Hoàn thiện thể chế, chính sách hợp tác đầu tư nước ngoài có tính cạnh tranh cao, hội nhập quốc tế
Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục đánh giá thực trạng tình hình, rà soát, tập trung hoàn thiện thể chế, chính sách hợp tác đầu tư nước ngoài có tính cạnh tranh cao, hội nhập quốc tế, bảo đảm yếu tố cân đối, hợp lý, linh hoạt.
Hết quý I/2023, các nhà đầu tư từ 143 quốc gia, vùng lãnh thổ đã đầu tư vào Việt Nam
Theo đó, sáng 22/4 tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự và chủ trì Hội nghị gặp mặt các nhà đầu tư nước ngoài.
Với 100 đầu cầu trong nước và 83 đầu cầu nước ngoài, đây là Hội nghị trực tiếp, trực tuyến có quy mô lớn nhất từ trước tới nay với các nhà đầu tư nước ngoài. Trong hội nghị, trên cơ sở chỉ đạo và đồng hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, đã có 3 tập đoàn trao đổi kế hoạch đầu tư mới và mở rộng kế hoạch đầu tư tại Việt Nam trong năm nay với tổng vốn đầu tư 3,7 tỷ USD.
Tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính dành thời gian về phân tích 3 vấn đề lớn: Khái quát tình hình và thực trạng kinh tế Việt Nam; đóng góp của các doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài; định hướng, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới.
Trong đó, Thủ tướng đánh giá, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, tác động, ảnh hưởng sâu rộng trên nhiều lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội đến hầu hết các quốc gia, khu vực.
Trong đó, có thể khái quát thành 6 điểm chính: (1) Hậu quả của đại dịch COVID-19 tiếp tục kéo dài và tác động nặng nề; (2) Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, xung đột ở Ukraine diễn biến ngày càng phức tạp; (3) Tình hình lạm phát cao và chính sách tiền tệ thắt chặt, tăng lãi suất kéo dài dẫn đến suy giảm tăng trưởng và nguy cơ suy thoái ở nhiều quốc gia; (4) Các thị trường lớn, truyền thống của Việt Nam bị thu hẹp; (5) Rủi ro trên các thị trường tài chính, tiền tệ, bất động sản thế giới gia tăng; (6) Thiên tai, biến đổi khí hậu, dịch bệnh ngày càng bất thường, tác động tiêu cực đến sản xuất và đời sống trên phạm vi toàn cầu, nguy cơ khủng hoảng lương thực, khủng hoảng năng lượng.
Qua đánh giá, Thủ tướng nêu rõ: Việt Nam đã giảm thiểu được những tác động bất lợi của các yếu tố từ bên ngoài và bên trong, đạt được những kết quả quan trọng, khá toàn diện trên các lĩnh vực.
Trong đó, Việt Nam đã đạt được thành tựu đáng chú ý là, môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được cải thiện, góp phần thúc đẩy việc thu hút đầu tư trong nước và nước ngoài trong bối cảnh rất khó khăn. Vốn đầu tư toàn xã hội năm 2022 tăng 11,2%, trong đó, vốn FDI thực hiện đạt 22,4 tỷ USD. Tính đến hết quý I/2023, các nhà đầu tư từ 143 quốc gia, vùng lãnh thổ đã đầu tư vào Việt Nam với tổng số khoảng 37.000 dự án còn hiệu lực và tổng vốn đầu tư gần 445 tỷ USD.
Việt Nam cũng là một số ít quốc gia được các tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế uy tín nâng mức tín nhiệm quốc gia trong bối cảnh cả thế giới gặp khó khăn. Moody's nâng xếp hạng tín nhiệm của Việt Nam từ mức Ba3 lên mức Ba2, triển vọng "Ổn định". S&P nâng xếp hạng tín nhiệm của VN từ mức BB lên BB+, triển vọng "Ổn định". Fitch duy trì xếp hạng tín nhiệm của Việt Nam ở mức BB, triển vọng "Tích cực"...
Kịp thời có biện pháp xử lý hiệu quả những khó khăn, vướng mắc các doanh nghiệp, nhà đầu tư đề xuất, kiến nghị
Thủ tướng đánh giá, thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực dự báo diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, nhiều vấn đề mới phát sinh. Trong đó, việc OECD chuẩn bị kế hoạch áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu từ năm 2024 sẽ ảnh hưởng đến hoạt động FDI trên phạm vi toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Hội nghị thống nhất cao về nhận định, đánh giá tình hình chung: khó khăn, thách thức tiếp tục nhiều hơn thời cơ, thuận lợi, tác động, ảnh hưởng đa chiều đến các quốc gia, trong đó có Việt Nam.
