Hoàn thiện pháp luật về bảo vệ bí mật nhà nước

Thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, khắc phục hạn chế, bất cập

Tại dự thảo tờ trình dự án Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi), Bộ Công an cho biết, Luật Bảo vệ bí mật nhà nước được Quốc hội khóa XIV thông qua ngày 15/11/2018 tại kỳ họp thứ 6, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2020. Qua 5 năm triển khai thực hiện Luật Bảo vệ bí mật nhà nước và các văn bản hướng dẫn thi hành, công tác bảo vệ bí mật nhà nước đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Nhận thức, ý thức bảo vệ bí mật nhà nước của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động có nhiều chuyển biến tích cực, ngày càng được nâng cao. Công tác thanh tra, kiểm tra được chú trọng; nhiều vụ việc lộ, mất bí mật nhà nước được phát hiện, điều tra, xử lý kịp thời...

Những kết quả nêu trên góp phần bảo vệ, giữ vững an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, công tác bảo vệ bí mật nhà nước còn những tồn tại, hạn chế. Một số quy định của Luật Bảo vệ bí mật nhà nước chưa phù hợp với thực tiễn, chưa đáp ứng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và yêu cầu phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số trong giai đoạn hiện nay.

Theo đó, mục đích xây dựng dự án Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi) nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng tại Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; phục vụ triển khai Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp theo Nghị quyết số 203/2025/QH15 của Quốc hội về Sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Quyết định số 759/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Đồng thời, việc xây dựng dự án luật nhằm bảo đảm phù hợp với yêu cầu thực tiễn công tác bảo vệ bí mật nhà nước.

Cán bộ Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Sơn La kiểm tra hồ sơ tài liệu bảo vệ bí mật nhà nước tại các cơ quan, đơn vị đóng trên địa bàn.

5 nội dung mới của dự thảo luật

Dự thảo Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi) cơ bản kế thừa những quy định, nội dung chính trong Luật Bảo vệ bí mật nhà nước hiện hành, giữ nguyên 7 điều quy định về: Phạm vi điều chỉnh; nguyên tắc bảo vệ bí mật nhà nước; hợp tác quốc tế về bảo vệ bí mật nhà nước; kinh phí, cơ sở vật chất phục vụ bảo vệ bí mật nhà nước; thống kê, lưu giữ, bảo quản tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước; vận chuyển, giao nhận tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước; tiêu hủy tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước. Đồng thời, bảo đảm các quy định phù hợp với điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên cũng như điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế về cùng trao đổi và bảo vệ tin mật mà Việt Nam đã ký kết với các nước.

So với luật hiện hành, dự thảo Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi) có 5 nội dung mới, cụ thể như sau:

1. Mở rộng, cho phép soạn thảo, lưu giữ bí mật nhà nước trên mạng máy tính là "mạng LAN độc lập" được thiết lập trong phạm vi trụ sở cơ quan, tổ chức, không phải mã hóa bằng mật mã cơ yếu nhằm tháo gỡ triệt để vướng mắc tại Luật Bảo vệ bí mật nhà nước và đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số quốc gia.

2. Bổ sung quy định nghiêm cấm đối với hành vi sử dụng hệ thống trí tuệ nhân tạo để xâm phạm bí mật nhà nước.

3. Bổ sung thẩm quyền, trách nhiệm trong hoạt động bảo vệ bí mật nhà nước đối với chính quyền cấp xã và một số cơ quan ở trung ương tổ chức theo mô hình khu vực.

4. Bổ sung, hoàn thiện các quy định về xử lý văn bản chứa nội dung bí mật nhà nước trên môi trường điện tử đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số quốc gia.

5. Bãi bỏ một số nội dung quy định thủ tục hành chính trong nội bộ cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương liên quan đến hoạt động bảo vệ bí mật nhà nước.

Nguyễn Hương