Hiệu quả vốn ODA trong nông nghiệp

Sau gần 20 năm thành lập, Ban quản lý Các dự án nông nghiệp (trực thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - NN&PTNT) đã quản lý và thực hiện 20 chương trình, dự án với tổng số vốn đầu tư lên đến gần 2 tỷ USD từ các nhà tài trợ: Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Ngân hàng Thế giới (WB), Cơ quan Phát triển Pháp (AFD), Chính phủ Đan Mạch (Danida) và Chính phủ Cộng hòa Pháp. Ông Lê Quốc Doanh - Thứ trưởng Bộ NN&PTNT nhận định, từ năm 1993, Việt Nam nhận được sự quan tâm hỗ trợ về vốn ODA (vốn hỗ trợ phát triển chính thức) từ các nhà tài trợ quốc tế như: WB, ADB và Chính phủ các nước: Nhật Bản, Anh, Pháp, Đức, Australia, Bỉ, Đan Mạch, Hà Lan...

Cuối thập kỷ 90, việc tổ chức quản lý và thực hiện các chương trình, dự án phát triển nông nghiệp từ nguồn vốn ODA một cách riêng biệt gặp nhiều vướng mắc, đòi hỏi cần có một cơ quan chuyên trách thực hiện quản lý và vận hành các dự án ODA nông nghiệp. Bộ NN&PTNT đã ban hành Quyết định thành lập Ban quản lý Các dự án nông nghiệp.

Nguồn vốn ODA nâng cấp các công trình thủy lợi

Nhiệm vụ của Ban quản lý là trực tiếp quản lý, sử dụng nguồn vốn ODA, nguồn vốn đối ứng và nguồn vốn khác để quản lý, điều hành thực hiện chương trình, dự án hỗ trợ kỹ thuật và chương trình, dự án đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp, thủy sản và phát triển nông thôn.

Theo đó, nguồn vốn ODA dành cho nông nghiệp được tập trung vào phát triển nông nghiệp bền vững như xây dựng, nâng cấp, sửa chữa các công trình thủy lợi, giao thông nông thôn, cảng cá, chợ đầu mối, hệ thống cung cấp nước sạch nông thôn, hoàn thiện thể chế... Các dự án có phạm vi hoạt động tại 63 tỉnh thành trên cả nước và đa dạng về lĩnh vực.

Đồng thời, nguồn vốn này còn góp phần nâng cấp cơ sở hạ tầng nông thôn, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ nông nghiệp tại các địa phương, nâng cao trình độ sản xuất cho nông dân, hình thành các vùng chuyên canh nông sản chất lượng phục vụ xuất khẩu… đưa nước ta từ một nước thiếu lương thực trở thành nước bảo đảm vững chắc về an ninh lương thực và là một cường quốc xuất khẩu nông sản trên thế giới, ông Lê Văn Hiến - Trưởng Ban cho biết.

Nhờ có nguồn vốn này, đã có gần 5.000 km đường giao thông nông thôn được đầu tư nâng cấp, tạo điều kiện đi lại, hoạt động sản xuất thuận lợi hơn; trên 700km kênh mương cùng công trình hồ đập thủy lợi, 22 trạm bơm được cải tạo bảo đảm tưới tiêu cho khoảng 100 nghìn ha cây trồng; gần 100 km đê biển, đê sông được kè, nâng cấp, cải tạo; 21 cảng cá, bến cá và gần 50 vùng nuôi được nâng cấp cơ sở hạ tầng; Bên cạnh đó, có gần 600 chợ nông thôn và chợ an toàn thực phẩm được cải tạo và nâng cấp tại 18 tỉnh, thành phố với 25 nghìn hộ tiểu thương được hưởng lợi. Gần 30 viện, trường đại học thuộc ngành NN&PTNT được đầu tư nâng cấp hạ tầng, trang thiết bị. Hàng vạn lượt cán bộ ngành nông nghiệp được tập huấn, đào tạo nâng cao năng lực.

Bên cạnh đó, tín dụng nông nghiệp từ nguồn vốn ODA với tổng số vốn giải ngân lên đến hơn 3.500 tỷ đồng qua hàng trăm ngàn khoản vay tới tay nông dân. Đáng kể như, cao su tiểu điền đạt 334 tỷ đồng, chăn nuôi và trồng trọt 885 tỷ đồng. Chè và cây ăn quả đạt gần 883 tỷ đồng; chuỗi giá trị khí sinh học gần 75 tỷ đồng. Tái canh cà phê hơn 1.000 tỷ đồng. Nâng cấp dây chuyền, thiết bị chế biến lúa gạo cho các DN đạt gần 300 tỷ đồng…

Rất nhiều nông dân đã được hưởng lợi từ những dự án hỗ trợ phát triển nông nghiệp bền vững từ nguồn tài chính do quốc tế tài trợ. Trong khuôn khổ các dự án ODA, đã có 47.636 lượt nông dân được tập huấn kỹ thuật trồng và chăm sóc cây cao su; 115.000 nông dân được tập huấn sản xuất lúa bền vững và 26.000 nông dân được tập huấn về sản xuất và tái canh cà phê bền vững; hơn 20.000 cán bộ quản lý, kỹ sư nông nghiệp, khuyến nông viên được đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực.

Các dự án ODA do Ban quản lý và thực hiện suốt 20 năm qua chẳng những đã mang lại lợi ích thiết thực cho hàng chục triệu người dân tại 63 tỉnh, thành trên cả nước, thúc đẩy ngành nông nghiệp phát triển mà còn gián tiếp góp phần đưa Việt Nam trở thành một trong những cường quốc xuất khẩu nông sản của thế giới, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh khẳng định.

Hữu An