Hiệu suất chiến đấu của xe tăng có giảm vào những ngày giá rét?

Về cơ bản, việc vận hành một chiếc xe tăng hay xe bọc thép trong thời tiết băng giá cũng không khác gì vận hành bất kỳ thiết bị máy móc nào khác. Việc bôi trơn cần được tăng cường và điều chỉnh để nhiệt độ cao hơn (bằng cách sử dụng dầu Bắc Cực và chất bôi trơn tổng hợp), động cơ phải được làm nóng trước ở những nơi cần thiết và bề mặt trơn trượt.

Đạn dược phải được bảo quản trong điều kiện ấm áp và các phương tiện bọc thép phải được bịt nút kín để băng tuyết không lọt vào bên trong và các mô-đun bên ngoài dễ bị sương giá che phủ nên buộc phải sử dụng vật dụng che chắn bằng tấm nhựa hoặc vải bạt.

Mùa đông ảnh hưởng đến khả năng di chuyển của xe tăng nhiều hơn chúng ta tưởng tượng. Trên bề mặt băng giá, các đường ray thép của xích xe tăng trở nên trơn trượt và do đó nó trở nên khó kiểm soát hơn rất nhiều, đôi khi dẫn đến những trường hợp trôi xe khá ngoạn mục.

Điều này có thể được khắc phục bằng cách sử dụng bộ kéo dài đường ray để tăng độ bám của xe. Điều tương tự cũng xảy ra đối với các bề mặt địa hình như tuyết hoặc cát làm mất độ bám đường gây ra các vấn đề lớn đối với xe tăng bánh xích mà không thể dễ dàng sửa chữa.

Các loại xe có bánh thường có thể lắp xích tuyết trên bánh xe trong khi xe tăng chỉ dựa vào đường ray của chúng. Dù thế nào đi nữa, việc lái xe trong mùa đông và đặc biệt là ở những khu vực gồ ghề hoặc vùng núi chỉ nên được thực hiện bởi những người lính có tay nghề cao và được đào tạo đặc biệt.

Nói chung, khả năng vượt qua địa hình khắc nghiệt đã được cải thiện rất nhiều kể từ những ngày của Chiến tranh thế giới thứ hai. Nơi mà xe tăng Liên Xô có lợi thế rõ ràng so với xe tăng Đức vào mùa đông năm 1941 nhờ đường ray rộng.

Hiệu suất bám đường của tất cả các xe tăng ngày nay so với trước kia đã có nhiều thay đổi cải tiến, nhưng có thể nói về thiết kế MBT nói chung ngày nay vẫn có 1 số nhược điểm chưa thể khắc phục.

Khi nói đến vùng nước đóng băng, việc cố gắng đi qua một vùng nước bằng xe bọc thép yêu cầu lớp băng phải dày ít nhất 40cm đối với xe 16 tấn và cứ mỗi tấn trọng lượng tăng thêm thì độ dày của băng cũng cần thêm một inch (2,54cm).

Nói cách khác, băng qua một con sông đóng băng bằng xe tăng Abrams 65 tấn sẽ yêu cầu lớp băng dày hơn một mét rưỡi. Điều này còn tỷ lệ thuật với nhiệt độ ngoài trời, nhiệt độ càng cao càng cần lớp băng dày.

Độ ẩm vào mùa đông cũng có thể làm cho phương tiện trở thành mối nguy hiểm. Các vật thể bằng kim loại như vỏ xe tăng trở nên cực kỳ trơn trượt, điều mà kíp lái hoặc bộ binh đi theo cưỡi lên chúng phải lưu ý. Để khắc phục điều này, các xe tăng hiện đại được phủ các bề mặt chống trượt trên các bộ phận của thân xe nơi có thể phát sinh tai nạn.

Và sau đó là cái lạnh. Ngoài việc bôi trơn thích hợp các bộ phận chuyển động của xe đã nói ở trên, xe tăng có thể dễ bị đóng băng động cơ và do đó khó khởi động nếu không có sự trợ giúp từ bên ngoài.

Thông thường, trong điều kiện nhiệt độ đóng băng, động cơ xe bọc thép nên được khởi động sau mỗi hai hoặc ba giờ để tránh đóng băng và động cơ phải được duy trì hoạt động ít nhất 10 phút trước khi sử dụng thực tế. Ở nhiệt độ -30 độ C hoặc thấp hơn, động cơ nên được duy trì hoạt động liên tục.

Tuy nhiên, có nhiều cách để giải quyết vấn đề này nếu có hiệu lệnh về việc khởi động động cơ ngay lập tức đặc biệt là ở Nga, nơi nhiệt độ đóng băng vào mùa đông là phổ biến.

Trước đây, các thành viên kíp lái sẽ phải đốt lửa bên dưới động cơ của xe tăng để làm tan băng. Tuy nhiên, ngày nay, các đơn vị Bắc Cực của Nga đang sử dụng các MBT dòng T-80. Đây là các đơn vị có khá nhiều xe tăng T 80 được coi là siêu xe, nó rất mạnh mẽ nhưng cực kỳ đắt tiền.

T-80 có một lợi thế lớn so với các dòng xe tăng khác như T-72 và T-90, chúng được trang bị tuabin khí thay vì động cơ diesel tiêu chuẩn. Các tuabin khí có thể dễ dàng khởi động ở nhiệt độ lên đến -40 độ C.

Các bồn chứa nhiên liệu cực kỳ phù hợp với môi trường lạnh đến mức như ở Thụy Điển, một quốc gia phương Tây trung lập, đã từng thử nghiệm một cặp T-80 vào năm 1993 và đã nghiêm túc xem xét để đưa chiếc xe tăng này vào biên chế.

Các đơn vị Bắc Cực của Nga hiện đang được trang bị phiên bản nâng cấp của T-80B là T-80BVM. Theo các nguồn tin Ba Lan, đến cuối năm 2019, khoảng 200 chiếc trong số này đã được đưa vào phục vụ cùng với khoảng 500 biến thể T-80 cũ hơn chủ yếu là T-80U và T-80BV.

Tuy nhiên, xương sống của lực lượng xe tăng Nga là các loại xe được trang bị động cơ diesel, xe tăng chủ lực T-72B3 với khoảng 1.000 chiếc trong biên chế và dòng T-90 bao gồm cả T-90M hiện đại. Điều đáng chú ý là các nước NATO không có bất kỳ loại xe tăng đặc biệt nào như vậy cho môi trường mùa đông, họ chỉ dựa vào các quy trình bảo dưỡng mùa đông cụ thể cho các thiết bị tiêu chuẩn (còn nữa) Nguồn ảnh: Pinterest.

Thái Hòa