Hiệu ứng từ 'phiên tòa giả định' đối với các bạn trẻ

Toàn cảnh phiên tòa giả định diễn ra ngày 8-11-2025.

Thông qua hình thức sân khấu hóa sinh động, “phiên tòa giả định” giúp người dự hiểu rõ hơn về hậu quả pháp lý cũng như trách nhiệm công dân trong việc chấp hành pháp luật. Hoạt động nhận được sự hưởng ứng tích cực của đoàn viên, thanh niên và học sinh trên địa bàn, góp phần nâng cao nhận thức, bồi đắp ý thức tôn trọng và tuân thủ pháp luật trong đời sống hàng ngày. Nội dung phiên tòa không ngoài mục đích giáo dục pháp luật liên quan đến phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật ở người dưới 18 tuổi, tội phạm hình sự, tệ nạn xã hội và an toàn giao thông đường bộ.

Phiên tòa được tiến hành đầy đủ các bước tố tụng với sự tham gia của Chủ tọa, Hội thẩm nhân dân, Kiểm sát viên, Thư ký tòa, luật sư, bị cáo, người bị hại và nhân chứng, giúp người xem hiểu rõ quy trình xét xử và hậu quả pháp lý của hành vi vi phạm. Phiên tòa giả định được xây dựng dựa trên một vụ án có thật, tái hiện sinh động quá trình xét xử đối với bị cáo.

Trong vai bị cáo, em Đặng H.B., và em Hồ Đ.T., khi nghe Viện Kiểm sát công bố bản cáo trạng về tội “Cố ý gây thương tích”. Khi được nói lời cuối cùng, cả 2 bị cáo đều thừa nhận hành vi của mình là sai trái và cảm thấy ăn năn, hối hận; đồng thời xin lỗi gia đình và người bị hại và mong Hội đồng xét xử xem xét cho bị cáo hưởng mức án nhẹ nhất để tiếp tục đi học, phụ giúp gia đình. Ngay sau khi phiên tòa kết thúc vào trưa 8-11, em Đặng H.B. bộc bạch “Nếu như diễn biến của vụ án là thật, chắc em đã không còn cơ hội ngồi trên ghế nhà trường”.

Lẫn trong số hàng trăm bạn trẻ đến dự phiên tòa trong bộ đồng phục học sinh, người viết dễ dàng nhận ra gần 50 thanh thiếu niên vi phạm pháp luật trên địa bàn được triệu tập. Trong số đó, có người được Công an phường tuyên truyền, vận động đã tự giác mang hung khí đến giao nộp trước khi diễn ra phiên tòa giả định.

Nguyễn T.V. (2008, trú phường Thanh Khê) vừa nhận quà sau khi giao nộp hung khí cùng với 5 thanh thiếu niên khác cho biết, mẹ bỏ đi, cha thường xuyên say rượu, em theo bạn bè xấu bỏ học khi vừa xong lớp 6, nhiều lần gây rối trật tự công cộng, cố ý gây thương tích nên được đưa vào Trường Giáo dưỡng số 3. Ngày 1-5-2024 em mới được về địa phương. Từ đó, em đã theo học sửa xe và đang làm nghề tại Túy Loan, thu nhập mỗi tháng cũng được 7-8 triệu đồng.

Thanh thiếu niên giao nộp hung khí trước khi diễn ra phiên tòa giả định.

“Dự phiên tòa em càng thấy thấm thía hơn những lỗi lầm đã qua. Bây giờ, em chỉ biết tu chí làm ăn, giúp đỡ gia đình, không bao giờ dám sai phạm nữa”. Có mặt tại phiên tòa, em Phan Đức Toàn, học sinh lớp 10 Trường THPT Thái Phiên chia sẻ: “Lần đầu tiên được tham gia một phiên tòa như thế này đã để lại dấu ấn khó quên. Bài học từ sự nóng giận, bất đồng nhất thời; một hành động thiếu suy nghĩ cũng có thể gây ra hậu quả khôn lường. Do vậy, em nghĩ bản thân sẽ cẩn trọng mọi lúc, mọi nơi và trên hết phải tuyệt đối sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật".

Bí thư Đoàn cơ sở Công an phường Thanh Khê Nguyễn Viết Chính cho biết: “Phiên tòa mang tính tương tác cao, vừa trực quan, vừa dễ hiểu. Diễn biến phiên tòa được tái hiện sinh động, giúp học sinh, thanh thiếu niên dễ dàng nhận thức được hậu quả của những hành vi bột phát, thiếu kiềm chế và ý thức hơn trong việc chấp hành pháp luật. Chúng tôi mong muốn mỗi phiên tòa giả định không chỉ là buổi học pháp luật, mà là cơ hội để các em tự nhìn lại mình, biết nói không với bạo lực, biết tôn trọng pháp luật và người khác”.

Phiên tòa giả định là một hình thức tuyên truyền thiết thực và có ý nghĩa trong việc thực hiện Kế hoạch số 129/KH-UBND của UBND TP Đà Nẵng ngày 20-10-2025 về triển khai thực hiện Đề án “Nâng cao hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật gắn với vận động quần chúng nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở của lực lượng Công an nhân dân giai đoạn 2021-2027” trên địa bàn TP Đà Nẵng năm 2025.

PHƯƠNG KIẾM