Hỏa hoạn và bài toán nan giải

Sau mỗi vụ cháy gây chết nhiều người đau lòng thì xã hội tốn thêm một lượng lớn tiền của cá nhân và ngân sách trong công tác PCCC kiểu múa gậy vườn hoang, mất bò mới lo làm chuồng. Làm chuồng lúc nóng xong, thời gian sau tiếp tục mất bò do chểnh mảng và chuồng trại không hợp lý. Cái vòng lẩn quẩn đó không sao thoát ra được do cách làm thiếu khoa học từ cả hệ thống liên hoàn chứ không riêng gì nguyên nhân cụ thể.

Tại sao năm nào cũng ra rả PCCC mà vẫn xảy ra liên tục và mức độ càng tàn khốc, thiệt hại càng lớn hơn. Có thể nói phòng cháy chữa cháy của ta thiếu hiệu quả và không khoa học mà lại rất tốn kém.

Có thể điểm một số nguyên nhân chính như sau:

- Qui hoạch lộn xộn, mật độ nhà cao tầng, dân cư đông đúc, đường sá chật hẹp không tương thích, khi hỏa hoạn xảy ra rất khó cứu chữa kịp thời.

- Xây dựng không tuân thủ đủ yêu cầu PCCC mà chỉ mang tính đối phó, tránh bị phạt là chính. Các cơ quan chức năng kiểm tra lúc đã xảy ra sự cố, sau đó kiểu đánh trống bỏ dùi. Phạt xong cho tồn tại chứ không cưỡng chế tháo dỡ nếu không đạt yêu cầu về qui định pccc như mật độ thông tầng, lối thoát hiểm...

- Các khu tập trung đông người như chung cư, trung tâm thương mại, karaoke... hệ thống PCCC sơ sài và không được bảo trì, bảo dưỡng tập dợt thường xuyên nên khi xảy ra cháy thì lúng túng, hoảng hốt không xử lý được như: máy móc để lâu không hoạt động được, bình chữa lửa, mặt nạ chống độc, dây thang thoát hiểm... không tìm ra khi hỏa hoạn xảy ra.

- Khi xây dựng sử dụng nhiều vật liệu rẻ tiền dễ gây cháy nổ nhất là nơi thuê mướn như phòng karaoke, khu chợ buôn bán... Hệ thống điện như: dây điện, ổ cắm... hàng nhái bán tràn lan ngoài thị trường được nhà thầu ham rẻ sử dụng nên rất dễ chập điện gây cháy nổ.

- Việc kinh doanh karaoke, rạp chiếu phim, phòng trà, bar, chung cư... phải hội đủ yêu cầu PCCC đúng qui định mới được cấp phép hoạt động nhưng rất tiếc là khi xảy ra mới biết thiếu sót (!). Các chủ cơ sở chỉ đối phó với cơ quan chức năng là chính chứ thực sự không lo an toàn cháy nổ.

- Sau mỗi vụ cháy thiệt hại nặng là cơ quan chức năng ra quân rầm rộ từ những cửa hàng nhỏ, buôn bán lẻ không nguy cơ cũng bị kiểm tra không sót nhưng thời gian đâu cũng vào đấy. Rất tiếc họ không tập trung làm những nơi nguy cơ cao cho bài bản, qui củ.

- Ý thức và kiến thức của người dân trong PCCC còn thấp, khi hỏa hoạn không bình tĩnh theo hướng dẫn mà rối ren, dẫm đạp lên nhau lúc.

Nếu không thay đổi cách PCCC theo hệ thống khoa học và luật nghiêm minh thì sẽ còn xảy ra liên tục trong tương lai.

Xin chia buồn sâu sắc đến gia đình những nạn nhân thiệt mạng trong vụ hỏa hoạn kinh hoàng ngày 6-7/9/2022 tại quán karaoke An Phú- Bình Dương, mong các nạn nhân yên nghỉ.

Nguyễn Thế Hưng