Hiệu quả mô hình giáo dục pháp luật và kỹ năng sống ở Nghệ An

Trường THPT Đô Lương 3, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An, hiện có hơn 1.700 học sinh. Từ tháng 3-2024, nhà trường phối hợp với Công an huyện triển khai mô hình “Giáo dục ý thức chấp hành pháp luật và kỹ năng sống trong trường học”. Thông qua các hoạt động như tuyên truyền an toàn giao thông, phổ biến Luật An ninh mạng, tổ chức phiên tòa giả định... mang đến những bài học thực tế sinh động. Một trong những tình huống được đưa ra là câu chuyện của D.Đ.H, một học sinh tự học cách chế tạo pháo nổ qua Youtube. Hành động này đã bị lực lượng Công an phát hiện kịp thời, thu giữ tang vật liên quan. D.Đ.H phải đối mặt với các hậu quả pháp lý nghiêm trọng, bao gồm truy cứu trách nhiệm hình sự. Thông qua câu chuyện, tình huống cụ thể, phiên tòa giả định không chỉ cảnh báo về việc tuân thủ pháp luật liên quan đến sản xuất, sử dụng và buôn bán pháo nổ mà còn giúp học sinh hiểu rõ hơn về các quy định pháp luật. Đồng thời, cách tiếp cận này giúp chuyển tải kiến thức một cách sinh động, dễ tiếp thu, nâng cao ý thức trách nhiệm trong cuộc sống và cộng đồng.

Phiên tòa giả định xét xử vụ án phạm tội về pháo nổ tại Trường THPT Đô Lương 3 (Đô Lương, Nghệ An).

Thầy Thái Doãn Ân, Phó hiệu trưởng trường THPT Đô Lương 3, chia sẻ. "Có thể khẳng định rằng, từ khi ký kết, mô hình đi vào hoạt động, nhận thức của học sinh được nâng lên rõ rệt, gần như không có các vụ việc bạo lực học đường, vi phạm trên không gian mạng, việc giáo dục pháp luật về an toàn giao thông được thực hiện tốt. Trong năm 2024, trường có 2 học sinh đoạt giải ba và giải khuyến khích cấp Quốc gia trong cuộc thi "An toàn giao thông cho nụ cười ngày mai".

Phiên tòa giả định truyền tải các quy định pháp luật một cách trực quan, sinh động.

Một buổi tuyên truyền giàu ý nghĩa đã được tổ chức bởi Ban Thanh niên Công an tỉnh, phối hợp với Đoàn Thanh niên Phòng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (PCCC&CNCH) tại Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng (TP Vinh, Nghệ An). Hoạt động này nhằm trang bị kiến thức về PCCC và kỹ năng phòng, chống tai nạn đuối nước cho thầy cô và học sinh nhà trường. Trong buổi tuyên truyền, cán bộ Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH Công an tỉnh Nghệ An đã chia sẻ những kiến thức thiết thực và gần gũi. Học sinh cùng thầy cô được giới thiệu về mối nguy hiểm tiềm tàng của cháy, nổ trong cuộc sống thường ngày; tầm quan trọng của việc trang bị kiến thức PCCC đối với mỗi người dân; đồng thời được cảnh báo về các nguy cơ cháy, nổ có thể xảy ra trong trường học cùng những biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

Học sinh trường THPT Huỳnh Thúc Kháng (TP Vinh, Nghệ An) thực hành kỹ năng phòng chống đuối nước.

Không chỉ dừng lại ở lý thuyết, các em còn được hướng dẫn cụ thể cách xử lý tai nạn đuối nước, từ kỹ năng phòng tránh đến phương pháp sơ cứu nạn nhân. Đặc biệt, những câu hỏi giao lưu sôi nổi xoay quanh cách xử lý tình huống khi gặp sự cố cháy, nổ hay đuối nước đã khiến bầu không khí thêm phần hào hứng và hấp dẫn. Buổi tuyên truyền không chỉ giúp các em học sinh và thầy cô nắm vững kỹ năng tự bảo vệ, mà còn nâng cao ý thức cộng đồng trong việc phòng, chống cháy nổ và tai nạn đuối nước, nhất là trong mùa nắng nóng cao điểm. Qua đó, phong trào “Toàn dân tham gia PCCC và phòng, chống đuối nước” càng được đẩy mạnh, góp phần giảm thiểu rủi ro và đảm bảo an toàn cho mọi người.

Mô hình “Giáo dục ý thức chấp hành pháp luật và kỹ năng sống trong các trường học trên địa bàn tỉnh Nghệ An” là mô hình được triển khai nhanh và bằng nhiều hoạt động trực quan, sinh động. Các chương trình, hoạt động trải nghiệm, hoạt động giáo dục và rèn luyện kỹ năng sống, kỹ năng ứng phó, xử lý các tình huống nguy hiểm cho học sinh như: Kỹ năng lái xe máy, xe máy điện; kỹ năng ứng phó với các hành vi vi phạm pháp luật; thực hành kỹ năng PCCC và CNCH, kỹ năng phòng, chống đuối nước...Nhờ đó, tình trạng trẻ em tử vong đuối nước trên địa bàn Nghệ An giảm sâu so với cùng kỳ năm 2023; tình hình vi phạm trật tự an toàn giao thông của học sinh giảm rõ rệt và ý thức chấp hành pháp luật của phụ huynh, học sinh được nâng cao hơn.

Học sinh thực hành kỹ năng phòng, chống cháy nổ.

Sau hơn 6 tháng triển khai thực hiện, mô hình “Giáo dục ý thức chấp hành pháp luật và kỹ năng sống trong các trường học” mang lại hiệu quả, lợi ích to lớn hơn kỳ vọng ban đầu. Mô hình đã tạo ra sức lan tỏa, nhận được sự đồng tình, ủng hộ rất lớn từ nhà trường, phụ huynh, học sinh và các tầng lớp nhân dân, huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị từ cấp tỉnh đến cơ sở, từ cấp ủy, chính quyền cấp huyện, cấp xã đến các ngành liên quan, tạo môi trường an ninh, an toàn, vì mục tiêu phát triển xã hội nói chung, môi trường trường học nói riêng an toàn, văn minh.

Đại tá Trần Quý Trường, Phó cục trưởng Cục Xây dựng phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc, Bộ Công an đánh giá cao hiệu quả của mô hình “Giáo dục ý thức chấp hành pháp luật và kỹ năng sống trong các trường học” tại Nghệ An. Những kết quả tích cực ban đầu là minh chứng rõ nét cho tiềm năng của mô hình, tạo tiền đề để Bộ Công an nhân rộng trên phạm vi cả nước. Để mô hình tiếp tục phát huy hiệu quả trong thời gian tới, Đại tá Trần Quý Trường đề nghị các đơn vị nghiêm túc thực hiện chỉ đạo từ Chính phủ, Bộ Công an, Bộ Giáo dục và Đào tạo, cùng UBND tỉnh Nghệ An trong công tác phòng ngừa tội phạm, ngăn chặn vi phạm pháp luật, đồng thời xây dựng môi trường học đường lành mạnh, văn minh. Các đơn vị triển khai mạnh mẽ và sáng tạo các giải pháp mới trong năm học 2024-2025, từ việc đa dạng hóa nội dung giáo dục đến áp dụng những cách làm độc đáo, hấp dẫn với mục tiêu sớm ra mắt mô hình tại tất cả các trường học trên địa bàn tỉnh, góp phần xây dựng một thế hệ học sinh không chỉ vững vàng về kiến thức mà còn giàu ý thức pháp luật và kỹ năng sống.

Bài và ảnh: PHẠM THỦY