Học hỏi mô hình quản lý và điều phối hiến-ghép tạng hiện đại tại Pháp
Cơ quan Y Sinh học Pháp khẳng định sẽ quan tâm giúp đỡ, hỗ trợ đào tạo nhân lực cho Việt Nam và hợp tác nhiều hơn nữa trong lĩnh vực ghép tạng.
Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Y tế tặng quà lưu niệm cho Cơ quan Y Sinh học Pháp.
Đoàn công tác của Bộ Y tế Việt Nam do Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia dẫn đầu vừa có buổi thăm và làm việc với Cơ quan Y Sinh học Quốc gia Pháp (Agence de la biomédecine).
Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn cho biết, buổi làm việc đã mang lại cho Đoàn công tác Bộ Y tế Việt Nam cái nhìn toàn diện về mô hình điều phối hiến-ghép tạng hiệu quả và hiện đại tại Pháp.
Cơ quan Y Sinh học Quốc gia Pháp được thành lập năm 2004, trực thuộc Bộ Y tế Pháp. Trong lĩnh vực hiến và ghép tạng, cơ quan này chịu trách nhiệm giữ vai trò trung tâm trong toàn bộ quy trình, từ tuyên truyền, xác định người hiến, vận chuyển, phân bổ đến thực hiện ghép tạng, với mục tiêu bảo đảm tính công bằng, minh bạch và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật.
Cơ quan cũng nỗ lực tìm kiếm và tăng cường nguồn lực tài chính nhằm bảo đảm tính bền vững của hoạt động ghép tạng, đồng thời phát triển các trung tâm lấy và ghép tạng theo chuẩn quốc gia, làm mô hình điểm để nhân rộng trong toàn hệ thống y tế.
Năm 2023, Pháp thực hiện 6.034 ca ghép tạng, trong đó 60% là ghép thận, còn lại là gan, tim, phổi và các tạng khác. Đáng chú ý, gần 7.000 ca ghép giác mạc cũng được thực hiện. Danh sách chờ ghép đạt con số 23.421 người, còn danh sách hiến tủy xương có tới 385.562 người đăng ký, với 1.174 ca ghép tủy được thực hiện.
Hoạt động điều phối ghép tạng tại Pháp được vận hành qua phần mềm chuyên dụng Cristal. Hệ thống này tích hợp đầy đủ dữ liệu của người hiến, người nhận, tình trạng tạng, chỉ số ưu tiên và cho phép truy cập theo phân quyền để điều phối hiệu quả và tức thời. Mỗi loại tạng có chỉ số ưu tiên riêng, trong đó các trường hợp nguy cấp sẽ được ghép trước. Quy trình phản hồi của các bệnh viện được kiểm soát chặt chẽ: ghép gan yêu cầu phản hồi trong vòng 20 phút, còn ghép thận trong vòng 1 giờ.
Toàn bộ quy trình ghép tạng đều được bảo hiểm y tế chi trả 100%, trong đó 80% từ bảo hiểm xã hội và 20% từ bảo hiểm tư nhân.
Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, những kinh nghiệm quý giá học hỏi từ Cơ quan Y Sinh học Quốc gia Pháp sẽ là cơ sở để Việt Nam tiếp tục xây dựng hệ thống hiến và ghép tạng công bằng, minh bạch và bền vững, góp phần cứu sống nhiều bệnh nhân và nâng cao chất lượng y tế.
Pháp hiện có 45 bệnh viện thực hiện ghép gan; 184 đơn vị được phép lấy thận; Tỷ lệ ghép từ người cho sống chỉ chiếm 10%, trong đó với ghép thận là 16%. Người hiến sống phải sống chung với người nhận ít nhất 2 năm, được chứng minh qua tài khoản ngân hàng và hóa đơn sinh hoạt chung, có xác nhận của thẩm phán.
Thay mặt Bộ Y tế, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cám ơn Cơ quan Y Sinh học của Pháp đã cung cấp chia sẻ nhiều thông tin hữu ích trong bối cảnh Việt Nam đang xem xét sửa đổi Luật Hiến lấy ghép mô và bộ phận cơ thể người.
Thứ trưởng cũng gợi ý ký kết hợp tác giữa Cơ quan Y Sinh học Pháp và Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia của Việt Nam, đồng thời cũng đề nghị Cơ quan Y Sinh học quan tâm giúp đỡ, hỗ trợ đào tạo nhân lực cho Việt Nam.
Đoàn công tác của Bộ Y tế làm việc với Cơ quan Y Sinh học Pháp.
Thứ trưởng cũng đánh giá cao vai trò hợp tác của Pháp và Việt Nam trong lĩnh vực y tế đặc biệt là nhiều bác sĩ đã được học tập tại Pháp. Thay mặt cho Đoàn, Thứ trưởng chuyển lời cám ơn của Bộ trưởng Đào Hồng Lan về những gì ngành y tế Pháp đã hỗ trợ, hợp tác, giúp đỡ Việt Nam trong thời gian qua. Thứ trưởng cũng mong muốn có sự hợp tác, hỗ trợ, giúp đỡ nhiều hơn nữa trong lĩnh vực ghép tạng.
Đại diện Cơ quan Y Sinh học Quốc gia Pháp trân trọng cảm ơn Thứ trưởng Trần Văn Thuấn vì đã dành thời gian tới thăm và làm việc, đồng thời bày tỏ sự cảm kích trước những chia sẻ sâu sắc, thực tiễn và định hướng hợp tác chiến lược mà Thứ trưởng đã nêu ra.
Phía bạn đánh giá cao sự hiện diện của Thứ trưởng, người đứng đầu Hội đồng Y khoa Quốc gia Việt Nam và là lãnh đạo cao cấp của ngành y tế, coi đây là minh chứng sinh động cho cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong việc phát triển hệ thống hiến, ghép tạng theo hướng hiện đại, minh bạch và nhân văn. Buổi làm việc sẽ tạo nền tảng vững chắc để thúc đẩy mối quan hệ hợp tác ngày càng thực chất và hiệu quả giữa hai bên.
Cơ quan Y Sinh học Quốc gia Pháp nhất trí cao với các nội dung mà Thứ trưởng đã nêu, và khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Điều phối Quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người Việt Nam để xây dựng dự thảo thỏa thuận hợp tác, tiến tới ký kết và triển khai các hoạt động cụ thể trong thời gian tới.
Theo luật của Pháp, tất cả mọi công dân đều được coi là người có thể hiến tạng sau khi chết não, trừ khi có đơn đăng ký từ chối hoặc gia đình xác nhận người đó không có nguyện vọng hiến. Tỷ lệ đồng ý hiến hiện ở mức 80%, và Cơ quan Y Sinh học đặt mục tiêu mở rộng con số này, hướng đến toàn bộ dân số 65 triệu người, bao gồm cả trẻ em (với sự đồng thuận của cha mẹ).
Đặc biệt, Pháp tổ chức Ngày Hiến tạng Quốc gia (22/6) hàng năm để thúc đẩy cộng đồng thảo luận và chia sẻ về nguyện vọng hiến tạng.
