Học 4 năm đại học không bằng 3 tháng bồi dưỡng, sao vô lý thế?

Ngày 23/6/2021 Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Công văn 2613/BGDĐT-GDTrH về việc triển khai thực hiện chương trình giáo dục trung học năm học 2021-2022.

Theo đó, hướng dẫn thực hiện môn Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý có quy định cụ thể về việc bồi dưỡng, đào tạo giáo viên như sau: “…Nhà trường cần chủ động xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng để giáo viên đáp ứng yêu cầu về chuyên môn đảm nhận việc dạy học các chủ đề hoặc toàn bộ chương trình môn học.”

Ngày 21/7/2021, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã có hai quyết định số 2454 và số 2455/QĐ-BGDĐT về chương trình bồi dưỡng giáo viên môn Khoa học tự nhiên, môn Lịch sử và Địa lý ở cấp Trung học cơ sở.

Quyết định số 2454/QĐ-BGDĐT và 2455/QĐ-BGDĐT Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định:

“Chương trình bồi dưỡng này được coi là điều kiện tối thiểu để mỗi giáo viên có thể bắt đầu triển khai dạy học môn Khoa học tự nhiên; môn Lịch sử và Địa lí”.

Theo Quyết định số 2454/QĐ-BGDĐT và 2455/QĐ-BGDĐT:

Môn Khoa học tự nhiên:

Người đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng đơn ngành sư phạm Vật lý, Sư phạm Hóa học, Sư phạm Sinh học hoặc các ngành sư phạm song môn trong đó có 1 môn là Vật lý hoặc Hóa học hoặc Sinh học (Toán học – Vật lý, Vật lý – Kỹ thuật Công nghệ, Toán học – Hóa học, Sinh học – Thể dục thể thao…) phải học Chương trình bồi dưỡng 36 tín chỉ.

Người đã tốt nghiệp cao đẳng sư phạm song môn các ngành: Vật lý – Hóa học, Hóa học – Sinh học, Sinh học – Hóa học, phải học Chương trình bồi dưỡng 20 tín chỉ.

Môn Lịch sử và Địa lí:

Người đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng ngành Sư phạm Lịch sử hoặc tốt nghiệp cao đẳng các ngành sư phạm song môn trong có 1 môn là Lịch sử.

Người đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng ngành Sư phạm Địa lí hoặc tốt nghiệp cao đẳng các ngành sư phạm song môn trong có 1 môn là Địa lí.

Chương trình bồi dưỡng: 20 tín chỉ.

Như vậy các công văn hướng dẫn và quyết định của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã nêu rõ 100% giáo viên các đơn môn Vật Lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lý hoặc giáo viên có bằng tốt nghiệp 2 môn trong nhóm Vật Lý, Hóa học, Sinh học, phải được đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng để trở thành giáo viên môn Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý (bắt buộc phải có chứng chỉ môn Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý).

Học bốn năm không bằng học ba tháng, sao vô lý thế?

Để có chứng chỉ hoàn thành bồi dưỡng giáo viên dạy môn Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý giáo viên phải tham gia học tập thời gian bao lâu?

Theo thông báo chiêu sinh học chứng chỉ tích hợp của Trường Đại học Đồng Tháp, để có chứng chỉ hoàn thành bồi dưỡng giáo viên dạy môn Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý, giáo viên phải học khoảng 02 đến 03 tháng.

Thông báo chiêu sinh học chứng chỉ tích hợp của Trường Đại học Đồng Tháp.

Cô giáo Bùi Thanh (tên nhân vật đã được thay đổi) cho rằng: “Tôi thấy hết sức vô lý, để dạy học môn Hóa học, tôi đã phải học tới 4 năm đại học, nay chỉ cần học 3 tháng là dạy được môn Khoa học tự nhiên.

Cứ coi như các ngành sư phạm Vật lý và Sinh học có phần “tích hợp” của môn Hóa học, nay để dạy môn Vật lý, Sinh học, em chỉ cần học 03 tháng.

Chẳng khác gì học 4 năm không bằng học ba tháng, quá vô lý và bất cập”.

Thực tế kết quả bồi dưỡng giáo viên “cấp tốc” dạy môn tích hợp như thế nào, người viết đã trao đổi với cô giáo Bùi Thanh, có chứng chỉ dạy môn Khoa học tự nhiên được xếp loại Giỏi.

