Hội thảo khoa học quốc gia 'An ninh mạng và Mật mã trong nền an ninh quốc gia'

TS. Nguyễn Hữu Hùng, Phó Trưởng ban Ban Cơ yếu Chính phủ.

GS,TS Tạ Ngọc Tấn, nguyên Ủy viên T.Ư Đảng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận T.Ư; TS Nguyễn Hữu Hùng, Phó Trưởng Ban Cơ yếu Chính phủ và PGS, TS Nguyễn Thị Trường Giang, Phó Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền chủ trì hội thảo.

Tham dự có các đồng chí: Thượng tướng, PGS,TS Nguyễn Văn Thành, nguyên Ủy viên T.Ư Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Công an, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận T.Ư; PGS,TS Lê Hải Bình, Ủy viên Dự khuyết T.Ư Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư; Nguyễn Huy Dũng, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; TS Bùi Trường Giang, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội đồng Lý luận T.Ư; Thiếu tướng Vũ Ngọc Thiềm, Trưởng Ban Cơ yếu Chính Phủ; Đại tá, TS Hoàng Văn Thức, Giám đốc Học viện Kỹ thuật mật mã; PGS,TS Phạm Minh Sơn, Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền...

Với sự tham gia của hơn 300 đại biểu đến từ gần 30 cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và trên 50 cơ quan báo chí T.Ư, địa phương, hội thảo là sự kiện nằm trong khuôn khổ nghiên cứu của Đề tài khoa học cấp Nhà nước: "Vấn đề an ninh phi truyền thống, trọng tâm là an ninh mạng trong nền an ninh quốc gia" thuộc Chương trình Nghiên cứu Khoa học Lý luận chính trị giai đoạn 2021-2025 do Hội đồng Lý luận T.Ư, Học viện Báo chí và Tuyên truyền đồng chủ trì. Hội thảo có vai trò quan trọng trong việc xác định và làm rõ các vấn đề lý luận và thực tiễn về an ninh mạng và mật mã, quản trị an ninh phi truyền thống, trọng tâm là quản trị an ninh mạng trong nền an ninh quốc gia.

Phát biểu khai mạc hội thảo, TS Nguyễn Hữu Hùng cho rằng, ở Việt Nam, vấn đề bảo đảm an ninh quốc gia đang phải đối diện với nhiều nguy cơ, thách thức lớn trong bối cảnh hội nhập cũng như tác động từ cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Vì vậy, công tác bảo vệ an ninh quốc gia là nhiệm vụ thường xuyên, được Đảng, Nhà nước đặc biệt quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, coi đây là công tác trọng tâm có tính chiến lược của sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và đã đạt được những thành tựu quan trọng: phòng ngừa và ứng phó kịp thời với các mối đe dọa an ninh truyền thống và an ninh phi truyền thống; làm thất bại âm mưu và hoạt động "diễn biến hòa bình", bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, phản động.

Hoạt động cơ yếu là hoạt động cơ mật đặc biệt thuộc lĩnh vực an ninh quốc gia, sử dụng mật mã để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước do lực lượng chuyên trách đảm nhận. Với việc xem "không gian mạng" là vùng lãnh thổ đặc biệt thì bảo mật, an ninh mạng và an toàn thông tin sử dụng kỹ thuật mật mã sẽ ngày càng khẳng định vai trò của mình trong bảo vệ chủ quyền, phát triển kinh tế, giữ vững ổn định chính trị-vbxã hội của các quốc gia.

PGS.TS Nguyễn Thị Trường Giang, Phó Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền phát biểu tại hội thảo.

PGS.TS Nguyễn Thị Trường Giang nhận định, thời gian qua, tình hình an toàn, an ninh mạng tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Năm 2022, Bộ Công an ghi nhận, phân tích gần 8 triệu cảnh báo, dấu hiệu hoạt động tấn công mạng. Hoạt động gián điệp mạng, phá hoại của các thế lực thù địch ngày càng phức tạp, gây hậu quả nghiêm trọng về chủ quyền, an ninh, chính trị, đối ngoại, kinh tế, xã hội.

