Hội nghị Thượng đỉnh EU: 'Nóng' vấn đề Nga - Ukraine

Tại Hội nghị, các nhà lãnh đạo EU nhất trí gia hạn thêm 6 tháng các biện pháp trừng phạt nhằm vào Nga, xóa tan nghi ngại rằng Hungary - quốc gia được xem là có mối quan hệ thân Nga- có thể cản trở. Điều này có nghĩa là các biện pháp trừng phạt sâu rộng của EU liên quan xung đột Nga - Ukraine, gồm việc đóng băng hơn 200 tỷ euro (234 tỷ USD) tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga, tiếp tục có hiệu lực ít nhất tới đầu năm 2026.

Hội nghị thượng đỉnh EU. Ảnh: Euronews

Từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine hồi tháng 2/2022, EU đã áp đặt 17 gói trừng phạt nhằm vào Nga với yêu cầu gia hạn định kỳ 6 tháng 1 lần và cần sự đồng thuận của toàn bộ 27 quốc gia thành viên.

Trong bài phát biểu qua video gửi đến Hội nghị, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi EU thông qua gói trừng phạt mạnh tay hơn, "nhắm vào ngành dầu mỏ của Nga, hạm đội bóng tối, các ngân hàng và chuỗi cung ứng thiết bị phục vụ sản xuất vũ khí".

Tuy nhiên, EU chưa thể thông qua gói trừng phạt mới thứ 18 áp đặt lên Nga do vấp phải sự phản đối của Slovakia - đồng minh thân cận của Hungary. Phản đối của Slovakia bắt nguồn từ đề xuất của Ủy ban châu Âu (EC) về việc chấm dứt nhập khẩu nguyên liệu hóa thạch của Nga, đặc biệt là dầu và khí đốt trước cuối năm 2027, trong khi cả Slovakia và Hungary đang phụ thuộc lớn vào năng lượng từ Nga.

Hôm qua, Thủ tướng Slovakia, ông Robert Fico, đã gặp Chủ tịch EC - bà Ursula von der Leyen – để bày tỏ về những lo ngại của Slovakia, gồm cả khả năng Tập đoàn khí đốt Gazprom của Nga có thể đệ đơn đòi bồi thường hàng tỷ euro nếu Slovakia phá vỡ hợp đồng khí đốt dài hạn. Mặc dù lãnh đạo EC cho biết lệnh trừng phạt năng lượng áp lên Nga sẽ hoạt động như trường hợp “bất khả kháng” để tránh các kiện tụng ở Tòa án, song Thủ tướng Slovakia vẫn không “bật đèn xanh”.

Trong một thông điệp đăng trên mạng xã hội, Thủ tướng Slovakia Robert Fico khẳng định :” Vấn đề trước hết là xác định được giải pháp. Chỉ sau đó chúng ta mới có thể thảo luận về các gói trừng phạt mới đối với Nga. Nếu đề xuất hoãn bỏ phiếu của chúng tôi không được chấp thuận và chúng tôi chưa có câu trả lời từ EU về khí đốt cho người Slovakia, Đại sứ Slovakia tại EU sẽ nhận được chỉ thị rõ ràng là phủ quyết việc thông qua gói trừng phạt thứ 18 với Nga”.

Bên cạnh vấn đề trừng phạt Nga, EU cũng chưa thể đạt được lập trường chung về vấn đề tư cách thành viên Khối này của Ukraine. Hôm qua (26/6), Tổng thống Ukraine Zelensky thúc giục EC gửi “một thông điệp chính trị rõ ràng” rằng họ ủng hộ Ukraine trong nỗ lực gia nhập EU và “Ukraine đang vững bước trên con đường châu Âu”. Tuy nhiên, theo Tuyên bố của EC, văn kiện ủng hộ Ukraine gia nhập EU vẫn bị Hungary phản đối. Trước thềm Thượng đỉnh EU, chính phủ Hungary đã thông báo kết quả cuộc “tham vấn quốc gia”, cho thấy 95% người dân tham gia phản đối Ukraine gia nhập EU. Trong khi đó, để chính thức khởi động đàm phán cho Ukraine trở thành thành viên EU, cần sự đồng thuận tuyệt đối từ tất cả 27 quốc gia thành viên EU.

Trong lúc EU và Ukraine tìm cách gia tăng sức ép lên Nga, trong đó có việc Tổng thống Zelensky ký một thỏa thuận với EC để thành lập tòa án đặc biệt xét xử Nga liên quan cuộc chiến Ukraine, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrei Belousov hôm qua tuyên bố : “Lực lượng vũ trang Nga đang tiến hành các hành động tấn công thành công. Chính quyền Ukraine hiểu rằng thất bại của mình là điều không thể tránh khỏi. Những nỗ lực kéo dài các hành động quân sự bằng cách cung cấp vũ khí cho Ukraine làm tăng nguy cơ mất ổn định, bao gồm cả ở chính châu Âu. Nga đã nhiều lần bày tỏ và tiếp tục mong muốn giải quyết xung đột”.

Võ Giang/VOV1 (Tổng hợp)