Chỉ rõ những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục đánh giá thực trạng tình hình, rà soát, tập trung hoàn thiện thể chế, chính sách hợp tác đầu tư nước ngoài có tính cạnh tranh cao, hội nhập quốc tế, bảo đảm yếu tố cân đối, hợp lý, linh hoạt trên cơ sở đặc trưng của các địa phương, vùng miền, đảm bảo phù hợp với định hướng, quy hoạch và yêu cầu phát triển theo tinh thần Nghị quyết số 50-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Tập trung triển khai đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 06/01/2023 của Chính phủ và Chỉ thị số 03 ngày 27/1/2023 của Thủ tướng Chính phủ. Trong bối cảnh hiện nay, cần đặc biệt quan tâm, sớm có những giải pháp mới, có tính đột phá để tạo điều kiện thuận lợi, tiết giảm chi phí cho các doanh nghiệp (nhất là về cơ cấu lại nợ, giãn nợ, miễn giảm lãi suất; giãn, hoãn, miễn, giảm thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất; đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công và đầu tư tư nhân; phát triển thị trường trong nước gắn với mở rộng xuất khẩu, thúc đẩy các động lực tăng trưởng cả về tiêu dùng, đầu tư và xuất khẩu…)
Đối với các kiến nghị, đề xuất của doanh nghiệp, nhà đầu tư, trong đó có nhà đầu tư nước ngoài, Thủ tướng yêu cầu cần nghiêm túc lắng nghe với tinh thần cầu thị; "không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm", trên cơ sở đó, kịp thời có biện pháp xử lý hiệu quả, nhất là những khó khăn, vướng mắc thực tế mà các doanh nghiệp, nhà đầu tư đề xuất, kiến nghị (như tiếp cận vốn tín dụng, chứng khoán, trái phiếu, bất động sản, đất đai, thủ tục hành chính, thuế, phí, lệ phí, phòng cháy chữa cháy, bảo vệ môi trường, xử lý nước thải, khí thải…)
Đẩy mạnh hợp tác công tư, khơi thông, sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực cho phát triển, trong đó có phát triển hệ thống hạ tầng chiến lược gắn với hoàn thiện thể chế, đào tạo nhân lực chất lượng cao. Chủ động chuẩn bị các điều kiện cần thiết (về pháp lý, quỹ đất, hạ tầng, năng lượng, lao động…) để đón vốn đầu tư mới, nhất là các dự án FDI có tính lan tỏa cao, tác động thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội...
Đối với cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, Thủ tướng nhấn mạnh cần xây dựng chiến lược kinh doanh lâu dài, bền vững, thân thiện môi trường, tập trung vào các ngành mới nổi như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, đổi mới sáng tạo, kinh tế tri thức, ứng phó biến đổi khí hậu.
Các doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài cần nêu cao tinh thần "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ"; "đã nói là phải làm; đã cam kết phải thực hiện hiệu quả", bằng năng lực, trí tuệ, kinh nghiệm để chuyển hóa những khó khăn, thách thức thành cơ hội, động lực phát triển...
Về vấn đề OECD áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu, theo Thủ tướng, Việt Nam luôn đề cao việc tuân thủ luật pháp và chủ động, tích cực tham gia các cam kết chung của quốc tế, trong đó có các cam kết về thuế tối thiểu toàn cầu của OECD (trong khuôn khổ Sáng kiến chống xói mòn cơ sở thuế và chuyển dịch lợi nhuận của OECD).
Chính phủ đã và đang chỉ đạo khẩn trương rà soát, có các giải pháp thu hút đầu tư, hỗ trợ khác ngoài thuế trên cơ sở không trái với các quy định và cam kết quốc tế, hài hòa lợi ích giữa các bên, bảo đảm ứng xử bình đẳng giữa các doanh nghiệp (như hỗ trợ liên quan đến đất đai; chi phí nghiên cứu khoa học và công nghệ; cải cách thủ tục hành chính; phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân; đào tạo nguồn nhân lực; phát triển hạ tầng…) để khuyến khích các nhà đầu tư hiện hữu và các nhà đầu tư mới.
Đồng thời, tập trung rà soát, hoàn thiện thể chế, quy định và xây dựng lộ trình áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm quốc tế và áp dụng phù hợp với Việt Nam trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.