Hiệu quả cao, lợi ích lớn

ThS Đỗ Ngọc Điệp - Trung tâm Thông tin và Tư vấn hạt nhân, Cục NLNT (Bộ KH&CN): NLNT rất gần gũi

NLNT được chia làm hai phần: Điện và phi điện. Điện là điện hạt nhân, phi điện là công nghệ bức xạ, được áp dụng rộng rãi trong đời sống. Trong lĩnh vực y tế, trên thế giới có hơn 10.000 bệnh viện sử dụng đồng vị phóng xạ trong chẩn đoán và điều trị bệnh. Trong lĩnh vực nông nghiệp, có khoảng 100 quốc gia sử dụng kỹ thuật nhân giống cây trồng tạo ra hơn 3.000 cây giống mới, kháng sâu bệnh, thích nghi tốt hơn với các điều kiện môi trường khắc nghiệt, trong đó có Việt Nam.

Tại Việt Nam, công nghệ bức xạ được áp dụng trong nhiều lĩnh vực như y tế, công nghiệp, nông nghiệp, tài nguyên môi trường, an ninh, hải quan và nghiên cứu khoa học. Trong những năm gần đây, hoạt động nghiên cứu ứng dụng NLNT đã đạt được nhiều thành tựu và kết quả nổi bật, dần thay thế các phương pháp truyền thống.

Ông Nguyễn Trọng Tín - Giám đốc Công ty CP Atomfeed Việt Nam: Hiệu quả thực tiễn cao

Atomfeed Việt Nam đã áp dụng NLNT vào thực tiễn sản xuất nông nghiệp và đạt được hiệu quả cao. Một trong số những công nghệ NLNT được áp dụng là công nghệ vi lượng đất hiếm.

Đầu tiên, chúng tôi áp dụng công nghệ vi lượng đất hiếm trong nuôi tôm thẻ chân trắng tại tỉnh Bến Tre đầu năm 2021, kết quả là tôm đạt kích thước từ 18-22 con/kg, bảo đảm môi trường sống tốt, hạn chế dịch bệnh, tỷ lệ sống cao.

Thứ hai, khi sử dụng công nghệ vi lượng đất hiếm trộn với thức ăn thì sức khỏe của tôm rất tốt, tiêu hóa tốt, đường ruột tốt và thời gian lột vỏ của tôm rút ngắn chỉ còn 3 ngày thay vì 5 ngày.

Chúng tôi cũng áp dụng công nghệ này để xử lý nước ao tôm, vì trong quá trình nuôi, yếu tố thời tiết, thức ăn trong môi trường nước sẽ tạo ra tảo xanh và hút oxy của tôm, dẫn đến tình trạng tôm chết. Công nghệ vi lượng đất hiếm có thể xử lý nhanh những tình huống như vậy. Tại Bến Tre, chúng tôi đã thử nghiệm và cho kết quả sau 1-2 ngày nước đã ổn định trở lại.

Ứng dụng công nghệ NLNT trong chụp hình PET tại bệnh viện

Ngoài ra chúng tôi cũng áp dụng công nghệ này vào mô hình nuôi cá nước ngọt tại huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam; áp dụng trong chăn nuôi gia cầm và cho kết quả tích cực, hạn chế dùng kháng sinh khi thời tiết khắc nghiệt kéo dài thời gian khai thác trứng thêm 2-4 lần so với

bình thường...

Hiệu quả cao, lợi ích lớn

Bà Hà Lan Anh - Trung tâm Kỹ thuật hạt nhân, Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân:Xác thực nguồn gốc thực phẩm

Tại trung tâm, chúng tôi đã ứng dụng NLNT bằng kỹ thuật đồng vị bền để phân tích đánh giá nguồn gốc ô nhiễm, nghiên cứu bổ cấp nước và khảo cổ; hiệu chuẩn thiết bị y tế an toàn bức xạ thuốc phóng xạ; truy xuất xác thực nguồn gốc nông sản, tối ưu phân bón và nước tưới...

Một trong những nghiên cứu có thể ứng dụng vào thực tế, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng hoặc nhà sản xuất, đó là xác định sự pha trộn đường cây C4 và sản phẩm cây C3 cũng như xác định sự pha trộn đường cây C4 vào mật ong tự nhiên bằng ứng dụng kỹ thuật đồng vị bền.

Công nghệ đồng vị bền có khả năng xác thực chất lượng sản phẩm đồ uống, có ý nghĩa quan trọng trong thương mại, đồng thời mang tính pháp lý, xác thực chất lượng thực phẩm, từ đó có thể minh bạch thông tin về nguồn gốc chất lượng thực phẩm, tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường.

Công nghệ đồng vị bền có thể được sử dụng làm căn cứ khoa học trong việc xác thực nguồn gốc thực phẩm, một vấn đề mới và cấp thiết trong thực tế hiện nay.

TS Trần Bích Ngọc - Phó cục trưởng Cục NLNT (Bộ KH&CN): Đẩy mạnh tuyên truyền ứng dụng NLNT

NLNT có rất nhiều ứng dụng ưu việt, đóng góp tích cực cho sự tăng trưởng GDP thông qua việc nâng cao năng suất, chất lượng, hạ giá thành sản phẩm.

Tại Việt Nam, năm 2006, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt chiến lược ứng dụng NLNT vì mục đích hòa bình đến năm 2020. Kể từ đó đến nay, Việt Nam đã tích cực triển khai chiến lược và đã đạt được nhiều thành quả.

Nhiều kỹ thuật y học hạt nhân tầm khu vực và quốc tế đã được nước ta triển khai rất hiệu quả, góp phần phục vụ tốt hơn cho công tác chăm sóc sức khỏe của nhân dân. Trong nông nghiệp, việc chọn tạo giống bằng phương pháp chiếu xạ gây đột biến đã tạo ra nhiều giống cây trồng năng suất cao, phẩm chất tốt, góp phần bảo đảm an ninh lương thực và tăng xuất khẩu. Bên cạnh đó, kỹ thuật kiểm tra không phá hủy hệ điều khiển hạt nhân và kỹ thuật đồng vị phóng xạ đã được ứng dụng rộng rãi, hiệu quả trong nhiều ngành công nghiệp.

Tuy nhiên, mối quan tâm và nhận thức của cộng đồng về NLNT và ứng dụng NLNT trong đời sống vẫn hết sức hạn chế. Vì vậy, thông tin tuyên truyền về ứng dụng NLNT là nhiệm vụ quan trọng cần phải được tiến hành một cách hệ thống, thường xuyên và lâu dài để tạo ra nhận thức đúng đắn, nhận được sự đồng thuận của cộng đồng xã hội.

Trên thế giới có hơn 10.000 bệnh viện sử dụng đồng vị phóng xạ trong chẩn đoán và điều trị bệnh. Trong lĩnh vực nông nghiệp, có khoảng 100 quốc gia sử dụng kỹ thuật nhân giống cây trồng tạo ra hơn 3.000 cây giống mới, kháng sâu bệnh, thích nghi tốt hơn với các điều kiện môi trường khắc nghiệt, trong đó có Việt Nam.

Xuân Hinh(ghi)