Hội đồng Bảo an không ngăn chặn được lệnh tái trừng phạt, Iran quyết định đình chỉ hợp tác với IAEA
Hội đồng An ninh quốc gia tối cao (SNSC) của Cộng hòa Hồi giáo Iran tuyên bố rằng sự hợp tác của Iran với Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) sẽ bị đình chỉ do các hành động của nhóm 'E3' (bao gồm Vương quốc Anh, Đức và Pháp) nhằm khôi phục các lệnh trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đối với Iran.
Đại sứ Iran tại Liên hợp quốc Amir-Saeid Iravani. (Nguồn: Parstoday)
Bộ Ngoại giao Iran kêu gọi tiếp tục các biện pháp đàm phán ngoại giao và cho biết việc trở lại các biện pháp trước năm 2015 là bất hợp pháp và vô căn cứ.
Hãng thông tấn Tasnim (Iran) dẫn tuyên bố cho biết, mặc dù Bộ Ngoại giao Iran đã hợp tác với IAEA và đệ trình các kế hoạch giải quyết khủng hoảng, nhưng việc hợp tác sẽ bị đình chỉ do các hành động của một số nước châu Âu. Tuy nhiên, ngay cả trong bối cảnh đó, Bộ Ngoại giao nước này vẫn được khuyến nghị duy trì tham vấn với IAEA theo quyết định của Hội đồng An ninh quốc gia tối cao (SNSC) nhằm bảo vệ lợi ích quốc gia.
Phía Nga đã lên án mạnh mẽ việc Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc bỏ phiếu tái áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Iran liên quan chương trình hạt nhân, đồng thời cảnh báo nguy cơ “leo thang căng thẳng”.
Trong tuyên bố, Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh Moscow nhiều lần chỉ ra tính chất “khiêu khích và bất hợp pháp” trong các hành động của các nước châu Âu tham gia Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA).
Theo TASS, ngày 28/8, Anh, Đức và Pháp đã khởi xướng cơ chế khôi phục các biện pháp trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đối với Iran. Tiếp đó, ngày 20/9, Hội đồng Bảo an không thông qua nghị quyết ngăn chặn việc tái áp đặt trừng phạt liên quan chương trình hạt nhân của Iran trước thời hạn “bật lại”.
Tờ The Guardian cho biết, cơ chế hiện hành, các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc sẽ tự động được khôi phục vào cuối tháng này, trừ khi có ít nhất 9 thành viên ủng hộ gia hạn. Nghị quyết do Hàn Quốc đề xuất chỉ nhận được sự ủng hộ từ bốn nước: Trung Quốc, Nga, Pakistan và Algeria.
Giới phân tích nhận định, diễn biến này có thể làm gia tăng căng thẳng giữa Iran và phương Tây. Theo thỏa thuận hạt nhân năm 2015, bất kỳ bên tham gia nào cũng có thể kích hoạt cơ chế nối lại trừng phạt nếu cho rằng Iran vi phạm cam kết. Khi đó, tất cả biện pháp trừng phạt trước năm 2015, gồm cấm vận vũ khí, đóng băng tài sản và hạn chế đi lại, sẽ được tái áp đặt.
