Hoàn thiện Dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) phù hợp chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành nội dung thảo luận về Dự án Luật Việc làm (sửa đổi). Ảnh: VPQH

Cần xem xét về mặt tổ chức bộ máy, chức năng nhiệm vụ của các cơ quan liên quan

Chiều 6/01, tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 41, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi).

Báo cáo tại Phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, so với dự thảo trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8, Dự thảo Luật sau khi được rà soát, tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện gồm 08 chương (bỏ Chương VIII "Quản lý nhà nước về việc làm, chương II, bỏ các mục của Chương II "Chính sách hỗ trợ tạo việc làm) với 64 điều (giảm 30 điều).

Liên quan đến việc thực hiện tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh nêu rõ, tại thời điểm Chính phủ trình Dự án Luật, chủ trương đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị chưa được thực hiện một cách triệt để.

Do vậy, Dự thảo Luật chưa dự liệu được tác động của việc thực hiện chủ trương này, như: tên gọi, chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, tổ chức trong Dự thảo Luật (do sáp nhập); chính sách cho người không có việc làm do sắp xếp lại tổ chức bộ máy; tác động đến cân đối Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp khi giảm đối tượng tham gia và tăng đối tượng thụ hưởng.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh báo cáo tại Phiên họp. Ảnh: VPQH

Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị bổ sung nguyên tắc và giao Chính phủ quy định để bảo đảm cân đối Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp trong các trường hợp như khi sắp xếp lại tổ chức bộ máy.

Gợi ý thảo luận tại Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh thông tin, dự kiến, số người bị ảnh hưởng sau sắp xếp tổ chức bộ máy lần này có khoảng 100 nghìn người. Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội hợp nhất và có một số nội dung chuyển về Bộ Nội vụ thành Bộ Nội vụ và Lao động; chuyển chức năng quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp sang Bộ Giáo dục và Đào tạo. Do đó, cần xem xét về mặt tổ chức bộ máy, chức năng nhiệm vụ liên quan đến Dự thảo Luật này như thế nào.

Bên cạnh đó, cơ cấu tổ chức của Bảo hiểm xã hội Việt Nam nhập vào Bộ Kinh tế, Tài chính, tổ chức lại thành đơn vị sự nghiệp công lập có 14 ban, giảm 7 đơn vị. Cơ cấu lại đầu mối bên trong 63 bảo hiểm xã hội cấp tỉnh, giảm 126/513 phòng; chưa kể, Bảo hiểm xã hội Việt Nam còn sắp xếp cơ cấu lại 640 bảo hiểm xã hội cấp huyện xuống 350 bảo hiểm xã hội khu vực liên huyện. Theo đó, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần tiếp tục rà soát, nghiên cứu để bổ sung, hoàn thiện Luật Việc làm trong thời gian tới.

Làm rõ vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, Luật này liên quan tới nhiều bộ phận khác nhau, trước đây liên quan chủ yếu, trực tiếp đến Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, nhưng hiện nay liên quan đến 3 cơ quan khác nhau. Vấn đề dạy nghề, giáo dục nghề nghiệp thì chuyển toàn bộ Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp và các trường nghề chuyển về Bộ Giáo dục và Đào tạo, do đó, phần giáo dục kỹ năng nghề sẽ chuyển sang Bộ Giáo dục và Đào tạo. Tuy nhiên, Luật không thể quy định được vấn đề này vì phần "kỹ năng nghề" liên quan tới 2 cơ quan là Cục Việc làm và Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp. “Vì vậy, Luật chỉ có thể quy định về nguyên tắc nội dung kỹ năng nghề là gì, những việc phải làm của kỹ năng nghề, còn sau đó, nghị định của Chính phủ sẽ phân công cụ thể” - Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói.

Dự kiến đầy đủ chi phí, bộ máy phát sinh

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cũng cho biết, về đăng ký lao động (Chương III), Thường trực Ủy ban Xã hội đã chỉnh lý theo hướng quy định rõ ràng, mạch lạc hơn về nguyên tắc đăng ký lao động, trình tự đăng ký, điều chỉnh thông tin và quyền, nghĩa vụ của người lao động trong đăng ký lao động.

Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung phát biểu giải trình tại Phiên họp. Ảnh: VPQH

Để tiếp tục hoàn thiện Dự thảo Luật cũng như để quy định các nội dung thuộc thẩm quyền của Chính phủ, đề nghị Chính phủ, Cơ quan chủ trì soạn thảo lưu ý việc đăng ký, cập nhật thông tin của người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc phải bảo đảm không phát sinh chi phí hoặc chi phí phát sinh thì không lấy từ Quỹ Bảo hiểm xã hội.

Bên cạnh đó, việc xây dựng cơ sở dữ liệu về người lao động và hệ thống thông tin thị trường lao động sẽ có phát sinh lớn về chi phí và bộ máy hành chính. Do đó, đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo đánh giá tác động, dự kiến đầy đủ chi phí, bộ máy phát sinh, cân nhắc để quy định trong Dự thảo Luật bảo đảm tính khả thi.

Đồng thời, Cơ quan chủ trì soạn thảo cần tiếp tục nghiên cứu bổ sung quy định mang tính nguyên tắc trong Dự thảo Luật để bảo đảm khuyến khích người lao động chủ động đăng ký lao động và nâng cao trách nhiệm của người sử dụng lao động trong việc thực hiện khai trình lao động.

Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, việc đăng ký lao động là rất cần thiết, Nghị quyết 42-NQ/TW đãnói rất rõ vấn đề này. Theo đó, cơ quan Bảo hiểm xã hội sẽ tập trung quản lý 18 triệu người lao động đã tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tự nguyện và không phát sinh kinh phí. Vấn đề cần quan tâm là đăng ký lao động với lao động phi chính thức.

Về việc xây dựng cơ sở dữ liệu về lao động và quản lý lao động, Bộ trưởng đề xuất Luật chỉ nêu nguyên tắc về quản lý dữ liệu cơ sở lao động, còn nội dung làm gì, quy trình, cách thức như thế nào thì giao cho Chính phủ quy định./.

Đ. KHOA