'Hồi sinh' dự án từ chính sách hợp lòng dân

Gỡ khó bằng “chính sách mở”

Cách đây hơn 20 năm, ngày 15-11-2002, UBND TPHCM ban hành Quyết định số 4714/QĐ-UB giao cho Công ty Công trình giao thông công chánh Thành phố đầu tư xây dựng dự án Khu tái định cư 38ha thuộc phường Tân Thới Nhất (quận 12) với mục đích tái định cư tại chỗ cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án mở rộng đường Trường Chinh và một số dự án khác. Theo đó có 778 trường hợp bị ảnh hưởng, gồm: 474 trường hợp có nhà ở, đất ở bị giải tỏa toàn bộ; 282 trường hợp có đất nông nghiệp bị giải tỏa toàn bộ và 22 trường hợp giải tỏa một phần.

Đến tháng 3-2010, UBND TP ban hành Quyết định 1069/ QĐ-UBND chuyển giao dự án nói trên cho Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng công trình quận 12 làm chủ đầu tư. Tuy nhiên, trong một thời gian dài, công tác đền bù giải tỏa, tái định cư gặp nhiều khó khăn. Những phần đất đã giải tỏa bị bỏ hoang cỏ mọc um tùm, trở thành nơi xả rác, vừa gây ô nhiễm vừa mất mỹ quan đô thị.

“Dự án kéo dài hơn 20 năm, giá trị bồi thường thấp, trong khi giá bán nền tái định cư đối với phần diện tích chênh lệch lại cao nên người dân bức xúc, có trường hợp được tái định cư nhưng không đủ tiền đóng chênh lệch dẫn tới tình trạng phải bán nền đi ở nơi khác. Dự án kéo quá dài, có hộ dân đã bàn giao mặt bằng từ năm 2005 đến nay mới được giao nền, cũng góp phần tạo thêm khó khăn”, Phó Chủ tịch UBND phường Tân Thới Nhất Nguyễn Hoàng Hùng chia sẻ.

Dự án trục Tham Lương - Bến Cát nằm trong hạ tầng khu tái định cư 38ha, phường Tân Thới Nhất, quận 12. Ảnh: HOÀNG HÙNG

Ông Nguyễn Văn Đức, Chủ tịch UBND quận 12 cũng cho biết, đây là dự án kéo dài nhiều năm được người dân cũng như lãnh đạo quận, thành phố rất quan tâm. Các chính sách tái định cư, đơn giá về bồi thường thu hồi đất theo thời gian không còn phù hợp. Lãnh đạo quận thấu hiểu được tâm tư nguyện vọng của người dân, làm thế nào để đảm bảo quyền lợi chính đáng khi bị thu hồi đất… Chính vì vậy, lãnh đạo quận qua các thời kỳ kiên trì đeo bám, kiến nghị thành phố tháo gỡ từng chính sách cụ thể, hay còn gọi là “chính sách mở” thay vì ban hành một quyết định mới về đền bù, tái định cư. Ví dụ như tiền tạm cư, chính sách “cứng” trước kia mỗi hộ tối đa được 4 triệu đồng/tháng, thì “chính sách mở” là 6 triệu đồng/tháng/hộ (4 người), người tăng thêm được 1,5 triệu đồng/tháng/người.

Trước kia quy định người dân quận 12 mới được hoán đổi đất tái định cư, sau này “chính sách mở” quy định bất cứ hộ dân nào bị thu hồi đất trong dự án thì được hoán đổi đất tái định cư. Hay đơn giá bồi thường được ban hành năm 2003 với giá đất ở chỉ 1,8 triệu đồng/m2 (trong khi hiện nay giá thị trường xung quanh lên đến 70-80 triệu đồng/m2 ); đất nông nghiệp bồi thường chỉ 180.000 đồng/m2… Do đó, nếu áp giá bồi thường cách đây 20 năm sẽ thiệt cho người dân, nên thành phố áp dụng chính sách hoán đổi đất. Cụ thể, trường hợp bị thu hồi đất nông nghiệp, sau khi nhận 1 suất tái định cư theo quy định, phần diện tích vượt hạn mức sẽ được hoán đổi bằng 10% diện tích đất ở…

Hiện nay, UBND quận 12 còn kiến nghị thành phố bổ sung thêm cho 10 hộ gia đình chính sách có diện tích đất thu hồi lớn mỗi hộ thêm 1 nền tái định cư…

Người dân đồng thuận

Theo lãnh đạo UBND quận 12, nhờ các chính sách nói trên mà người dân đồng thuận, bàn giao mặt bằng cho quận thực hiện khu tái định cư, nên không phải thực hiện cuộc cưỡng chế nào. Đến thời điểm hiện nay, đã thực hiện bồi thường và thu hồi mặt bằng 778 trường hợp với diện tích 370.940,1m2. Về công tác giao nền tái định cư, đã tổ chức bốc thăm được 254/335 nền, còn lại 81 nền chưa bốc thăm. Trong số 254 nền bốc thăm, đã ban hành 149 quyết định giao nền (trong đó có 38 nền tái định cư và 111 nền đất hoán đổi). Một số hộ dân được bố trí nền tái định cư đã nhận nền và tiến hành xây nhà nhằm ổn định cuộc sống. Đơn cử như hộ ông Lê Phùng Thuận, sau khi nhận nền tái định cư đã tiến hành xây dựng 2 căn nhà phố khang trang ở mặt tiền đường 30m Tân Thới Nhất 1B.

“Gia đình bị thu hồi 2.400m2, ban đầu thấy chính sách đền bù, hỗ trợ chưa hợp lý nên không đồng thuận, nhưng sau đó chính sách mới hợp lý nên đã đồng ý giao toàn bộ diện tích đất bị ảnh hưởng để nhận nền đất tái định cư và tiền bồi thường tài sản trên đất. Được đền bù thỏa đáng, nhà cửa xây dựng khang trang, nay mai dự án hoàn thiện, nhiều công trình phúc lợi mọc lên, đường sá sạch đẹp, bà con cũng phấn khởi”, ông Thuận bộc bạch.

Bên cạnh đó, theo ghi nhận, một số dự án công trình như trường tiểu học, THCS, đường giao thông đã được UBND quận 12 tháo gỡ vướng mắc bằng những chính sách hợp lòng dân. Nhờ đó đã triển khai xây dựng xong, đưa vào sử dụng… đáp ứng nhu cầu cho người dân.

ĐỖ TRÀ GIANG