Hiệu trưởng tự tuyển dụng giáo viên: Trao quyền để nâng cao chất lượng nhà trường

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố dự thảo Thông tư quy định thẩm quyền tuyển dụng giáo viên, áp dụng trong các cơ sở giáo dục công lập và hướng dẫn việc xác định cơ sở giáo dục đủ điều kiện thực hiện tuyển dụng giáo viên. Minh họa: CDKH

Đáng chú ý, theo dự thảo Thông tư, hiệu trưởng trường trung học phổ thông, trường phổ thông có nhiều cấp học có cấp học cao nhất là cấp trung học phổ thông, trường chuyên biệt; giám đốc cơ sở giáo dục thường xuyên có thể thực hiện tuyển dụng giáo viên nếu cơ sở giáo dục đáp ứng đủ điều kiện thực hiện tuyển dụng nhà giáo theo quy định và được Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phân cấp việc tuyển dụng.

Nhiều giáo viên rất quan tâm đến đề xuất cho phép hiệu trưởng được quyền tuyển dụng giáo viên nếu trường đủ điều kiện. Đây không chỉ là một cải cách về cơ chế nhân sự mà còn là sự thay đổi tư duy quản lý trong giáo dục.

Nhà trường tự tuyển dụng giáo viên - thay đổi tư duy quản lý giáo dục

Thực tiễn dạy học ở các nhà trường cho thấy, mỗi trường học đều có đặc thù riêng về định hướng phát triển, môi trường học tập, văn hóa tổ chức và nhu cầu học sinh. Khi hiệu trưởng được trực tiếp lựa chọn giáo viên, nhà trường có thể tìm kiếm những người phù hợp nhất với tầm nhìn và chiến lược chung.

Chẳng hạn, một trường có thế mạnh về khoa học tự nhiên sẽ ưu tiên tuyển giáo viên có khả năng tổ chức nghiên cứu khoa học, trong khi một trường chú trọng kỹ năng sống cần giáo viên có kinh nghiệm thực tế và khả năng kết nối xã hội.

Theo dự thảo Thông tư, hiệu trưởng tự tuyển giáo viên phải tuân theo quy trình: trường phải lập hồ sơ chứng minh đủ điều kiện, trình Sở Giáo dục và Đào tạo thẩm định. Nếu đạt yêu cầu, cơ quan này sẽ tham mưu Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phân cấp quyền tuyển dụng trong vòng năm ngày làm việc. Giáo viên thấy rằng, quy trình này là rõ ràng, chặt chẽ, dễ thực hiện.

Liên quan đến việc hiệu trưởng được quyền tuyển giáo viên, một giáo viên bậc trung học phổ thông ở Thành phố Hồ Chí Minh đã có những chia sẻ sau đây.

Thứ nhất, hiệu trưởng có thể tuyển chọn giáo viên phù hợp với văn hóa và định hướng phát triển của trường, tránh tình trạng "ép phân công" khiến người dạy và môi trường làm việc không tương thích.

Thứ hai, khi hiệu trưởng chịu trách nhiệm về chất lượng đội ngũ, họ sẽ thận trọng hơn, xây dựng chiến lược dài hạn thay vì tuyển gấp để lấp chỗ trống.

Thứ ba, cơ chế này giúp rút ngắn thời gian tuyển dụng và giảm tỷ lệ ứng viên bỏ việc sau khi trúng tuyển, vì người được tuyển đã hiểu rõ môi trường và kỳ vọng của nhà trường ngay từ đầu.

Tuy nhiên, bên cạnh mặt tích cực, giáo viên này lo ngại về nguy cơ lạm quyền hoặc thiếu minh bạch trong khâu tuyển dụng viên chức. Nếu không có cơ chế giám sát chặt chẽ, việc phân cấp có thể dẫn đến tuyển dụng thiên vị hoặc dựa trên quan hệ cá nhân thay vì năng lực chuyên môn của người dự tuyển.

Do đó, giáo viên cho rằng, việc giao quyền phải đi kèm quy định công khai tiêu chí tuyển, tổ chức phỏng vấn minh bạch, công bố kết quả và có cơ chế thanh tra độc lập.

Ví dụ, vòng phỏng vấn nhất thiết phải được ghi âm âm, ghi hình, giúp bảo đảm công bằng, tăng tính chuyên nghiệp của hội đồng tuyển dụng. Hơn nữa, nếu ứng viên muốn phúc khảo kết quả thi tuyển thì đã có minh chứng rất rõ ràng, dễ xem xét lại kết quả.

Phan Anh