Hiệu quả chống lại biến chủng Delta khi tiêm đủ 2 liều vaccine
Biến thể Delta là thách thức lớn đối với toàn cầu. Tuy nhiên, việc tiêm vaccine Covid-19 vẫn có thể giúp chúng ta chống lại biến chủng của SARS-CoV-2.
Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature đã cung cấp thêm thông tin mới về biến chủng Delta. Cụ thể là khả năng tránh các kháng thể đơn dòng và kháng thể tự nhiên (được tạo ra sau khi nhiễm virus hoặc tiêm chủng).
Các nhà khoa học của Viện Pasteur Pháp đã nghiên cứu 2 loại kháng thể trong máu lấy từ 162 bệnh nhân và quan sát cách chúng phản ứng với Delta. Họ nhận thấy khả năng chống lại biến chủng này của cơ thể thấp hơn so với các biến chủng khác. Điều này có thể giúp lý giải sự lây lan nhanh chóng của Delta.
Phát hiện này cũng giúp nhấn mạnh hiệu quả chống lại biến thể Delta của vaccine nếu người dân tiêm đủ 2 liều như khuyến cáo. Đến nay, các dữ liệu cho thấy những người tiêm chủng đầy đủ vẫn được bảo vệ tốt khỏi Covid-19, bao gồm Delta và mọi biến thể khác.
Tuy nhiên, biến thể này vẫn là mối đe dọa với những người chưa được tiêm chủng, chỉ tiêm chủng một phần hoặc chưa từng nhiễm bệnh (khi so sánh với 2 biến thể khác là Alpha và Beta). Biến thể Delta hiện chiếm hơn một nửa số ca nhiễm Covid-19 ở Mỹ. Tỷ lệ này tăng lên ở một số bang nhất định và tăng vọt tại các quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng thấp hơn.
Khi nghiên cứu, kháng thể của 56 người từng bị nhiễm SARS-CoV-2 trước đó không trung hòa biến thể Delta hiệu quả. Tuy nhiên, sau khi tiêm một liều vaccine (AstraZeneca, Pfizer hoặc Moderna), kháng thể của 56 người này đã trung hòa được cả 4 chủng Covid-19. Bởi mức độ và hiệu quả miễn dịch của người đã bị nhiễm bệnh sẽ mạnh hơn nhiều so với người chỉ tiêm vaccine.
Ở người chưa từng bị nhiễm và chỉ tiêm liều vaccine đầu tiên, khả năng miễn dịch không đủ hiệu quả cho đến khi hoàn tất cả 2 mũi. Khi đó, hiệu quả bảo vệ khỏi biến thể Delta của vaccine Covid-19 rất cao (vaccine của AstraZeneca là 88%, Pfizer gần đến 100%).
Ở những người chỉ tiêm một mũi vaccine có sự giảm mạnh khả năng vô hiệu hóa virus. Điều này phù hợp với dữ liệu thực tế về tỷ lệ nhiễm biến thể Delta ở những người chỉ tiêm chủng một phần.
Giống như các biến thể khác, biến thể Delta tạo ra những thay đổi trên protein gai của chính nó để ngăn không cho kháng thể đơn dòng liên kết và trung hòa virus.
Olivier Schwartz, người đứng đầu Phòng Virus và Miễn dịch tại Viện Pasteur Pháp, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết: "Khả năng lây truyền nhanh chóng của biến thể Delta có liên quan khả năng kháng lại tác dụng trung hòa của kháng thể. Đến nay, việc tiêm chủng đầy đủ 2 liều vaccine vẫn giúp bảo vệ chúng ta khỏi tất cả biến thể đã biết. Tuy nhiên, chúng ta cần lưu ý rằng virus vẫn sẽ tiếp tục phát triển và đột biến không ngừng".
Nhóm tác giả cho biết điểm hạn chế của nghiên cứu là cỡ mẫu nhỏ và đây chỉ là nghiên cứu trong phòng Lab. Khả năng né tránh sự trung hòa của kháng thể trong phòng thí nghiệm không giải thích được điều gì xảy ra trong thực tế. Đồng thời, nghiên cứu cũng không giải thích được độ rộng và phức tạp của phản ứng miễn dịch, vốn không chỉ giới hạn ở các kháng thể trung hòa.
Tuy nhiên, vaccine vẫn là biện pháp hữu hiệu giúp cung cấp khả năng bảo vệ, chống lại các biến thể virus của Covid-19, bao gồm hạn chế tử vong và biến chứng nặng.
Bài viết do TS. Nguyễn Thị Thanh Vân (chuyên ngành Công nghệ sinh học, làm việc tại Đại học Uppsala, Thụy Điển) và nhóm Pharmavn cung cấp thông tin.