Khi được hỏi “Em có tự tin dạy kiến thức Sinh học và Vật lý trong môn Khoa học tự nhiên lớp 6, lớp 7 không?”, cô giáo Bùi Thanh đã chia sẻ:

“Nói chân thành với thầy, kiến thức Sinh học và Vật lý trong môn Khoa học tự nhiên phần lớn đã quên hết rồi, để dạy được, em phải đọc lại, cái hiểu được, cái hiểu sơ sơ.

Người ta bảo biết 10 dạy 1, còn em biết 1 dạy 1, nên khi dạy cũng chỉ mang tính chất biết trước học trò, làm sao dạy đạt được, chứ chưa nói đến khá, giỏi”.

Chứng chỉ hoàn thành chương trình bồi dưỡng giáo viên môn Khoa học tự nhiên của cô Bùi Thanh - Ảnh Nhật Minh

Như vậy làm sao để có nguồn lực dạy môn môn Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý đạt yêu cầu, đảm bảo lợi ích của người học?

Về phía giáo viên, người viết mong muốn thầy cô giáo được phân công dạy môn Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý, hãy tự học, tự bồi dưỡng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ.

Giáo viên tuyệt đối đừng nghe đồn thổi mà tự bỏ tiền túi để học bồi dưỡng dạy môn Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý.

Về phía nhà trường, khi phân công chuyên môn, bước đầu nên để giáo viên đơn môn phụ trách, sau khi giáo viên tự học, tự bồi dưỡng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, đã tự tin, mới phân công giáo viên dạy đơn môn Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý.

Về phía Bộ, ngành giáo dục, tuyệt đối không gây áp lực, bắt giáo viên bỏ tiền túi để học bồi dưỡng dạy môn Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý.

Đặc biệt, cần tăng chỉ tiêu đào tạo ngành Sư phạm Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý cho các trường đại học sư phạm.

Người viết đề nghị Bộ nên có tổng kết, đánh giá việc thực hiện môn tích hợp ở lớp 6, sửa đổi Quyết định số 2454/QĐ-BGDĐT và 2455/QĐ-BGDĐT, xóa bỏ yêu cầu:

“Chương trình bồi dưỡng này được coi là điều kiện tối thiểu để mỗi giáo viên có thể bắt đầu triển khai dạy học môn Khoa học tự nhiên; môn Lịch sử và Địa lí”.

Thực tế hiện nay, số giáo viên có chứng chỉ chứng chỉ hoàn thành chương trình bồi dưỡng giáo viên dạy dạy môn Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý nhiều hay ít? Thực tế, tại địa phương người viết công tác, chỉ có một số giáo viên chuyển về từ Thành phố Hồ Chí Minh có chứng chỉ này.

Nếu thực hiện đúng Quyết định số 2454/QĐ-BGDĐT và 2455/QĐ-BGDĐT, những cơ sở giáo dục nào để cho giáo viên chưa có chứng chỉ giảng dạy có phải đang vi phạm quy định?

Chính sách, quy định giáo dục chỉ có giá trị khi phù hợp với thực tế, thúc đẩy nâng cao chất lượng giáo dục, học sinh trung học cơ sở không phân biệt kiến thức môn Hóa học, Sinh học, Vật Lý, Lịch sử, Địa lý, mà chỉ biết môn Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý, lấy gì làm cơ sở để chọn tổ hợp môn lựa chọn khi vào lớp 10?

Bộ cần có giải pháp tách bạch kiến thức môn Hóa học, Sinh học, Vật Lý như trong sách giáo khoa Lịch sử và Địa lý, làm cơ sở để học sinh chọn tổ hợp môn lựa chọn khi vào lớp 10 với các môn học Hóa học, Sinh học, Vật Lý trong nhóm môn lựa chọn.

Ngoài ra, cần có chế độ thỏa đáng cho giáo viên đơn môn Vật Lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lý hoặc giáo viên có bằng tốt nghiệp 2 môn trong nhóm Vật Lý, Hóa học, Sinh học, chưa chuẩn bằng cấp được nghỉ hưu trước tuổi theo diện tinh giản biên chế, tạo điều kiện còn vị trí việc làm, tuyển dụng giáo viên có bằng cử nhân sư phạm mới ra trường.

Tài liệu tham khảo:

- Quyết định số 2454/QĐ-BGDĐT và 2455/QĐ-BGDĐT

Nguyễn Nhật Minh