Hoạt động IPO ở Việt Nam thua xa Thái Lan, Indonesia
Năm 2022, Thái Lan huy động được nhiều tiền qua IPO nhất Đông Nam Á, gấp hơn 50 lần thị trường Việt Nam.
Theo báo cáo “Thị trường IPO tại Đông Nam Á năm 2022” của Deloitte, khu vực Đông Nam Á có tổng cộng 163 thương vụ IPO trong năm qua, giảm 43% so với năm 2021. Tổng số vốn huy động được là 13,3 tỷ USD từ 152 đợt IPO. Trong khi số lượng công ty IPO tăng lên, tổng số vốn gọi được qua IPO lại giảm so với năm 2021, điều này cho thấy số lượng các đợt IPO nhỏ diễn ra nhiều hơn vào năm 2022.
Trong đó, Việt Nam đứng ở vị trí khiêm tốn nhất trong nhóm 6 nước ASEAN gồm Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan về hoạt động IPO về cả số thương vụ, số vốn huy động, giá trị vốn hóa. Thái Lan và Indonesia dẫn đầu, mỗi quốc gia huy động được trên 2 tỷ USD, chiếm tổng cộng 78% tổng số tiền huy động được cho cả khu vực. Vốn gọi IPO tại Malaysia cũng tăng 138% trong năm 2022.
Tại Việt Nam, chỉ có 8 thương vụ IPO vào năm 2022. Mặc dù con số này thấp hơn so với 13 đợt chào bán được ghi nhận năm 2021 nhưng số tiền huy động được tăng hơn gấp 4 lần, từ 15.6 triệu USD lên 71.4 triệu USD (khoảng 1.69 nghìn tỷ đồng). Giá trị vốn hóa các doanh nghiệp này là 537 triệu USD.
Trong đó, có 6 thương vụ IPO diễn ra vào nửa đầu năm 2022. Thị trường có dấu hiệu chậm lại trong nửa cuối năm, do những bất ổn toàn cầu về lạm phát và khả năng suy thoái ngày càng tăng. Tại Việt Nam, xu hướng này bị chi phối bởi giá nhiên liệu leo thang, lãi suất tăng, thị trường vốn thắt chặt và các vụ bê bối tài chính gần đây.
Hai thương vụ IPO lớn nhất tại Đông Nam Á với số tiền huy động chạm mốc tỷ USD gồm GoTo Gojek Tokopedia (1,1 tỷ USD tại Indonesia) và Thai Life Insurance (1 tỷ USD tại Thái Lan). Vốn hóa của GoTo và Thai Life Insurance tại thời điểm IPO lần lượt là 28 tỷ USD và 5 tỷ USD.
Dự báo về thị trường IPO tại Việt Nam năm nay, Deloitte cho hay có nhiều công ty chuẩn bị chào bán cổ phần lần đầu ra công chúng nhưng đang chờ diễn biến thị trường có dấu hiệu tích cực hơn.
Ông Bùi Văn Trịnh, Lãnh đạo phụ trách Tư vấn Sự kiện đột phá, Deloitte Việt Nam cho biết trọng tâm thị trường IPO Việt Nam đã chuyển từ bất động sản vào năm 2021 sang sản phẩm công nghiệp và hàng tiêu dùng năm qua.
"Với những bất ổn hiện tại, các nhà đầu tư cũng như các công ty đang khá thận trọng trong việc xác định thời điểm gia nhập thị trường", ông Trịnh nhận xét.