Hồi chuông cảnh báo về tham ô trong khu vực tư nhân

Công an đọc lệnh bắt tạm giam 2 nhân viên bán hàng có hành vi tham ô với sự tham gia kiểm sát của Viện Kiểm sát nhân dân cùng cấp. Ảnh: VKS

Bị phạt tù vì chiếm đoạt tài sản công ty

Mới đây, Tòa án nhân dân khu vực 12 đã tuyên phạt 6 bị cáo là nhân viên của Công ty Cổ phần Dịch vụ Giao hàng nhanh - Chi nhánh Bình Thuận về tội “Tham ô tài sản”. Các bị cáo bị tuyên án từ 1 năm 6 tháng đến 6 năm tù sau khi đã bồi thường toàn bộ số tiền hơn 700 triệu đồng chiếm đoạt của công ty.

Theo bản án, Lê Thị Kim T chiếm đoạt 299 triệu đồng, Nguyễn Đức V hơn 100 triệu đồng, Hồ Văn Ph hơn 111 triệu đồng - đều là nhân viên xử lý hàng. Trong khi đó, Ngô Phương Đ chiếm đoạt hơn 20 triệu đồng, Lê Văn S hơn 22 triệu đồng và Nguyễn Hữu L hơn 26 triệu đồng - là nhân viên phát triển thị trường.

Quá trình điều tra xác định, nhóm bị cáo T, V, Ph được giao nhiệm vụ nhận tiền thu hộ (COD) từ nhân viên phát triển thị trường, nhưng đã không nộp đầy đủ về công ty mà chiếm đoạt sử dụng cá nhân. 3 bị cáo còn lại Đ, S, L được giao giao hàng cho khách nhưng sau khi nhận tiền của khách lại không nộp về bộ phận xử lý, tự ý giữ lại để tiêu xài. Hành vi này được doanh nghiệp phát hiện, lập đơn tố cáo gửi công an, dẫn đến việc khởi tố và xét xử theo quy định của pháp luật.

Vụ án này không chỉ gây thiệt hại lớn về tài sản cho doanh nghiệp mà còn gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng tham ô tài sản trong khu vực tư nhân, khi người lao động được giao quyền tiếp cận, quản lý tài sản nhưng thiếu ý thức chấp hành pháp luật và đạo đức nghề nghiệp.

Trước đó, cuối năm 2024, Viện Kiểm sát nhân dân khu vực 11 (tỉnh Lâm Đồng) đã phê chuẩn quyết định khởi tố bị can và lệnh bắt tạm giam 2 nhân viên bán hàng của một công ty giao hàng đặt tại xã Hàm Thuận Nam. 2 người này bị cáo buộc tham ô tiền COD do khách hàng thanh toán khi nhận hàng. Vụ việc được cơ quan công an phát hiện sau khi doanh nghiệp tiến hành kiểm tra đối chiếu sổ sách và phát hiện số tiền thất thoát lớn trong thời gian dài.

Quy định của pháp luật

Theo Luật Phòng, chống tham nhũng số 36/2018/QH14, được Quốc hội khóa XIV thông qua ngày 20/11/2018, tham nhũng không chỉ giới hạn trong khu vực nhà nước mà còn bao gồm cả khu vực ngoài nhà nước. Cụ thể, hành vi tham nhũng trong doanh nghiệp, tổ chức tư nhân có thể bao gồm: tham ô tài sản; nhận hối lộ; đưa hoặc môi giới hối lộ nhằm giải quyết công việc vì vụ lợi.

Trong nhiều vụ án thời gian qua, người phạm tội không phải là lãnh đạo hay quản lý cấp cao mà chính là nhân viên trực tiếp tiếp xúc với tài sản, tiền hàng. Tâm lý chủ quan, sự buông lỏng giám sát nội bộ, cộng với lỗ hổng trong quy trình quản lý khiến các doanh nghiệp trở thành “điểm mù” cho hành vi tham ô nảy sinh.

Những năm qua, Đảng và Nhà nước đã thực hiện nhiều biện pháp mạnh mẽ trong công tác phòng, chống tham nhũng, không chỉ ở khu vực công mà còn mở rộng sang khu vực tư nhân. Hàng loạt vụ án “tham ô tài sản” trong doanh nghiệp tư nhân, công ty cổ phần, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được phát hiện, điều tra và xử lý nghiêm minh. Tuy nhiên, nhìn lại thực tế, hành vi tham ô trong khu vực tư nhân có xu hướng gia tăng, đặc biệt trong các lĩnh vực thương mại điện tử, dịch vụ vận chuyển, giao nhận hàng hóa, nơi tiền mặt luân chuyển liên tục và nhân viên được trao quyền tự quản cao.

Để ngăn chặn tình trạng này, các chuyên gia pháp lý cho rằng, ngoài việc siết chặt khâu quản lý tài chính nội bộ, doanh nghiệp cần thiết lập quy trình kiểm soát rõ ràng đối với dòng tiền, đặc biệt là các hoạt động thu - chi tiền mặt, nhận và giao hàng. Cùng với đó, phải nâng cao nhận thức pháp luật cho người lao động, thường xuyên nhắc nhở trách nhiệm cá nhân, tổ chức trong việc quản lý, sử dụng tài sản được giao.

Song song đó, cơ quan chức năng cần tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện Luật Phòng, chống tham nhũng 2018, nhất là trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ - khu vực dễ xảy ra tham ô do thiếu cơ chế giám sát độc lập. Khi người lao động hiểu rõ rằng, hành vi chiếm đoạt tài sản của doanh nghiệp đều bị coi là tội phạm tham ô, bị xử lý hình sự nghiêm khắc, thì ý thức chấp hành pháp luật mới thực sự được nâng lên.

Ninh Chinh .