Hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tập thể

Chiều 14-10, Chính phủ tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể (KTTT). Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị với sự tham dự của đại diện lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, Liên minh HTX Việt Nam và các tỉnh, thành phố trong cả nước. Tại điểm cầu TP Đà Nẵng do ông Huỳnh Đức Thơ, Chủ tịch UBND TP chủ trì.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo Hội nghị.

Báo cáo tại Hội nghị về kết quả phát triển KTTT trong 15 năm qua, ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch – Đầu tư cho biết: tính đến 31-12-2018, cả nước có 101.405 tổ hợp tác, 22.861 HTX và 74 liên hiệp HTX. Trong tổng số 22.861 HTX cả nước, có 13.856 HTX nông nghiệp, 1.183 quỹ tín dụng nhân dân và 7.822 HTX phi nông nghiệp, thu hút gần 6 triệu xã viên tham gia; số lượng HTX tăng khoảng 59% so với năm 2003, số lượng các HTX hoạt động hiệu quả chiếm khoảng 57% trong tổng số HTX; doanh thu bình quân của một HTX năm 2018 đạt 4.473 triệu đồng, tăng gấp 5,2 lần so với năm 2003; lãi bình quân của một HTX tăng từ 74 triệu đồng năm 2003 lên 240,5 triệu đồng; thu nhập bình quân của lao động thường xuyên trong HTX tăng từ 15,7 triệu đồng/năm ở thời điểm 2003 lên 36,6 triệu đồng/năm ở thời điểm năm 2018... Đặc biệt, trong những năm gần đây, số lượng HTX sản xuất theo chuỗi giá trị ngày càng gia tăng. Tính đến cuối năm 2018, có gần 1.200 HTX tổ chức sản xuất gắn với chuỗi giá trị, áp dụng công nghệ cao, an toàn thực phẩm; nhiều HTX liên kết với siêu thị, doanh nghiệp để mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm, nghiên cứu mở rộng thị trường trong nước và xuất khẩu. “Sau 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5, KTTT đã từng bước phát huy hiệu quả, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghệp, xây dựng nông thôn mới, thúc đẩy kinh tế hộ gia đình phát triển, xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống nhân dân và đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước”, ông Nguyễn Ngọc Bảo, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam cho biết thêm.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, KTTT, nhất là kinh tế HTX vẫn còn có một số mặt tồn tại, yếu kém, phát triển chưa tương xứng tiềm năng. Theo đánh giá của Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo, hiện vẫn còn nhiều HTX, liên hiệp HTX khó khăn, năng lực nội tại còn yếu, cơ sở vật chất nghèo nàn, trình độ công nghệ lạc hậu… Bên cạnh đó, năng lực, trình độ cán bộ quản lý, quản trị HTX còn hạn chế, khó đáp ứng được nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế. Ông Võ Thành Thống, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch – Đầu tư lưu ý thêm: Một số HTX thực hiện đăng ký lại hoạt động sản xuất, kinh doanh còn thụ động, chưa đáp ứng được các quy định của Luật HTX năm 2012. Đơn cử, thống kê của Bộ Kế hoạch - Đầu tư cho thấy, so với năm 2013, số lượng HTX tăng thêm 8.500 HTX nhưng số xã viên lại giảm 358.000 người; đáng chú ý hơn, đóng góp của khu vực HTX vào GDP của cả nước có xu hướng giảm xuống từ mức 6% năm 2003 giảm còn 4% năm 2018.

Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Huỳnh Đức Thơ chủ trì họp ở điểm cầu TP Đà Nẵng.

Tại Hội nghị, tham luận của đại diện Bộ NN và PTNT, Liên Minh HTX Việt Nam, các tỉnh Lâm Đồng, Đồng Tháp,... đã chỉ ra một số nguyên nhân những yếu kém, tồn tại của KTTT như đã đề cập ở trên do nhiều nơi chưa có sự quan tâm đúng mức của các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể,... trong việc chỉ đạo, định hướng, xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ phát triển KTTT, đặc biệt là tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhất là về đất đai, vốn... cho KTTT; trình độ, năng lực, kinh nghiệm quản lý, quản lý của đội ngũ lãnh đạo các tổ hợp tác, HTX, liên minh HTX còn hạn chế; chưa đánh giá, tổng kết, rút kinh nghiệm từ những mô hình KTTT mới, hiệu quả để nhân rộng...

Phát biểu kết luận Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc biểu dương những thành quả đạt được trong phát triển KTTT sau 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT. Về định hướng, nhiệm vụ và giải pháp phát triển KTTT trong thời gian đến, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh: Quan điểm nhất quán của Đảng và Nhà nước về vai trò, tầm quan trọng của KTTT cùng với kinh tế Nhà nước là nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân; phát triển KTTT có ý nghĩa sâu sắc đến kinh tế, chính trị, văn hóa, giáo dục, y tế, an ninh quốc phòng của đất nước; góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo việc làm, tăng thu nhập, xóa đói giảm nghèo... Đảng và Nhà nước mong muốn người dân tham gia liên kết, hợp tác phát triển KTTT. Để KTTT của đất nước phát triển hiệu quả, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo cả hệ thống chính trị vào cuộc hỗ trợ, xây dựng và phát triển KTTT; tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách cho KTTT; đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến sâu rộng chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước về xây dựng và phát triển KTTT; phát huy vai trò của các cơ quan, đoàn thể chính trị xã hội trong việc giám sát hoạt động của các tổ chức KTTT; cân đối, bố trí nguồn ngân sách nhất định hỗ trợ cho KTTT phát triển, đặc biệt hỗ trợ cho các HTX, liên minh HTX xây dựng nông thôn mới và tái cơ cấu, phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước đối với KTTT bằng việc kiện toàn bộ máy, tăng cường công tác quản lý Nhà nước về KTTT từ Trung ương đến địa phương; nghiên cứu, học tập trong nước và quốc tế để xây dựng, nhân rộng các mô hình KTTT, HTX kiểu mới, hoạt động có hiệu quả...

PHÚ NAM

Sau 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX, tính đến cuối tháng 9-2019, trên địa bàn TP Đà Nẵng có 115 HTX, liên hiệp HTX đang hoạt động với tổng vốn điều lệ hơn 233 tỷ đồng. TP đã có nhiều mô hình HTX mới ra đời như: HTX đầu tư, quản lý, kinh doanh chợ; HTX công nghệ thông tin; HTX chăm sóc sức khỏe; HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao,... Các HTX, liên hiệp HTX trên địa bàn TP đã thu hút gần 9.500 xã viên, giải quyết việc làm cho hơn 13.500 lao động, đạt tổng doanh thu hơn 365 tỷ đồng, tổng lợi nhuận gần 10 tỷ đồng, thu nhập bình quân mỗi lao động đạt 3,5 triệu đồng/người/tháng...