Hiệu quả sau 2 năm thực hiện mô hình '3 quản' ở Đakrông
Ngày 31/3/2020, UBND huyện Đakrông ban hành Kế hoạch số 70/KH-UBND về xây dựng mô hình '3 quản' đối với người sử dụng, có nguy cơ sử dụng trái phép các chất ma túy trên địa bàn huyện. Sau 2 năm triển khai thực hiện đã đạt được những kết quả tích cực, từng bước kéo giảm số đối tượng liên quan đến ma túy, đồng thời kiềm chế và đẩy lùi tệ nạn ma túy trong cộng đồng, góp phần xây dựng xã, thị trấn lành mạnh, giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.
Theo đánh giá của lực lượng chức năng, trước khi triển khai mô hình “3 quản”, tình hình tội phạm, tệ nạn ma túy tại địa bàn huyện Đakrông diễn biến phức tạp, đặc biệt tình trạng thanh, thiếu niên sử dụng trái phép các chất ma túy có chiều hướng gia tăng, năm 2018 toàn huyện có 83 người sử dụng trái phép chất ma túy, đến năm 2019 con số này đã tăng lên 162 người, trong đó thanh, thiếu niên là người đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 81,5%. Đồng thời, tình hình tội phạm mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép các chất ma túy lợi dụng đặc thù của địa bàn tuyến biên giới, miền núi để gia tăng hoạt động phạm tội gây nhức nhối trong quần chúng nhân dân.
Với chủ trương phá án ngay từ khi phát hiện, không để tội phạm có thời gian hình thành đường dây, tụ điểm lớn mua bán, tiêu thụ ma túy, trong 2 năm 2018 và 2019, Công an huyện Đakrông đã phát hiện, đấu tranh, bắt 5 vụ, 9 đối tượng, thu giữ 4.616 viên ma túy tổng hợp, góp phần kéo giảm tình hình tội phạm ma túy trên địa bàn. Tuy nhiên, bên cạnh việc đẩy mạnh công tác đấu tranh triệt phá đối với tội phạm ma túy, thì công tác quản lý, giáo dục, giúp đỡ người sử dụng trái phép chất ma túy cũng cần được quan tâm đúng mức nhằm mục tiêu giảm cầu, cắt cung hiệu quả, tiến tới đẩy lùi tệ nạn ma túy trong cộng đồng. Để giải quyết tận gốc của vấn đề này, Công an huyện đã tiến hành rà soát, đánh giá hiệu quả các mô hình phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy đã được xây dựng trên địa bàn, đồng thời tập trung làm rõ nguyên nhân việc gia tăng số lượng người sử dụng trái phép các chất ma túy.
Từ kết quả rà soát kỹ lưỡng, làm rõ những nguyên nhân và những tồn tại hạn chế, Công an huyện Đakrông đã nghiên cứu, tham mưu UBND huyện xây dựng mô hình “3 quản” đối với người sử dụng và có nguy cơ sử dụng trái phép các chất ma túy, triển khai quán triệt và tổ chức thực hiện đến 13 xã, thị trấn và các cơ quan, ban ngành, đoàn thể. Mục tiêu của mô hình này là huy động sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy, lấy gia đình và cá nhân người sử dụng trái phép chất ma túy làm trung tâm, lực lượng công an và các tổ chức, đoàn thể, quần chúng làm nòng cốt, tập trung quản lý về thời gian, mối quan hệ, phương tiện sử dụng của người sử dụng trái phép chất ma túy bằng nhiều hình thức, biện pháp cụ thể, kết hợp hiệu quả giữa răn đe, giáo dục với vận động, cảm hóa, giúp đỡ, đồng thời kiên quyết đấu tranh, xử lý đối với các đối tượng không tiến bộ, có biểu hiện nghi vấn phạm tội.
