Hiệu quả bước đầu từ chợ bảo đảm an toàn thực phẩm
Nhằm hướng tới mục tiêu đáp ứng các tiêu chí về chợ an toàn thực phẩm (ATTP), góp phần bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và phục vụ nhu cầu ngày càng cao của người dân, Sở Công thương đã phối hợp với UBND TP. Sóc Trăng triển khai thực hiện mô hình chợ thí điểm bảo đảm ATTP tại chợ Phường 2 (TP. Sóc Trăng). Hiện nay, mô hình này đã và đang mang lại những hiệu quả bước đầu.
Khang trang, sạch sẽ với các sạp được thiết kế gọn gàng và thông thoáng hơn là những hình ảnh hiện tại của chợ Phường 2. Khoảng 2 tháng nay, khi mô hình chợ thí điểm bảo đảm ATTP được thực hiện, các tiểu thương kinh doanh mặt hàng thực phẩm thịt gia súc, gia cầm tại chợ đã chú trọng hơn đến việc giữ gìn vệ sinh hàng hóa của mình; đồng thời thực hiện nghiêm chỉnh các quy định về đảm bảo ATTP.
Chợ Phường 2 là một trong những chợ hoạt động sung túc của TP. Sóc Trăng, hiện có 179 hộ kinh doanh với 248 lô, sạp; trong đó có 139 lô, sạp kinh doanh các mặt hàng thực phẩm. Chợ có nguồn cung cấp thực phẩm dồi dào, sức mua cao. Tuy nhiên, những năm qua, khu kinh doanh thực phẩm của chợ chưa có bố trí riêng biệt. Một bộ phận không nhỏ tiểu thương và người tiêu dùng còn nhận thức hạn chế về đảm bảo ATTP tại chợ, chưa phân biệt được hàng nhái, hàng giả. Mặt khác, hầu hết các hộ kinh doanh các mặt hàng thịt gia súc, gia cầm trang bị bàn, thớt gỗ để bày bán sản phẩm nên chưa đảm bảo về ATTP.
Từ nguồn kinh phí của Bộ Công thương hỗ trợ và ngân sách địa phương, tổng cộng hơn 388 triệu đồng, Sở Công thương đã phối hợp với UBND TP. Sóc Trăng, Phòng Kinh tế TP. Sóc Trăng và UBND Phường 2 thực hiện dự án “Mô hình chợ thí điểm bảo đảm ATTP”. Theo đó, sau khi tham quan học tập mô hình tại tỉnh khác, các ngành chức năng đã lấy ý kiến tiểu thương chợ Phường 2 để triển khai phương án thực hiện và nhận được sự đồng tình cao. Từ đó, các tiểu thương kinh doanh tại chợ được tập huấn kiến thức ATTP và kiểm tra xác nhận kiến thức, ngành chức năng cũng bố trí, sắp xếp lại ngành hàng của chợ để đảm bảo các điều kiện theo Tiêu chuẩn Việt Nam 11856:2017 về chợ kinh doanh thực phẩm. Đến nay, chợ Phường 2 đã cải tạo được 139 lô, sạp và treo các bảng hiệu phân khu chức năng. Các mặt hàng kinh doanh thịt gia súc, gia cầm cũng được tiểu thương chọn lựa từ những cơ sở sản xuất có uy tín, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng; đặc biệt, tại nhiều quầy được treo bảng niêm yết số điện thoại của tiểu thương kinh doanh, giúp người tiêu dùng liên lạc khi có thắc mắc tư vấn về sản phẩm.
Chị Sơn Thị Ngọc Hà, tiểu thương bán thịt bò cho biết: “Trước đây, quầy, sạp buôn bán của tôi và các tiểu thương ở đây đa phần làm bằng gỗ. Sau khi chợ được thí điểm theo hướng ATTP, các quầy, sạp cũng được Nhà nước xây dựng lại cố định, khang trang hơn, khách đến mua hàng cũng trầm trồ khen sạch sẽ và lượng người đến mua cũng tăng thêm”. Với những kiến thức được trang bị về ATTP, chị Hà và những hộ kinh doanh thịt gia súc, gia cầm khác đã tuân thủ việc lấy hàng ở nơi uy tín, chất lượng, có xuất xứ rõ ràng nên được nhiều khách hàng tin mua.
Theo đồng chí Huỳnh Hoài Nam - Trưởng Phòng Kinh tế TP. Sóc Trăng, việc xây dựng mô hình thí điểm chợ ATTP đem lại lợi ích thiết thực cho người bán và người mua. Các hộ kinh doanh được hỗ trợ xây dựng các quầy bán hàng khang trang, kiên cố, vệ sinh, sạch đẹp, đảm bảo ATTP, được nâng cao kiến thức và trách nhiệm trong kinh doanh về ATTP. Người tiêu dùng có thêm cơ hội lựa chọn những hàng hóa thực phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, không gây ảnh hưởng đến sức khỏe và thay đổi dần thói quen tiêu dùng theo hướng tích cực. Sắp tới, Phòng Kinh tế TP. Sóc Trăng sẽ phối hợp các đơn vị liên quan tiếp tục vận động các tiểu thương vào các quầy, sạp được bố trí theo tiêu chuẩn ATTP của chợ.
Có thể nhận định, mô hình chợ ATTP tại chợ Phường 2 đang từng bước làm thay đổi nhận thức về ATTP của tiểu thương lẫn người tiêu dùng. Tuy nhiên, trên thực tế việc triển khai xây dựng chợ ATTP vẫn gặp những khó khăn. Bởi chợ Phường 2 đã hoạt động nhiều năm, do đó khi sắp xếp lại vị trí, lô, sạp cũng còn chậm do một số tiểu thương chưa di dời khỏi nơi đang bán quen mặt khách. Trật tự mua bán, nơi để xe, vệ sinh môi trường,... cũng chưa thật sự "gọn gàng - sạch - đẹp". Vì vậy, để mô hình chợ ATTP được nhân rộng và phát huy hiệu quả, rất cần sự chung tay và nỗ lực của chính quyền địa phương và cả người tham gia mua, bán. Trong đó, vai trò của tiểu thương và người tiêu dùng rất quan trọng trong việc từ bỏ thói quen sử dụng sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, mua bán mất vệ sinh, không an toàn về thực phẩm... Các tiểu thương còn lại cũng cần nhanh chóng di dời vào các phân khu chức năng đã được bố trí để thuận tiện kinh doanh theo hướng ATTP.
Từ những hiệu quả bước đầu của mô hình chợ thí điểm bảo đảm ATTP tại Phường 2, dự kiến trong thời gian tới, tỉnh sẽ từng bước nhân rộng mô hình này sang các chợ khác như chợ Bông Sen (TP. Sóc Trăng) và các chợ trung tâm TX. Vĩnh Châu; TX. Ngã Năm; huyện Thạnh Trị và một số chợ khác khi có điều kiện.