Hô biến khu dân cư thành dự án doanh nghiệp nước ngoài

Cơ quan CSĐT cũng đã tiến hành khám xét nơi ở, nơi làm việc của ông Quách Văn Đức để thu thập chứng cứ, tài liệu liên quan đến vụ việc.

Sai phạm liên quan đất đai

Theo thông tin từ Công an tỉnh Đồng Nai, việc khởi tố, bắt tạm giam đối với ông Đức liên quan đến sai phạm trong quá trình thực hiện dự án Khu dân cư Phú Thạnh - Long Tân. Dự án này có diện tích rất lớn, giai đoạn 1 đã lên đến hơn 560 ha tại địa bàn 2 xã Long Tân, Phú Thạnh thuộc huyện Nhơn Trạch do Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch làm chủ đầu tư.

Trụ sở Công ty Cổ phần đầu tư Nhơn Trạch trong siêu dự án

Trước đó, ngày 6-4, để điều tra mức độ sai phạm của các tổ chức và hành vi vi phạm của những cá nhân liên quan, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai đã quyết định khởi tố vụ án để điều tra, xử lý đối với những cá nhân, tổ chức liên quan đến sai phạm về tội: “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí” xảy ra tại Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch, một doanh nghiệp thuộc Tổng công ty Tín Nghĩa.

Liên quan đến sai phạm tại dự án trên, đầu năm 2020, Cục CSĐT tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu - Bộ Công an cũng đã đề nghị Công ty CP Nhơn Trạch cung cấp hồ sơ pháp lý dự án, các tài liệu sở hữu cổ phần, đăng ký cổ đông từ khi thành lập công ty, cổ tức của cổ đông giai đoạn 2016-2018. Ngoài ra, Cục CSĐT tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu cũng yêu cầu chủ đầu tư cung cấp các văn bản báo cáo và quyết định của UBND tỉnh Đồng Nai về việc gia hạn thực hiện dự án, chuyển nhượng dự án cho Công ty VNIC 2 Pte.Ltd, một doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài. Các hợp đồng, phụ lục hợp đồng liên quan đến việc chuyển nhượng dự án Khu dân cư Phú Thạnh - Long Tân cho Công ty VNIC 2 Pte.Ltd, cũng như hồ sơ thanh, quyết toán hợp đồng chuyển nhượng dự án, thuyết minh báo cáo tài chính từ năm 2016 đến năm 2018; công nợ hiện nay giữa Công ty Nhơn Trạch và Công ty CP Tổng Công ty Tín Nghĩa.

Ngay sau khi Công an tỉnh Đồng Nai khởi tố, bắt giam ông Quách Văn Đức, ngày 22-6, Tổng công ty Tín Nghĩa cũng đã có văn bản thông tin về vụ việc. Tại văn bản này, bà Đặng Thị Thanh Hà, Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Tín Nghĩa đã xác nhận, Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch là công ty con của Tổng công ty Tín Nghĩa, được thành lập 2004, chủ đầu tư dự án khu dân cư Phú Thạnh-Long Tân ở huyện Nhơn Trạch. Hiện Tổng công ty Tín Nghĩa chiếm 51,52% vốn điều lệ của Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch. Ông Quách Văn Đức có quá trình làm việc hơn 30 năm tại Tổng công ty Tín Nghĩa, từng là Chủ tịch HĐQT của Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch. Tháng 6-2019, ông Đức thôi giữ chức Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tổng công ty Tín Nghĩa và từ tháng 12-2020 ông Đức cũng đã thôi giữ chức vụ Tổng Giám đốc Tổng công ty Tín Nghĩa.

Dù Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch mới chỉ thành lập từ năm 2004, nhưng với cái mác là công ty con của Tổng Công ty Tín Nghĩa, nên ngay từ tháng 11-2007, UBND tỉnh Đồng Nai đã có quyết định giao đến 568 ha đất cho Công ty CP Đầu tư Nhơn Trạch để công ty này thực hiện giai đoạn 1 dự án Khu dân cư Phú Thạnh - Long Tân. Trong số này, có đến 234 ha được quy hoạch thành đất ở có thu tiền sử dụng đất và 334 ha không thu tiền sử dụng đất để xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật khu dân cư, đường giao thông và các công trình công cộng khác. Sau 2 lần điều chỉnh vào các năm 2010 và năm 2012, tháng 10-2017, UBND tỉnh Đồng Nai tiếp tục có quyết định thay đổi diện tích đất giao cho Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch. Trong số 567 ha giao lần này có đến 168 ha đất ở có thu tiền sử dụng đất để doanh nghiệp đầu tư xây dựng chung cư cao tầng, biệt thự và nhà phố. Ngoài ra còn có hơn 34 ha đất sản xuất kinh doanh có thu tiền sử dụng đất, phần còn lại là 363 ha sử dụng để xây dựng hạ tầng.

