Hội An - thành phố sáng tạo toàn cầu

Du khách tham quan Hội An bằng xích lô. Ảnh: T.Thành.

Hội An chính thức là thành viên Mạng lưới các thành phố sáng tạo toàn cầu của UNESCO trên lĩnh vực Thủ công và Nghệ thuật dân gian vào năm 2023. Đây là một vinh dự lớn, là niềm tự hào của người dân Hội An nói riêng và Quảng Nam, Việt Nam nói chung.

Hiện thành phố có 5 làng nghề truyền thống với gần 50 ngành nghề thủ công đang hoạt động như nghề mộc, nghề gốm, nghề làm đèn lồng, nghề làm tre dừa, may mặc... Trong đó có 3 làng nghề và 1 nghề truyền thống được công nhận Di sản phi vật thể quốc gia và 2 làng nghề khác đang làm hồ sơ đề nghị công nhận. Rất đông người dân tham gia các hoạt động thủ công và nghệ thuật dân gian.

Thời gian qua, Hội An luôn đặt văn hóa làm trung tâm của quá trình xây dựng và phát triển, coi văn hóa là yếu tố then chốt hàng đầu để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao thu nhập cho người dân. Hội An cũng luôn chủ động thích ứng, điều chỉnh để phù hợp với xu thế phát triển của thời đại. Quan tâm thúc đẩy đổi mới, sáng tạo, lựa chọn sự phát triển bền vững, coi trọng các giá trị sinh thái và nhân văn, tạo cơ hội, ươm mầm cho các giá trị sáng tạo mới trên nền tảng bảo tồn, phát huy các giá trị của di sản văn hóa.

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chủ tịch UBND TP Hội An cho biết, hội thảo này có ý nghĩa hết sức quan trọng nhằm đề ra định hướng, giải pháp cho TP Hội An trong chặng đường đầu tiên tham gia có hiệu quả vào Mạng lưới các thành phố sáng tạo toàn cầu của UNESCO (UCCN).

“Hội thảo cũng nhằm tìm kiếm các giải pháp thu hút sự tham gia của giới trẻ; tạo ra các diễn đàn, xu hướng, bồi dưỡng, phát triển tài năng trên các lĩnh vực văn hóa sáng tạo, tổ chức các sự kiện, ứng dụng công nghệ số trong việc quảng bá giới thiệu nghệ thuật dân gian và sản phẩm nghề thủ công nhằm tăng thêm giá trị và chỗ đứng trong bối cảnh đương đại” - ông Sơn nói.

Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hội An Nguyễn Văn Lanh, tham gia vào Mạng lưới các thành phố sáng tạo với cam kết chia sẻ những thực hành tốt nhất, đổi mới sáng tạo và xây dựng ý thức gắn liền với trách nhiệm, tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ, phát triển hợp tác công và tư cũng như các tổ chức xã hội nghề nghiệp nhằm tăng cường sáng tạo, sản xuất.

“Việc gia nhập UCCN được kỳ vọng sẽ mở ra nhiều cơ hội, song cũng phải đối diện với một số thách thức, trong đó có sự cạnh tranh ngày càng gay gắt để thu hút nguồn nhân lực mới, mở rộng mạng lưới doanh nghiệp và gia tăng lượng khách du lịch. Bên cạnh đó, các thành phố cần phải chứng tỏ sức hấp dẫn của mình qua lối sống, thiết kế đô thị hiện đại, các dịch vụ văn hóa, các di sản thiên nhiên và văn hóa…” - ông Lanh nói.

PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương cho rằng, TP Hội An cũng có thể xem xét các kinh nghiệm của Chiang Mai (Thái Lan) và Jeonju (Hàn Quốc) trong việc hiện thực hóa chiến lược thúc đẩy lĩnh vực lựa chọn của thành phố thành ngành công nghiệp văn hóa mũi nhọn. Ví dụ thành lập và vận hành quỹ sáng tạo tinh hoa làng nghề Hội An nhằm kích hoạt sự tham gia đóng góp của cộng đồng sáng tạo nhằm thúc đẩy thủ công phát triển như một ngành kinh tế trọng tâm của thành phố. Đồng thời, xem xét việc tạo cơ chế hợp tác công tư nhằm phát huy cộng đồng thiết kế trong việc đa dạng hóa các mẫu mã sản phẩm thủ công truyền thống, đương đại đáp ứng nhu cầu phát triển du lịch xanh.

Còn Th.S Trần Hải Vân - Phó Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế cho rằng, sau khi Hội An đã gia nhập UCCN, cần tăng cường phổ biến, hướng dẫn, tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ và người dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của hội nhập quốc tế, hợp tác quốc tế trong Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO. Hội An cần ưu tiên cho chính sách chuyển đổi số, hình thành cơ sở dữ liệu và thiết lập hệ thống bảo vệ quyền tác giả, qua đó đẩy mạnh các hoạt động hợp tác quốc tế để tăng cường ảnh hưởng, mở rộng thị trường.

T.Thành - C.Đại