Đề xuất nhiều giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục và đội ngũ viên chức

Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh (Cà Mau) bày tỏ đồng tình với Tờ trình số 811 của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Văn hóa và Xã hội, đồng thời đóng góp nhiều ý kiến cụ thể về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục.

Về sách giáo khoa giáo dục phổ thông, đại biểu đề nghị biên soạn một bộ sách chuẩn dùng chung toàn quốc, cho phép thêm tài liệu tham khảo và từng bước miễn phí sách giáo khoa. Việc hiện có nhiều bộ sách gây khó khăn cho giáo viên, học sinh và phụ huynh, đặc biệt với hộ nghèo, vùng sâu, vùng xa.

Về tài liệu giáo dục địa phương, đại biểu đồng tình với việc chuyển thẩm quyền phê duyệt từ Bộ trưởng Bộ Giáo dục sang Chủ tịch UBND tỉnh, nhằm tăng tính chủ động, linh hoạt cho địa phương trong xây dựng chương trình phù hợp đặc thù văn hóa, kinh tế - xã hội.

Về cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông, việc chuyển quyền từ Giám đốc Sở Giáo dục sang Hiệu trưởng được đồng tình, đồng thời cần quy định rõ trách nhiệm và hướng dẫn thực hiện để tránh tiêu cực và bảo đảm giá trị pháp lý. Đại biểu cũng nhấn mạnh duy trì kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông là cần thiết, vừa đánh giá cuối bậc học, vừa phục vụ tuyển sinh đại học, cao đẳng và phân luồng học sinh.

Liên quan Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị, đại biểu đề nghị thể chế hóa đầy đủ các chủ trương đổi mới giáo dục, tạo hành lang pháp lý vững chắc và cơ chế đủ mạnh để thực hiện nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Đại biểu Trần Thị Hoa Ry (Cà Mau) cơ bản nhất trí với ba dự án luật về giáo dục, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thể chế hóa chủ trương đổi mới toàn diện, hiện đại hóa giáo dục, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, khắc phục hạn chế thực tiễn thi hành.

Về giáo dục vùng dân tộc thiểu số và miền núi, đại biểu đề xuất: bổ sung chính sách hỗ trợ cán bộ quản lý cơ sở giáo dục là người dân tộc thiểu số hoặc công tác tại vùng khó khăn, bao gồm thu hút, phụ cấp ưu đãi; rà soát và điều chỉnh các quy định về trường phổ thông nội trú, bán trú vùng biên giới, nâng cao chất lượng giáo dục, năng lực ngoại ngữ, tin học, STEM và kỹ năng số cho học sinh; mở rộng đối tượng học trong trường dân tộc nội trú để đảm bảo công bằng.

Về ngôn ngữ, chữ viết, đề xuất cân nhắc bổ sung quy định dạy tiếng Anh bắt buộc trong giáo dục phổ thông hoặc giao cơ quan có thẩm quyền triển khai theo lộ trình phù hợp.

Về giáo dục đại học, cần: xác định rõ đối tượng dân tộc thiểu số và nhóm yếu thế được hưởng chính sách học phí, học bổng, tín dụng ưu đãi; xem xét cơ chế tuyển sinh đặc thù theo hình thức cử tuyển, tạo nguồn cán bộ DTTS phục vụ địa phương; phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại cơ sở đại học, đảm bảo kết nối hiệu quả với doanh nghiệp; tăng cường tiêu chuẩn, đánh giá và kiểm định chất lượng gắn với nhu cầu thị trường lao động.

Về giáo dục nghề nghiệp (GDNN), đại biểu nhấn mạnh cần: thể hiện rõ chính sách hỗ trợ giáo viên và học sinh DTTS; gắn kết đào tạo với thị trường lao động, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; khắc phục bất cập thực tiễn, thúc đẩy nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo và ứng dụng vào thực tiễn.

Tham gia thảo luận, đại biểu Nguyễn Văn Thi (Bắc Ninh) cho rằng, việc sửa đổi Luật Viên chức là cần thiết để thể chế hóa chủ trương cải cách tiền lương, tinh giản biên chế và nâng cao chất lượng đội ngũ. Cần đánh giá viên chức dựa trên kết quả công việc thực tế, thiết lập cơ chế cạnh tranh minh bạch trong tuyển dụng, bổ nhiệm, nâng ngạch; quy định rõ trách nhiệm người đứng đầu, xử lý nghiêm tiêu cực, hướng tới xây dựng đội ngũ viên chức chuyên nghiệp, kỷ luật, sáng tạo và phục vụ Nhân dân.

Tiếp nối ý kiến của các đại biểu, đại biểu Nguyễn Thị Hà (Bắc Ninh) nhấn mạnh về tầm quan trọng của mối quan hệ tổng thể, đồng bộ giữa các luật về giáo dục và viên chức. Chính sách đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng và đãi ngộ đội ngũ giáo viên cần gắn với yêu cầu đổi mới toàn diện và chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo. Nhà nước cần tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, đảm bảo học sinh có cơ hội tiếp cận tri thức bình đẳng. Nâng cao chất lượng quản lý giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp để đáp ứng nhu cầu nhân lực trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và chuyển đổi số.

Các ý kiến của các đại biểu Đoàn đại biểu Quốc hội Cà Mau và Bắc Ninh tại buổi thảo luận thể hiện tinh thần trách nhiệm, chuẩn bị kỹ lưỡng, tâm huyết và tính xây dựng, góp phần hoàn thiện các dự án luật trước khi trình Quốc hội, bảo đảm phù hợp thực tiễn và đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của đất nước, nâng cao chất lượng giáo dục và đội ngũ viên chức chuyên nghiệp, hiệu quả, phục vụ Nhân dân.

Lê Hằng