'Hiếm có di sản thể hiện tính liên tục lâu dài như Khu di sản Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long'
Trong hai ngày 8 - 9/9, UBND thành phố Hà Nội phối hợp với Văn phòng đại diện UNESCO tại Hà Nội, Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế "20 năm nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị di sản Hoàng Thành Thăng Long - Hà Nội".
Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh phát biểu tại hội thảo, sáng 9/8. Ảnh: Thanh Tùng/TTXVN
Đây là hoạt động kỷ niệm 50 năm Công ước về Bảo vệ Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới (Công ước 1972) nhằm đẩy mạnh việc thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban Di sản Thế giới trong công tác nghiên cứu khoa học, khảo cổ học phục vụ quản lý hiệu quả Khu Di sản; đồng thời hoàn thiện Kế hoạch quản lý di sản giai đoạn 2022-2030, tầm nhìn 2045 và tổng hợp kết quả 20 năm nghiên cứu, khai quật, phát lộ Hoàng Thành Thăng Long - Hà Nội (2002-2022).
Tới dự có đồng chí Đinh Tiến Dũng - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội; bà Nao Hayashi - đại diện Trung tâm Di sản thế giới, phụ trách khu vực châu Á - Thái Bình Dương; bà Marie Laure Lavenir - Chủ tịch Hội đồng Di tích và Di chỉ quốc tế (ICOMOS) - cơ quan tư vấn độc lập cho Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO); ông Christian Manhart - Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam; cùng các chuyên gia UNESCO, ICOM, ICOMOS, nhiều nhà khoa học thuộc các lĩnh vực lịch sử, khảo cổ, bảo tồn, di sản... Việt Nam và quốc tế.
Hội thảo là dịp tổng kết những thành tựu nổi bật trong công tác quản lý, nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị tại Khu Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long - Hà Nội từ 2002 đến nay, đặc biệt giới thiệu kết quả khai quật khảo cổ học 10 năm tại khu vực Chính điện Kính Thiên. Hoạt động sẽ giúp những người làm công tác nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị di sản trong nước và quốc tế có cơ hội trao đổi, học tập kinh nghiệm, nghiên cứu so sánh… trong việc phục dựng các cung điện; tham vấn khoa học về định hướng cho công tác nghiên cứu, bảo tồn và phát huy các giá trị của Di sản thế giới Khu Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long - Hà Nội; thúc đẩy hoạt động quảng bá các giá trị đặc sắc văn hóa Thăng Long - Hà Nội, Việt Nam lan tỏa trong nước và quốc tế.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh khẳng định: Khu di sản Hoàng Thành Thăng Long là một quần thể di tích, di vật mang bề dày lịch sử - văn hóa lâu đời; là di tích văn hóa, lịch sử, khảo cổ tiêu biểu và là bằng chứng vật chất, phản ánh trình độ kỹ thuật cao, chứa đựng các giá trị về lịch sử, kiến trúc, nghệ thuật; đồng thời phản ánh sự giao thoa văn hóa trong một quá trình lịch sử lâu dài của dân tộc Việt Nam với các nước trong khu vực và trên thế giới.
Chủ tịch thành phố Hà Nội nhấn mạnh, Chính phủ, UBND thành phố và các bộ, ngành Trung ương đã dành sự quan tâm đặc biệt, nhằm bảo tồn, phát huy giá trị của Khu di sản. Thành phố đã thành lập Ban Chỉ đạo triển khai Dự án bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di sản Hoàng Thành Thăng Long và Khu di tích Cổ Loa; chỉ đạo thực hiện nghiêm những cam kết của Chính phủ Việt Nam đối với khuyến nghị của ICOMOS về di sản; tiếp tục đẩy mạnh công tác nghiên cứu lịch sử, khảo cổ, bảo tồn và giới thiệu, quảng bá nhằm phát huy giá trị của di sản; để Hoàng Thành Thăng Long mãi là niềm tự hào của Việt Nam.
