Hiểm họa giấu mặt đối với hệ sinh thái

Áp lực từ người chụp ảnh đã làm thay đổi hành vi của nhiều loài động vật. Trường hợp điển hình là họa mi đầu xanh, loài chim chỉ còn khoảng 300 cá thể tại Trung Quốc. Việc bị săn lùng để chụp ảnh khiến loài này phải thay đổi cách làm tổ nhằm né ánh đèn flash và tiếng màn trập.

Không ít người còn lạm dụng thiết bị phát âm thanh, vốn là công cụ nghiên cứu, để dụ chim quý làm gián đoạn sinh sản và kích động chúng. Một số nhiếp ảnh gia dùng mồi nhử, lâu dần khiến động vật lệ thuộc và thay đổi khả năng kiếm ăn. Máy bay không người lái cũng trở thành nỗi đe dọa mới khi làm nhiều loài hoảng sợ, bỏ chạy hoặc trở nên hung hãn.

Thực vật chịu tác động nặng nề hơn bởi không thể di chuyển. Sau những bức ảnh “mướt mắt” về đồng hoa hay rừng nhiệt đới thường là cảnh giẫm đạp, xả rác và ô nhiễm môi trường.

Để giảm thiểu tác động, đã có một số quy tắc được đưa ra như: Không công bố vị trí, hạn chế đăng loài quý hiếm trong mùa sinh sản, hướng dẫn xóa siêu dữ liệu... Sáng kiến “Leave No Trace” (Không để lại dấu vết) cũng định hướng cộng đồng tiếp cận thiên nhiên có trách nhiệm.

Dù có nhiều quy tắc, yếu tố quyết định vẫn là ý thức của người chụp và người sử dụng mạng xã hội. Khi mỗi người biết trân trọng và bảo vệ thiên nhiên từ những hành động nhỏ, những bức ảnh đẹp mới thực sự mang ý nghĩa và hệ sinh thái mới có cơ hội được gìn giữ lâu dài.

Phúc Nguyễn