Vụ việc kéo dài nhiều năm

Để làm rõ sai phạm tại dự án có diện tích rất lớn trên, cách đây 12 năm, Thanh tra Chính phủ đã vào cuộc thanh, kiểm tra và đã có kết luận chỉ rõ nhiều sai phạm tại dự án khu dân cư Phú Thạnh - Long Tân do Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch làm chủ đầu tư. Kết luận của Thanh tra Chính phủ khi đó xác định, năm 2004 Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai có quyết định chấp thuận chủ trương và giới thiệu địa điểm cho Công ty TNHH Tín Nghĩa cùng Công ty Cao su Đồng Nai lập thủ tục đầu tư dự án khu dân cư Phú Thạnh - Long Tân. Dự án có diện tích khoảng 560 ha và phải đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2003 cùng các quy định liên quan.

Cơ quan chức năng tống đạt quyết định khởi tố bị can đối với ông Quách Văn Đức

Tuy nhiên UBND tỉnh Đồng Nai đã quyết định giao khu đất dự án trên cho Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch mà không qua đấu giá. Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch được ưu ái thực hiện nghĩa vụ tài chính theo đơn giá 800 nghìn đồng/m2 theo bảng giá đất năm 2007 của UBND tỉnh Đồng Nai. Thanh tra Chính phủ chỉ rõ, đơn giá đất trên chưa sát với giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế thị trường trong điều kiện bình thường tại khu vực dự án. Mặt khác, mức giá đất tỉnh Đồng Nai áp cho Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch cũng không sát với đơn giá như đề nghị của UBND huyện Nhơn Trạch. Bởi trước đó UBND huyện Nhơn Trạch đã đề nghị mức giá 1,1 triệu đồng/m2, so với mức giá 800 nghìn đồng/m2 đã gây thất thoát cho ngân sách gần 160 tỉ đồng. Thanh tra Chính phủ cũng khẳng định, việc UBND tỉnh Đồng Nai điều chỉnh đơn giá đất để làm căn cứ thu tiền sử dụng đất của Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch đối với dự án là không đúng trình tự, thủ tục và phương pháp tính giá đất. Sau khi Thanh tra Chính phủ có kết luận trên, đến năm 2017, tỉnh Đồng Nai mới quyết định đơn giá mới, thu 900 nghìn đồng/m2 đất của dự án.

Vụ “hô biến” dự án Khu dân cư Long Tân - Phú Thạnh kể trên thành dự án Khu đô thị Đông Sài Gòn, được quảng bá với tên gọi kiểu tây là Swan Park, thuộc sở hữu của SwanCity, công ty con của Tập đoàn CFLD là một việc bất thường. Khi sai phạm tại dự án này đã được Thanh tra Chính phủ chỉ ra cả chục năm còn chưa được công khai xử lý dứt điểm để thu hồi tài sản lại cho Nhà nước, thì việc ông Quách Văn Đức và những cá nhân, tổ chức liên quan đồng ý cho Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch được sang bán dự án trên cho đối tác nước ngoài đã thể hiện hành vi bất chấp pháp luật. Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch là doanh nghiệp có hơn một nửa vốn góp của doanh nghiệp Nhà nước, do vậy việc mua bán dự án này diễn như thế nào, có thông qua đấu giá, đấu thầu hay không cũng là vấn đề sẽ sớm được cơ quan chức năng làm rõ.

