Hội quán văn chương từ ảo ra đời thực

Nhà thơ Phạm Thùy Vinh, nhà văn Sương Nguyệt Minh, giao lưu trong ngày hội “Gặp gỡ Hà Nội - hội tụ trăm miền”.

Ra đời đúng ngày 30-4-2018, tới nay Quán Chiêu văn - diễn đàn online quy tụ những người yêu văn chương đã thu hút được hơn ba mươi nghìn thành viên, mà trong đó có rất nhiều những tên tuổi thành danh, chuyên nghiệp. Đặc biệt, bầu khí quyển bình đẳng, cởi mở đã truyền cảm hứng, khiến nhiều người từ chỗ chỉ âm thầm đọc, rụt rè theo dõi đã mạnh dạn viết, từng bước bộc lộ khả năng tiềm ẩn của mình.

Nói như nhà thơ Văn Công Hùng được nhà báo Trịnh Đình Nghi - sáng lập và quản trị viên của Quán Chiêu văn dẫn lời, thì: Những gì Quán làm trong hai năm có những Hội Văn học nghệ thuật địa phương phải làm tới cả mười năm.

Từ không gian mạng với những tương tác ảo, bước ra đời thường, Quán Chiêu văn đang rộn ràng cho ngày Hội Quán, kỷ niệm ba năm thành lập vào 25-4 tới đây. Nhớ lại giai đoạn trứng nước nhiều trăn trở, nhà báo Trịnh Đình Nghi bồi hồi: “Một ngày tôi nhận được inbox của mấy người trẻ, khi ấy còn chưa có trong friends list (danh sách bạn bè trên facebook - PV) của tôi. Họ phàn nàn: Cụ ơi, nhiều tác phẩm bọn em thấy hay nhưng không hiểu sao lại bị đố kỵ thế. Bọn em viết và đọc chỉ vì thích văn chương thôi. Tôi an ủi họ: Đừng nặng nề thế, dù sao cũng là trên mạng, vả lại phản biện đa chiều cũng tốt. Họ lại bảo: Cụ tạo một sân chơi văn chương lành mạnh cho bọn em chơi chung đi. Chưa quen biết mà họ thật lòng tin tưởng, nên chiều họ, tôi bàn với mấy anh em viết lách, lập ra cái Quán Chiêu văn”. Không thuần túy là một trang cộng đồng trên facebook với cái tên điệu nghệ, ai muốn post gì thì post, đăng gì thì đăng, các thành viên biết đến nhau chỉ như những cái nick ảo mà bỏ qua con người thật, nhà báo Trịnh Đình Nghi đã xoay trở đủ cách để Quán hướng được tới mục tiêu: Tạo cơ hội cho những người viết nghiệp dư có nơi chốn bộc lộ sở thích và cũng giúp văn chương có thêm phương tiện tiếp cận người đọc: “Tôi từng quản trị mấy nhóm lớn trên cõi mạng. Tuy nhiên, một sân chơi văn chương thật sự thì không thể tào lao được. Hơn nữa, đã gọi là văn chương mà không hướng đến công chúng, không mang lại giá trị gì cho xã hội, cho cộng đồng thì chỉ thuần là chém gió tung hô nhau trên mạng cho vui chứ chẳng ý nghĩa gì và cũng không cần thiết vì điều đó vốn đã đầy rẫy. Nghĩ thế, việc đầu tiên tôi đi gõ cửa các nhà văn, nhà thơ, nhà báo và bạn bè để cầu cạnh họ xắn tay giúp đỡ. Khi biết định hướng và tôn chỉ hoạt động, các nhà văn, nhà thơ đã đồng ý chia sẻ bài vở một cách rất trách nhiệm cũng như tham gia ban quản trị Quán”. Có khoảng 150 nhà văn, nhà thơ, nhiều trong số đó là các tác giả tên tuổi, quen thuộc với công chúng văn học đã trở thành thành viên và quản trị viên của Quán, tác động tích cực tới những sinh hoạt văn chương trên không gian mạng như: nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Trần Đăng Khoa, Văn Công Hùng, Bình Nguyên Trang, Nguyễn Thúy Quỳnh; nhà văn Sương Nguyệt Minh, Nguyễn Thị Thu Huệ, Võ Hồng Thu; nhà phê bình Văn Giá...

