Hoàn thiện đề xuất của Chính phủ về Chương trình lập pháp năm 2026

Theo dự thảo Tờ trình Đề xuất của Chính phủ, về tình hình thực hiện Chương trình năm 2025, trong 6 tháng đầu năm 2025, Chính phủ đã trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua và cho ý kiến 53 dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết. Trong 6 tháng cuối năm 2025, Chính phủ dự kiến trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội 49 văn bản.

Ngoài ra, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật, Tổng Bí thư Tô Lâm, Chính phủ đã chỉ đạo các Bộ rà soát đề xuất sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế một số luật như Luật Đất đai, Luật Quy hoạch, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn... để bổ sung vào chương trình Kỳ họp thứ 10, trình Quốc hội xem xét, thông qua theo quy trình 1 kỳ họp.

Để bảo đảm chất lượng và tiến độ thông qua các dự án, Chính phủ tập trung mọi nguồn lực, làm việc không kể ngày đêm để bảo đảm tiến độ trình Quốc hội. Thực hiện nghiêm Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, nâng cao chất lượng xây dựng chính sách, soạn thảo văn bản, công tác thẩm định, thực hiện nghiêm Chương trình lập pháp năm 2025. Các Bộ, cơ quan ngang Bộ đã chủ động rà soát hệ thống pháp luật, tích cực, nghiêm túc thực hiện các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, nhất là trong công tác hoàn thiện thể chế; chủ động đề xuất, xây dựng, sửa đổi luật, pháp lệnh, nghị quyết thuộc lĩnh vực quản lý, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để bảo đảm tiến độ, chất lượng văn bản. Công tác xây dựng pháp luật được triển khai liên tục, hiệu quả. Chương trình lập pháp năm 2025 đang được triển khai quyết liệt, bảo đảm yêu cầu về chất lượng và tiến độ, đáp ứng kịp thời yêu cầu về xây dựng chính quyền địa phương 02 cấp, ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số…

Nhằm triển khai hiệu quả Kết luận số 155-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Văn bản số 1295/UBTVQH15-PLTP của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và chỉ đạo tại Công văn số 4878/VPCP-PL ngày 03/6/2025 của Văn phòng Chính phủ, Bộ Tư pháp đã khẩn trương ban hành Công văn số 3246/BTP-CTXDVBQPPL và tổ chức họp với các Bộ, cơ quan ngang Bộ về lập danh mục các luật, nghị quyết cần được ban hành trong năm 2025 để cụ thể hóa các văn bản chỉ đạo quan trọng này. Đồng thời, Bộ Tư pháp tiếp tục phối hợp với các Bộ, cơ quan ngang Bộ rà soát, điều chỉnh kịp thời Chương trình lập pháp năm 2025, trên cơ sở chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, đáp ứng yêu cầu thực tiễn; đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng thẩm định các dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết trước khi trình Chính phủ; rà soát, bảo đảm tính hợp hiến, tính hợp pháp, tính thống nhất với hệ thống pháp luật, ngôn ngữ, kỹ thuật soạn thảo văn bản trước khi trình Quốc hội thông qua, bảo đảm chất lượng, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật đồng bộ, khả thi và hiệu lực, hiệu quả…

Đến nay, đã có 13 Bộ, cơ quan ngang Bộ có văn bản gửi Bộ Tư pháp đề xuất 34 dự án vào Chương trình lập pháp năm 2026 và tại cuộc họp, đại diện một số Bộ, ngành tiếp tục cập nhật một số dự án cần thiết sửa đổi, bổ sung.

Kết thúc cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh nhấn mạnh, dự thảo Tờ trình phải được chuẩn bị kỹ lưỡng vì số lượng luật cần sửa đổi, bổ sung rất nhiều. Nếu chúng ta không có định hướng, nguyên tắc thì sẽ khó làm. Do đó, Bộ trưởng đề nghị Vụ Công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật tham mưu và báo cáo với Thứ trưởng phụ trách làm việc với Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội để thống nhất về cách thức xây dựng các luật cần sửa đổi, bổ sung nhằm thuận lợi trong quá trình áp dụng pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật, tra cứu và sử dụng pháp luật.

Bộ trưởng cũng lưu ý, việc sửa đổi, bổ sung các luật không chỉ là sửa nội dung về phân cấp thẩm quyền, mà cố gắng sửa toàn diện các luật, trong đó có nội dung về phân cấp, phân quyền

Nêu thứ tự cần ưu tiên đưa vào Chương trình lập pháp năm 2026, Bộ trưởng nhắc lại thứ tự thứ nhất là ưu tiên các dự án tạo cơ sở pháp lý cho việc sắp xếp tinh gọn bộ máy, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Thứ hai là ưu tiên các dự án cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phục vụ cho tăng trưởng đột phá hai con số. Thứ ba là rà soát để sửa toàn diện hoặc ban hành mới các luật nhằm bảo đảm tiến độ sửa đổi và tính đồng bộ, thống nhất của pháp luật. Thứ tư là xử lý các bất cập, vướng mắc pháp luật.

Về mặt kỹ thuật, Bộ Tư pháp sẽ trao đổi, thống nhất trước với các cơ quan của Quốc hội. Trước mắt, Bộ trưởng đề nghị, đối với những luật sửa đổi, bổ sung một số điều thì cố gắng gom vào những lĩnh vực có quan hệ gần gũi, tối đa không quá 3-4 luật. Đồng thời, trên cơ sở các nội dung mà đại diện các Bộ đã đề xuất tại cuộc họp, Bộ Tư pháp sẽ cập nhật toàn bộ vào Chương trình năm 2026 và điều chỉnh năm 2025 để hình dung tổng thể các luật cần sửa đổi, bổ sung, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Bên cạnh đề xuất của các Bộ, Bộ trưởng yêu cầu các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp chủ động hơn nữa trong đề xuất những nội dung theo các kết luận, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo Trung ương phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật, bảo đảm tính hệ thống của pháp luật trong bối cảnh chúng ta đang thay đổi rất nhiều.

T.Quyên