Hoàn thiện nền tảng pháp lý về khoa học, công nghệ

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu bế mạc Phiên họp thứ 48 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Ảnh: Doãn Tấn

Theo đó, quyết định bổ sung vào Chương trình lập pháp năm 2025 trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025) theo trình tự rút gọn đối với 3 dự án: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ; Luật Công nghệ cao (sửa đổi).

Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu, rà soát chính sách, điều chỉnh phạm vi sửa đổi, bổ sung Luật Chuyển giao công nghệ để phù hợp quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật về luật sửa đổi, bổ sung.

Việc quyết định bổ sung hai luật liên quan trực tiếp khoa học, công nghệ vào chương trình lập pháp đã cho thấy Quốc hội đang nỗ lực vừa cập nhật thực tế sôi động sự phát triển của khoa học, công nghệ toàn cầu, vừa quyết tâm tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, vốn được xác định đang là rào cản lớn cho phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số...

Đối với Luật Chuyển giao công nghệ, sau gần 10 năm triển khai, Luật đã cho thấy những bất cập, thậm chí là tụt hậu so với sự phát triển đa dạng, không ngừng của khoa học, công nghệ. Nhiều quy định của Luật đã không còn đáp ứng tốt sự phát triển và hòa nhập của đất nước ta trong kỷ nguyên mới. Những vấn đề, nội dung cần được Quốc hội, các đại biểu Quốc hội, các bộ, ngành chức năng quan tâm trong việc sửa đổi Luật này là tập trung nghiên cứu, giải quyết những hạn chế, vướng mắc trong việc xác định đối tượng công nghệ được điều chỉnh; chính sách, quy định đối với bên chuyển giao và bên nhận chuyển giao cần đầy đủ, minh bạch, rõ ràng; xây dựng các quy định cần theo hướng khuyến khích, hỗ trợ chuyển giao công nghệ mới; chú trọng phát triển và mở rộng hơn nữa thị trường khoa học, công nghệ; đổi mới quản lý nhà nước về chuyển giao khoa học, công nghệ... Một trong những nội dung trọng tâm cần thực hiện tốt là cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, qua đó mở rộng hơn nữa các cánh cửa để phát triển thị trường khoa học, công nghệ, không ngừng đổi mới sáng tạo và chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân. Bên cạnh đó, chúng ta cần đặc biệt khuyến khích chuyển giao công nghệ gắn với thực tế sản xuất, kinh doanh...

Đối với Luật Công nghệ cao (sửa đổi), chúng ta đang đứng trước đòi hỏi cấp bách về việc tạo hành lang thông thoáng cho các hoạt động ứng dụng và phát triển công nghệ cao, góp phần tăng cường khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp nói riêng và của nền kinh tế đất nước nói chung. Việc sửa đổi luật cần chú trọng xã hội hóa các hoạt động công nghệ cao thông qua hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi để các tổ chức, cá nhân triển các hoạt động công nghệ cao... Những nội dung quan trọng khác đã được đề cập từ lâu trong luật này nhưng cần được thực hiện hiệu quả tốt hơn nữa, đó là huy động các nguồn lực đầu tư, áp dụng đồng bộ các cơ chế, biện pháp khuyến khích, ưu đãi ở mức cao nhất về đất đai, thuế và ưu đãi khác cho hoạt động công nghệ cao... Nhà nước cần dành ngân sách và áp dụng cơ chế tài chính đặc thù để các bộ, ngành, tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp có điều kiện thuận lợi triển khai các nhiệm vụ, chương trình, dự án về công nghệ cao.

Việc sửa đổi, bổ sung, xây dựng mới các luật liên quan khoa học, công nghệ của nước ta đang trở thành nhiệm vụ cấp bách và quan trọng hơn bao giờ hết. Các luật không chỉ tạo nền tảng pháp lý để triển khai hiệu quả các chính sách, chiến lược quốc gia, đưa Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị vào cuộc sống mà còn góp phần quan trọng bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất trong quản lý nhà nước, nhất là khi hệ thống chính quyền hai cấp đã và đang được vận hành trong thực tế.

Theo Nhandan.vn