Hội nghị Cấp cao ASEAN sẽ bàn chuyện biển Đông
Những vấn đề liên quan đến tình hình biển Đông sẽ được thảo luận tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị cấp cao liên quan tại Thái Lan từ ngày 2 đến 4-11.
Theo tờ Bangkok Post ngày 29-10, nội dung bản dự thảo những văn kiện quan trọng dành cho một loạt hội nghị nói trên cho thấy các nhà lãnh đạo ASEAN và các quốc gia đối tác đối thoại sẽ ghi nhận nỗi quan ngại về các hoạt động cải tạo đất ở biển Đông.
Các nhà lãnh đạo cũng sẽ tái khẳng định sự cần thiết phải tăng cường niềm tin lẫn nhau, tự kiềm chế, tránh các hành động có thể làm tình hình thêm phức tạp. Bên cạnh đó, các nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982.
Theo Bộ Ngoại giao Philippines hôm 28-10, Tổng thống Rodrigo Duterte dự kiến thúc đẩy việc hoàn tất Bộ quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC) khi ông dự các hội nghị nói trên. Bà Junever Mahilum-West, trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Philippines, cho biết ông Duterte nhiều khả năng phát biểu về vấn đề COC tại hội nghị trong bối cảnh Manila đang đóng vai trò điều phối viên của quan hệ đối thoại ASEAN - Trung Quốc. Cũng theo bà Mahilum-West, lãnh đạo các nước khác cũng có thể trình bày lập trường về COC tại hội nghị.
Theo tờ Manila Times, COC là một trong những vấn đề hàng hải được nhà lãnh đạo Philippines đề cập khi ông thăm Trung Quốc hồi tháng 8. Tại cuộc gặp Chủ tịch Tập Cận Bình, ông Duterte nhấn mạnh sự cần thiết phải hoàn tất bộ quy tắc này vì nó giúp giải quyết nhiều xung đột.
Phát biểu trước thềm các hội nghị ở Thái Lan, ông Albert Del Rosario, cựu Bộ trưởng Ngoại giao Philippines, kêu gọi Manila và các thành viên ASEAN khác thúc đẩy Trung Quốc nhất trí về một COC "có những nội dung cụ thể", như nói không với bất kỳ vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) mới nào. Trong khi đó, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ David Stilwell cảnh báo COC "sẽ gây hại" cho khu vực và tự do hàng hải nếu bị Trung Quốc sử dụng để hợp pháp hóa các hành vi ngang ngược và yêu sách hàng hải sai trái của mình.