Làm rõ sai phạm của các cá nhân, tổ chức liên quan

Ngày 24-10-2017, căn cứ đề nghị của Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch và Sở Kế hoạch - Đầu tư cũng như thẩm quyền và Luật Đầu tư, lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai đã ký quyết định chấp thuận đầu tư cho Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch, người đại điện pháp luật là ông Quách Văn Đức, trụ sở tại đường số 7, Khu đô thị Đông Sài Gòn, xã Long Tân, huyện Nhơn Trạch và Công ty VNIC 2 PTE LTD - một doanh nghiệp mới chỉ được cấp phép ngày 16-5-2017 tại Singapore, đại diện pháp luật là ông Zhao HongJing, quốc tịch Trung Quốc. Hai doanh nghiệp này được phép góp vốn đầu tư dự án Thành phố Thiên Nga, tại phân khu 1A và 1B trong Khu dân cư Phú Thạnh - Long Tân với diện tích đất sử dụng khoảng 106 ha để xây dựng 917 căn nhà.

Dù tổng vốn đầu tư của dự án thứ cấp này lên đến 3.018 tỷ đồng, song phần vốn góp để thực hiện dự án chỉ là 556 tỷ đồng, trong đó Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch góp 113 tỷ đồng, bằng một phần giá trị quyền sử dụng đất tại các khu 1A, 1B, tương đương với 20% vốn góp. Công ty VNIC 2 PTE LTD dù là nhà đầu tư nước ngoài cũng chỉ góp được 453 tỷ đồng, chiếm 80% vốn góp, phần còn lại lên tới 2.452 tỷ đồng là vốn do 2 nhà đầu tư trên huy động và vốn vay. Như vậy, chỉ với 453 tỷ đồng bỏ ra, nhà đầu tư đến từ Singapore trên đã được hưởng 80% giá trị khai thác từ khu đất sạch, được tỉnh Đồng Nai giao với giá rẻ có diện tích lên tới 106 ha trên mà không cần quan tâm đến việc vào thời điểm năm 2017, giá đất ở huyện Nhơn Trạch đã ở mức rất cao.

Dãy nhà liền kề trong khu dự án

Theo Nghị quyết của HĐND tỉnh Đồng Nai về dự án có thu hồi đất trong năm 2015, thì Khu dân cư Phú Thạnh - Long Tân còn được mở rộng cả sang xã Vĩnh Thanh với diện tích dự án lên đến 753 ha và phần diện tích thu hồi thêm lên đến 186 ha, tổng cộng khoảng 942 ha cho 2 giai đoạn. Thời điểm HĐND tỉnh Đồng Nai ra Nghị quyết về thu hồi đất này vào cuối năm 2014, UBND tỉnh Đồng Nai đã có quyết định giao hơn 566,8 ha cho Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch và đã có quyết định thu hồi đất từ tháng 7-2010. Về lý do tại sao Dự án khu dân cư Phú Thạnh - Long Tân còn được gọi với những tên khác, thì sau nhiều năm gặp khó khăn về vốn, Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch được Tập đoàn China Fortune Land Development (CFLD - Trung Quốc) góp vốn đầu tư và được đổi tên thành Swan Park.

Hiện Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai đang tập trung điều tra làm rõ việc chuyển nhượng dự án, nội dụng các văn bản chỉ đạo của cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền trong quá trình thực hiện dự án trên cũng như các văn bản báo cáo của Tổng Công ty Tín Nghĩa, Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch trong quá trình đầu tư dự án, quyền sở hữu cổ phần, cổ đông của Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch từ khi thành lập công ty đến nay, các hợp đồng, phụ lục hợp đồng chuyển nhượng cho Công ty VNIC 2 PTE., LTD và thanh, quyết toán hợp đồng chuyển nhượng dự án... Ngoài việc khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với ông Quách Văn Đức, hiện Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai cũng đang tiếp tục điều tra, xác minh, làm rõ hành vi vi phạm của các tổ chức, cá nhân liên quan đến những sai phạm tại dự án khu dân cư có diện tích rất lớn này.

Dự án khu dân cư Long Tân - Phú Thạnh được quy hoạch trên khu đất diện tích hơn 940 ha, nằm tại vị trí trung tâm và là một phần trong tổng thể của khu đô thị mới Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai. Đây được xem là vị trí đắc địa khi Khu đô thị mới Nhơn Trạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch xây dựng trở thành Trung tâm công nghiệp, thương mại - dịch vụ, du lịch, giáo dục - đào tạo và khoa học - công nghệ của tỉnh Đồng Nai và cả vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Bảo Sơn