Học phí không tăng 2 năm, đến lúc phải giải quyết áp lực tài chính cho trường ĐH
Khi các trường đại học bước vào tự chủ, học phí là nguồn thu chính yếu, nếu không tăng học phí sẽ ảnh hưởng tới chất lượng giáo dục đào tạo.
Nghị định 81/2021/NĐ-CP Quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo có hiệu lực từ ngày 15/10/2021. Tuy nhiên, kể từ đó đến nay, các trường đại học chưa được thực hiện nghị định này, do 2 năm qua, các trường đều thực hiện chia sẻ với người học trước tác động ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.
Sắp bước vào mùa tuyển sinh năm học 2023-2024, lãnh đạo nhiều trường đại học chia sẻ mong muốn được xây dựng mức học phí theo Nghị định 81.
Trao đổi với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Giáo sư, Tiến sĩ Từ Minh Phương – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông cho biết, cuối tháng 12/2022, Chính phủ mới ban hành Nghị quyết 165 về học phí đối với các cơ sở giáo dục – đào tạo công lập năm học 2022 – 2023, theo đó, yêu cầu các cơ sở giáo dục đại học công lập giữ ổn định mức thu năm học này bằng với năm học 2021 - 2022.
Năm học 2022-2023, học phí của Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông không tăng cao so với mức học phí năm học 2021-2022, do đó, công tác chi trả lại cho sinh viên không gặp nhiều khó khăn.
Theo thầy Phương, thực hiện Nghị quyết của Chính phủ, các trường đã tăng học phí đều hoàn trả lại cho sinh viên. Tuy nhiên, do Nghị quyết 165 ra muộn nên đã gây khó khăn về mặt tổ chức thực hiện kế hoạch tài chính của các trường, bởi nhiều trường đã sử dụng nguồn học phí đã thu, hoặc đã có kế hoạch tài chính cho các hoạt động đào tạo theo mức học phí công bố ban đầu.
Hơn nữa, khi các trường đại học bước vào tự chủ, học phí là nguồn thu chính yếu, nếu không tăng học phí sẽ ảnh hưởng tới chất lượng giáo dục đào tạo. Các trường đại học đã đồng hành chia sẻ khó khăn cùng người dân trong bối cảnh dịch bệnh, Nhà nước cũng cần có nguồn kinh phí hỗ trợ, bởi đầu tư cho giáo dục luôn phải được ưu tiên hàng đầu.
“Giáo dục là quốc sách hàng đầu, chính sách của Đảng và Nhà nước về giáo dục xuyên suốt như vậy rồi, nên những điều hành cụ thể cũng phải phù hợp với chính sách đó.
Chúng ta phải tận dụng các nguồn lực để đầu tư cho giáo dục và đào tạo, bởi suy cho cùng, có như vậy mới nâng cao được chất lượng nguồn lao động, tăng năng suất lao động và phát triển nền kinh tế, phát triển đất nước”, Giáo sư Phương khẳng định.
Giáo sư Từ Minh Phương cho rằng, những điều hành chính sách học phí cần được công bố sớm để các trường có cơ sở xây dựng mức học phí, công bố với người học và có kế hoạch tài chính cho năm học mới.
Chia sẻ với phóng viên, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Văn Nhiêm – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, dù Nghị định 81 đã có hiệu lực từ tháng 10/2021 nhưng 2 năm qua, các trường đều không xây dựng học phí theo Nghị định này, nhằm chia sẻ khó khăn với người dân trong bối cảnh dịch bệnh.
Tuy nhiên, Nhà nước cũng cần có sự hỗ trợ cho các trường khi giữ nguyên mức học phí cũ.
Năm học 2022-2023, các trường đều đã xây dựng mức học phí, có thể mức học phí của mỗi trường là khác nhau nhưng vẫn tuân thủ theo đúng Nghị định 81 của Chính phủ. Song, cuối năm 2022, Chính phủ có Nghị quyết yêu cầu không tăng học phí, bài toán tài chính trở thành áp lực vô cùng lớn với các trường, rất khó đảm bảo kinh phí để đầu tư phát triển.
