF) tuyên bố Curacao không thể tham dự giải vì có quá nhiều ca mắc Covid-19 mà một trong số đó chính là trường hợp của Hiddink.

Điều này khiến kế hoạch dẫn dắt ĐT này không đi đúng hướng, kéo theo việc Hiddink quyết định chấm dứt hợp đồng trước thời hạn với Curacao và nói lời chia tay thế giới bóng đá.

Trong khoảng gần 10 năm trở lại, Hiddink thực tế không còn là cái tên khiến thế giới bóng đá phải rung chuyển nữa. Lần trở lại dẫn dắt tuyển Hà Lan vào năm 2014 của Hiddink là thất bại nặng nề khi ông không thể đưa "Cơn lốc màu da cam" dự Euro 2016.

Trước đó, Hiddink cũng cúi đầu với tuyển Thổ Nhĩ Kỳ. Ngay cả khi làm HLV đội U22 Trung Quốc, chiến lược gia kỳ cựu cũng để lại thất vọng khi thua 0-2 trước U22 Việt Nam của người trợ lý năm xưa Park Hang-seo. Sau thất bại muối mặt ấy, Hiddink bị sa thải.

Phép màu và những công thức chiến thắng của Hiddink đã không còn phù hợp khi thế giới bóng đá tiến bộ không ngừng suốt 10 năm qua. Trong dòng chảy ấy, Hiddink bị bỏ lại. Và sau cùng, ông dừng lại ở tuổi 74 khi cảm thấy sức khỏe không còn ủng hộ việc ra sân tập mỗi ngày.

"Vua Midas" một thời nhấn mạnh ông sẽ không trở lại sau khi giải nghệ như người đồng hương Dick Advocaat. Cuộc sống của Hiddink giờ sẽ là những ngày tháng an nhàn tại Hà Lan với thảm cỏ xanh của sân golf cùng quả bóng tennis.

Bóng đá giờ đã là quá khứ với Hiddink. Cảm ơn và tạm biệt một huyền thoại.

Nhật Anh