Để góp phần nhận thức sâu sắc, toàn diện hơn về những giá trị căn bản của khu di sản Thế giới Hoàng Thành Thăng Long - Hà Nội; nhất là trên các phương diện kiến trúc, cảnh quan, sự giao thoa văn hóa, bảo tồn và phát huy giá trị…, Chủ tịch thành phố mong muốn các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý tham gia và góp nhiều ý tưởng tâm huyết, sáng tạo, đưa ra các giải pháp khả thi để gìn giữ, phát huy giá trị của di sản.
Ông Christian Manhart - Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam phát biểu, sáng 9/8. Ảnh: Thanh Tùng/TTXVN
Ông Christian Manhart, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam cho rằng: Hiếm có di sản nào trên thế giới thể hiện tính liên tục lâu dài như Khu di sản Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long; mà vẫn còn nhiều lớp khảo cổ chưa được khám phá dưới lòng đất. Ông nhấn mạnh, nghiên cứu và bảo tồn di sản là một quá trình rất lâu dài đòi hỏi phải có kế hoạch, chiến lược thực hiện. Đồng thời, các ưu tiên và lĩnh vực trọng tâm trong nghiên cứu cần được xác định rõ ràng.
"Việc ghi tên Khu Trung tâm của Hoàng Thành vào Danh sách Di sản Thế giới của UNESCO là một vinh dự tạo ra những cam kết và trách nhiệm mới cho tất cả mọi người. Việc hoàn thành Kế hoạch quản lý toàn diện vào năm 2013 đã đánh dấu cột mốc quan trọng. Đây là công cụ đắc lực cho các cơ quan quản lý nhà nước nhằm tăng cường cơ chế hợp tác giữa các bên liên quan; lồng ghép quản lý và bảo tồn; cải thiện việc diễn giải về Khu di sản và các chương trình giáo dục và tiếp tục đầu tư vào nâng cao năng lực cho đội ngũ nhân viên" - Ông Christian Manhart nhấn mạnh.
Quang cảnh hội thảo, sáng 8/9. Ảnh: Thanh Tùng/TTXVN
Tại Hội thảo, các đại biểu trao đổi, thảo luận xoay quanh 2 chủ đề chính: Đánh giá kết quả 20 năm nghiên cứu di sản Hoàng Thành Thăng Long - Hà Nội và Phát huy giá trị di sản - thực tiễn kinh nghiệm và định hướng.
Hội thảo đã nhận được 31 tham luận của các nhà khoa học, chuyên gia, nhà quản lý di sản trong nước và quốc tế. Các tham luận đề cập đến những kết quả đã đạt được trong các hoạt động tại Hoàng Thành Thăng Long trong 20 năm kể từ khi phát lộ, đặc biệt 10 năm kể từ sau khi được vinh danh Di sản văn hóa thế giới trên các lĩnh vực khai quật khảo cổ học theo khuyến nghị của ICOMOS. Các đại biểu chia sẻ kinh nghiệm bảo tồn, phục dựng các công trình kiến trúc tại các khu di sản; kinh nghiệm diễn giải, trưng bày và bảo tàng nhằm làm rõ các giá trị nổi bật toàn cầu của các khu di sản thế giới; nghiên cứu giải pháp thiết kế kiến trúc để bảo tồn và phát huy giá trị khu khảo cổ học 18 Hoàng Diệu…
Các ý kiến đóng góp tại Hội thảo sẽ là cơ sở khoa học để Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội đưa ra các phương án khôi phục và tái hiện các di sản kiến trúc cung điện trong thời gian tới; đặc biệt bổ sung tư liệu, tham vấn các giải pháp khoa học, ứng dụng công nghệ trong quá trình thực hiện Đề án nghiên cứu phương án khôi phục không gian điện Kính Thiên và bảo tồn nhà Cục Tác chiến dưới dạng di sản số; hoàn thiện Kế hoạch quản lý di sản giai đoạn 2022 - 2030, tầm nhìn 2045; làm tiền đề cho công tác quản lý bền vững di sản, vì sự phát triển của Di sản thế giới khu Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long - Hà Nội.
