Hoàn thiện thể chế để thúc đẩy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Theo Phó Thủ tướng, cần phải hoàn thiện thể chế để tạo hành lang pháp lý, thúc đẩy sự phát triển của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Tự hào về quá trình phát triển khoa học công nghệ

Phát biểu tại chương trình “Ngày hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5” năm 2025 do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức chiều 16/5, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng gửi lời chúc mừng đến các nhà khoa học, người lao động, những người yêu khoa học trên toàn quốc và cảm ơn sự đồng hành, cống hiến của các thế hệ nhà khoa học, quản lý khoa học và doanh nghiệp trong thời gian vừa qua.

Phó Thủ tướng nhắc lại buổi gặp mặt mạng lưới tri thức cách đây 62 năm, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh tầm quan trọng của khoa học phải xuất phát từ thực tiễn sản xuất và quay trở lại phục vụ nhân dân, phục vụ mục tiêu cao cả là xây dựng chủ nghĩa xã hội và nâng cao đời sống nhân dân. Đây là kim chỉ nam cho sự phát triển đất nước.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại chương trình “Ngày hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5” năm 2025 do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức chiều 16/5. Ảnh: Q.N

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại chương trình “Ngày hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5” năm 2025 do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức chiều 16/5. Ảnh: Q.N

Trong bối cảnh hiện nay, Đảng và Nhà nước luôn nhất quán quan điểm phát triển khoa học công nghệ là động lực phát triển đất nước, đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao vào năm 2045.

"Chúng ta có quyền tự hào về quá trình phát triển khoa học công nghệ, từ những sáng kiến phục vụ chiến trường đến những công trình xây dựng lớn. Những thành tựu đó là minh chứng cho sự sáng tạo của đội ngũ nhà khoa học của Việt Nam", Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nói.

Cũng theo Phó Thủ tướng, thế giới đang bước vào sự thay đổi sâu sắc với bước tiến công nghệ với AI, IoT, công nghệ xanh... Đây là thách thức và cũng là cơ hội để Việt Nam bắt nhịp với thế giới để phát triển nhanh, bền vững. Việc phát triển khoa học là nền tảng để xây dựng Việt Nam thịnh vượng, bảo vệ môi trường, nâng cao đời sống người dân.

"Để hoàn thiện các mục tiêu này, cần hoàn thiện thể chế để tạo hành lang pháp lý, cởi trói cho các lĩnh vực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Đồng thời, đưa thể chế thành cầu nối lan tỏa đến các nhà khoa học và doanh nghiệp", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Đầu tư vào phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo

Phó Thủ tướng cũng nêu định hướng để phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, cần quan tâm mô hình phát triển công tư, có thực chất để đưa người dân doanh nghiệp trở thành trung tâm. Song song với đó là thúc đẩy hoạt động nghiên cứu cơ bản, làm chủ công nghệ chiến lược, công nghệ lõi.

Nhà nước đóng vai trò dẫn dắt để phát triển các xu hướng của thế giới mà Việt Nam có tiềm năng như AI, bán dẫn, công nghệ sinh học. Và thêm vào đó, cần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, trao quyền tự chủ cho các nhà khoa học, đội ngũ tri thức, thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ trong mọi lĩnh vực của đời sống, từ kinh tế đến xã hội, nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế trong giai đoạn mới.

Phó Thủ tướng cho rằng, cần hoàn thiện thể chế để tạo hành lang pháp lý, cởi trói cho các lĩnh vực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Ảnh: Q.N

Phó Thủ tướng cho rằng, cần hoàn thiện thể chế để tạo hành lang pháp lý, cởi trói cho các lĩnh vực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Ảnh: Q.N

Cuối cùng, Phó Thủ tướng cho rằng, thời gian tới, cần đẩy mạnh ngoại giao khoa học, tranh thủ tri thức và công nghệ của thế giới, tham gia vào mạng lười toàn cầu, đưa khoa học Việt Nam ra thế giới và trở thành cầu nối đưa những công nghệ mới đến Việt Nam; nâng cao tiêu chuẩn đo lường và chất lượng, nâng cao vị thế hàng hóa Việt Nam, đảm bảo chất lượng cuộc sống cho người dân; khơi gợi niềm đam mê khoa học công nghệ, tôn vinh các nhà khoa học, tuyên truyền mạnh mẽ hơn nữa các mô hình thành công cho thế hệ trẻ.

"Tôi tin tưởng rằng chúng ta sẽ thắng lợi những mục tiêu chiến lược về đổi mới khoa học công nghệ, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Tại chương trình, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã công bố Chương trình hành động và sứ mệnh mới của Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia (NAFOSTED) - một thiết chế tài trợ khoa học được tái cấu trúc nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, giảm thủ tục hành chính và tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho các tổ chức, cá nhân thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ.

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, đây là lần đầu tiên một lễ công bố cam kết khoa học quy mô quốc gia được tổ chức đồng thời giữa các nhà khoa học, nhà sáng chế và doanh nghiệp cho thấy tính thực chất và định hướng ứng dụng mạnh mẽ của ngành khoa học và công nghệ trong giai đoạn phát triển mới.

Bên cạnh các cam kết nghiên cứu, chương trình "Ngày hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5 "năm 2025 còn vinh danh các sáng kiến tiêu biểu từ Cuộc thi “Sáng kiến khoa học 2025”.

Quỳnh Nga-Phong Lâm

Nguồn Công Thương: https://congthuong.vn/hoan-thien-the-che-de-thuc-day-khoa-hoc-cong-nghe-va-doi-moi-sang-tao-387928.html