Hai năm qua, các trường đại học đã vô cùng chật vật, khó khăn, đã đến lúc phải giải quyết áp lực về vấn đề tài chính cho các trường.
“Học phí là nguồn thu chính đối với các trường đại học tự chủ, các nguồn thu khác hầu như rất ít, đặc biệt với các trường thuộc lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn lại càng khó khăn hơn.
Nếu thời gian tới vẫn không được thực hiện học phí theo Nghị định 81 thì các trường đại học công lập phải đối mặt với vô vàn khó khăn.
Năm học tới, cần cho các trường được xây dựng mức học phí theo Nghị định 81.
Như năm học 2022-2023, Chính phủ ban hành Nghị quyết 165 muộn, việc hoàn trả lại tiền đã đóng nộp cho sinh viên còn là câu chuyện kỹ thuật, ít nhiều gây phiền hà đối với các trường, và đôi khi còn làm cho người học, phụ huynh hiểu khác, hiểu sai về việc thu học phí của nhà trường” Phó Giáo sư Vũ Văn Nhiêm chia sẻ.
Trao đổi về vấn đề học phí trước thềm năm học mới, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Hoàn – Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghiệp thực phẩm Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, thời gian qua, trong bối cảnh khó khăn vì dịch bệnh, các trường đều tuân thủ quy định về học phí và chia sẻ cùng người học.
Trường Đại học Công nghiệp thực phẩm Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện tự chủ đại học toàn phần, tự đảm bảo chi thường xuyên và chi đầu tư, tuy nhiên, năm học 2022-2023, nhà trường không tăng học phí nên không phải hoàn trả lại cho sinh viên.
Năm học 2023-2024, nhà trường sẽ căn cứ vào Nghị định 81 để xây dựng mức học phí nhưng vẫn giữ học phí ở mức thấp, dự kiến sẽ tăng học phí khoảng 3-5%, nhưng chỉ tăng với khóa sinh viên mới, còn các khóa cũ vẫn giữ nguyên mức học phí. Trường cũng cam kết với sinh viên không tăng học phí trong toàn khóa học.
Về chủ đề nguồn lực đầu tư cho giáo dục đại học, theo kế hoạch, ngày 12/5, Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam và Trường Đại học Cần Thơ phối hợp tổ chức hội thảo khoa học quốc gia: “Nguồn lực đầu tư cho giáo dục đại học trong bối cảnh tự chủ”.
Hội thảo sẽ được tổ chức tại Trường Đại học Cần Thơ, trong khung giờ từ 07h45 – 17h00.
Nội dung Hội thảo tập trung vào những vấn đề chính sau:
- Cơ chế, chính sách cần hoàn thiện, tạo hành lang pháp lý thuận lợi vào việc đầu tư nguồn lực cho giáo dục đại học trong bối cảnh tự chủ;
- Đầu tư cho giáo dục đại học là đầu tư phát triển: Vai trò của Nhà nước về nguồn lực cho giáo dục đại học;
- Nguồn lực con người cho giáo dục đại học trong bối cảnh tự chủ;
- Nguồn lực lý tưởng cho giáo dục đại học trong bối cảnh tự chủ;
- Nguồn lực công nghệ cho giáo dục đại học trong bối cảnh tự chủ;
- Nguồn lực tài chính cho giáo dục đại học trong bối cảnh tự chủ;
- Quyền tự chủ đại học và Nghị định 60 về cơ chế tài chính của đơn vị sự công lập;
- Phát triển giáo dục đại học ngoài công lập trong thị trường dịch vụ giáo dục đại học;
- Triển khai mô hình PPP trong giáo dục đại học: Cơ hội, thách thức và rào cản;
- Tăng cường hợp tác quốc tế trong giáo dục đại học;
- Các vấn đề liên quan