Từ 100 người ngày ra mắt, tới nay Quán Chiêu văn đã có 31 nghìn thành viên. Vì là diễn đàn mạng, không bị giới hạn bởi sự cách ngăn địa lý nên Quán có lượng thành viên đáng kể đang sống, làm việc, học tập tại 65 nước trên thế giới. Động viên những người viết tay mơ, kích thích giúp mỗi cá nhân thêm hưng phấn với lao động chữ nghĩa, xuất hiện chỉ chưa đầy sáu tháng Quán Chiêu văn đã mạnh dạn mở cuộc thi truyện ngắn. Ít người, nhân lực mỏng, các thành viên ban quản trị miệt mài đọc, bình, tương tác. Một ban giám khảo gồm toàn các cây bút uy tín tham gia chấm, trao giải... Mùa vụ đầu tiên bội thu ngoài mong đợi. Tập truyện ngắn chọn lọc Quán Chiêu văn 1 do Nhà xuất bản Văn học ấn hành năm 2018 giới thiệu các tác phẩm xuất sắc từ cuộc thi được dư luận nhiệt tình đón nhận. Tập truyện ngắn chọn lọc Quán Chiêu văn 2, 3 tiếp tục ra đời vào các năm 2019, 2020; những tập tản văn Ngọt ngào hương vị mùa xưa, Miền mưa xanh; hay các tập Thơ chọn lọc Quán Chiêu văn 2019, 2010... đến tay bạn đọc, là nỗ lực không nhỏ của ban quản trị cùng những thành viên chung mục đích: xây dựng, duy trì, nuôi dưỡng sân chơi hữu ích, hiệu quả cho những người sát cánh bên nhau vì một tình yêu văn chương không vụ lợi. Nhà văn - nhà báo Như Bình, thành viên Quán hồ hởi chia sẻ: “Điều quan trọng nhất là Quán thu hút được rất đông những người yêu văn chương, tạo cho họ diễn đàn để công bố tác phẩm và in sách. Những người mới viết hay viết không chuyên, họ không dễ tìm được nơi khoe tác phẩm, nhất là nơi đó lại có sự thẩm định khách quan, công tâm, biết khen chê, động viên đúng lúc, đúng chỗ... Ban quản trị Quán Chiêu văn toàn là những người vác tù và hàng tổng. Họ giàu nhiệt huyết vì quá yêu văn chương. Họ cũng muốn thêm kênh tương tác ngoài những tờ báo văn chính thống. Đây là Hội quán mở, bất kỳ ai yêu văn chương cũng có thể đến để đắp bồi thêm tình yêu ấy”...

61 thành viên Quán Chiêu văn đã từ diễn đàn mạng, trở thành Hội viên các hội văn học nghệ thuật các địa phương trong ba năm qua. Hơn 70 thành viên Quán nhận được các giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam, các giải thưởng văn học nghệ thuật trên cả nước mà tác phẩm giành giải đều từng giới thiệu trên Quán hoặc được ban quản trị gửi dự thi. Đấy là niềm tự hào mà ban quản trị luôn muốn chia sẻ với cộng đồng. Mới vừa đây nhà báo Trịnh Đình Nghi lại không giấu được niềm vui: Thêm tác giả Quán Chiêu văn được xướng danh trong cuộc thi thơ của báo Văn nghệ (Hội Nhà văn Việt Nam) là Nguyễn Văn Song (Hưng Yên), Đinh Hạ (Nghệ An), Hà Hương Sơn... Chơi nhưng cũng phải chính danh, tên gọi Quán Chiêu văn và logo định vị Quán đã được ban quản trị đăng ký bản quyền tại Cục Sở hữu trí tuệ. Không đao to búa lớn, đúng nghĩa duy trì một sân chơi mở, sáng lập viên Trịnh Đình Nghi vẫn trước sau quả quyết: “Cái được nhất của Quán Chiêu văn là tình thân thiện, là những niềm vui mà mỗi người mang đến cho nhau”, mặc dù những cái gạch đầu dòng khối lượng công việc mà các thành viên tạo ra, cũng rất đáng kể: Ngoài câu chuyện văn chương, các thành viên còn nhiệt thành với công tác thiện nguyện, chung tay tổ chức nhiều hoạt động từ thiện quy mô và có tác động thiết thực... Vui là chính nên không có cãi vã, không có những xung đột quan điểm dẫn đến mất bình tĩnh, không có cả những đấu tố, “bóc phốt” vốn không hiếm trong các hội nhóm văn chương lẫn thế giới ảo, đó là thế mạnh giúp tập hợp và lan tỏa các giá trị tích cực của chốn tụ hội này, như tinh thần bức thư cảm ơn mà nhà thơ Nguyễn Thúy Quỳnh, Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Thái Nguyên gửi tới các thành viên nhóm: “Cuộc thi thơ online Tổ quốc và mẹ do Hội Văn học Nghệ thuật Thái Nguyên và Diễn đàn văn chương Quán Chiêu văn phối hợp tổ chức, được phát động từ ngày 1-1-2021, tổng kết và công bố kết quả ngày 26-2-2021, đã thành công tốt đẹp, để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp trong lòng công chúng yêu thơ cả trong và ngoài nước. Trong suốt quá trình thực hiện, Hội VHNT Thái Nguyên luôn nhận được sự phối hợp, ủng hộ, giúp đỡ nhiệt tình trách nhiệm của ban quản trị và các thành viên group Quán Chiêu văn để cùng làm nên một sự kiện thơ ca thật đáng trân trọng, lan tỏa mạnh mẽ đến đông đảo cộng đồng những người yêu thơ”...

Mi Sol