Qua 2 năm triển khai thực hiện mô hình “3 quản”, các địa phương trong huyện đã rà soát, đưa vào diện quản lý, giáo dục 102 người sử dụng trái phép chất ma túy. Đến nay, đã đưa ra khỏi diện quản lý 69 trường hợp, trong đó có 57 trường hợp tiến bộ, từ bỏ việc sử dụng ma túy. Tiêu chí để đánh giá sự tiến bộ của các trường hợp được đưa ra khỏi diện quản lý là kết hợp giữa kết quả kiểm tra bằng que thử ma túy (qua 3 lần test đều âm tính) với kết quả theo dõi, nhận xét đánh giá của gia đình, chính quyền, đoàn thể, thôn, bản. Một số địa phương đã kết hợp đồng bộ giữa biện pháp quản lý, giáo dục, răn đe với giúp đỡ, định hướng nghề nghiệp, tạo công ăn việc làm cho đối tượng, đồng thời, phát huy vai trò của già làng, trưởng bản, người uy tín thông qua hoạt động của các tổ cảm hóa, giáo dục cộng đồng tại thôn, bản.
Thông qua hoạt động của mô hình, sự phối hợp giữa gia đình và chính quyền địa phương mà nòng cốt là lực lượng công an ngày càng chặt chẽ hơn. Nhiều gia đình trước đây sợ mất uy tín, bất hợp tác với chính quyền trong việc cung cấp thông tin về sai phạm của con em thì nay đã có sự chuyển biến về nhận thức, tự giác đề nghị cơ quan công an giúp đỡ, tích cực phối hợp răn đe, giáo dục con em, cung cấp cho các lực lượng chức năng nhiều thông tin có giá trị phục vụ công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy, tạo hiệu ứng tốt, phát huy vai trò của gia đình trong quản lý, giáo dục con em tiến bộ. Đồng thời, thông qua việc quản lý mối quan hệ của đối tượng, lực lượng chức năng đã kịp thời phát hiện nhiều đường dây, đối tượng mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép chất ma túy.
Theo thống kê, năm 2020, Công an huyện đã phát hiện, bắt giữ 6 vụ, 8 đối tượng, khởi tố 5 vụ, 7 bị can, chuyển Công an tỉnh 1 vụ, 1 đối tượng; năm 2021 phát hiện, bắt giữ 10 vụ, 11 đối tượng, thu giữ 23.669 viên ma túy tổng hợp; 4 tháng đầu năm 2022 phát hiện, bắt giữ 7 vụ, 10 đối tượng. Các vụ đáng chú ý như: Ngày 23/1/2021 bắt đối tượng Hồ Văn Hỏa, sinh năm 2000, trú tại thôn Klu, xã Đakrông, thu giữ 22.853 viên ma túy tổng hợp; phối hợp Trạm Cảnh sát Giao thông Đakrông và Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm về ma túy, Công an Quảng Trị bắt đối tượng Phan Văn Trường, sinh năm 1994, trú tại thôn Hà My, xã Triệu Hòa, huyện Triệu Phong có hành vi vận chuyển 10 kg ma túy Methamphetamine tại địa phận thôn Chân Rò, xã Đakrông ngày 12/1/2022; phối hợp Đội Phòng, chống ma túy và tội phạm, Bộ đội Biên phòng Quảng Trị bắt đối tượng Nguyễn Đắc Huy, sinh năm 2004, trú tại TP. Đông Hà về hành vi vận chuyển trái phép 12.000 viên ma túy tổng hợp tại địa phận thôn Klu, xã Đakrông ngày 22/2/2022.
Tại hội nghị sơ kết 2 năm triển khai thực hiện mô hình “3 quản”, Bí thư Huyện ủy Đakrông Nguyễn Trí Tuân đánh giá cao những kết quả đạt được trong quá trình triển khai thực hiện mô hình “3 quản” trên địa bàn huyện, ghi nhận vai trò tham mưu sáng tạo, nòng cốt thực hiện của Công an huyện trong thực hiện nhiệm vụ. Đồng thời, yêu cầu cả hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở tích cực vào cuộc hơn nữa với những việc làm cụ thể, sâu sát với đặc thù của từng địa bàn, đối tượng, lĩnh vực nhằm thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy trong thời gian tới.