Hoạt động tấn công mạng vào hệ thống thông tin trọng yếu của an ninh quốc gia nhằm phá hoại cơ sở dữ liệu, gây gián đoạn hoặc chiếm quyền điều khiển diễn ra thường xuyên hơn. Vấn đề an ninh mạng đang đòi hỏi phải tiếp tục được nhận diện, luận giải, phân tích những điểm mới về mặt lý luận và thực tiễn, tìm kiếm những phương châm, giải pháp từ góc độ mật mã, góc độ quản trị để phòng ngừa, ứng phó, giải quyết có hiệu quả các mối đe dọa an ninh phi truyền thống, trọng tâm là an ninh mạng trong nền an ninh quốc.

Hội thảo nhận được hơn 30 tham luận, báo cáo khoa học của các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, quản lý. Tham luận tại hội thảo, PGS,TS. Lê Hải Bình cho biết, thế giới bước vào cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư với sự phát triển mạnh mẽ của không gian mạng đã mang lại những lợi ích to lớn trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, đem lại những thành tựu vượt bậc cho nhân loại.

Tuy nhiên, với tính toàn cầu, khả năng kết nối vô hạn và tính chất phức tạp của không gian mạng đã đặt ra những thách thức rất lớn đối với an ninh của các quốc gia trên thế giới như: Chiến tranh mạng, chiến tranh thông tin, khủng bố mạng, tội phạm mạng, bảo đảm an ninh tư tưởng trên không gian mạng… Vấn đề phát triển và làm chủ không gian mạng đã trở thành một trong những nhiệm vụ cấp bách được nhiều quốc gia đặc biệt quan tâm, được thể hiện rõ trong các quan điểm, chiến lược và hành động cụ thể của các quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Với tham luận “Mật mã trong nền an ninh quốc gia”, TS. Hoàng Văn Thức khẳng định, mật mã đóng vai trò quan trọng trong nền an ninh quốc gia. Chính sách quản lý mật mã của quốc gia trên thế giới đều xác định mật mã là công cụ, phương tiện, vũ khí đặc biệt để bảo vệ thông tin cơ mật, trọng yếu. Trải qua gần 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Ban Cơ yếu Chính phủ và Ngành Cơ yếu Việt Nam đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Đảng và Nhà nước luôn quan tâm, có nhiều chính sách đẩy mạnh phát triển mật mã thông qua hàng loại chủ trương, chính sách, văn bản pháp luật đã được ban hành.

Thượng tướng, PGS,TS. Nguyễn Văn Thành nêu một số định hướng giải pháp nhằm chủ động phòng ngừa, ứng phó, xử lý các mối đe dọa an ninh phi truyền thống, trọng tâm an ninh mạng như: Nâng cao nhận thức về an ninh thông tin, an ninh mạng và bảo đảm an ninh thông tin, an ninh mạng; tăng cường giáo dục, bồi dưỡng, nâng cao ý thức của cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân; chú trọng tuyên truyền, phổ biến cho học sinh, sinh viên về các nguy cơ, yếu tố gây mất an ninh, đe dọa gây mất an ninh thông tin; nghiên cứu xác lập chủ quyền quốc gia trên không gian mạng, bảo đảm giữ vững độc lập, tự chủ, chủ quyền và lợi ích quốc gia trên không gian thông tin quốc tế; Bảo vệ và khai thác có hiệu quả tài nguyên thông tin quốc gia.

Về “Xu hướng tấn công mạng và giải pháp”, PGS,TS Trần Quang Anh, Phó Giám đốc Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông nhấn mạnh đến sức mạnh của AI. AI có thế mạnh phân tích lỗ hổng bảo mật; tự động sinh mã độc, tấn công tự động, liên tục, dai dẳng; tự thích nghi để tránh bị phát hiện; tự động sản xuất nội dung… PGS,TS. Trần Quang Anh đã đưa ra giải pháp về chính sách đào tạo bồi dưỡng; chính sách phát triển nền tảng, công nghệ lõi; chính sách make in Vietnam, trong đó cần chú trọng trong đào tạo đội ngũ kỹ thuật chất lượng cao và nâng cao nhận thức cho người dùng cuối...

Các đại biểu dự hội thảo.

Phát biểu tổng kết Hội thảo, GS,TS Tạ Ngọc Tấn khẳng định hội thảo thành công tốt đẹp, đã đưa ra giải pháp tiếp cận từ nhiều góc độ khác nhau như: Nhận thức, tư tưởng; chính sách, thể chế, hành lang pháp lý; nguồn lực con người, nguồn lực công nghệ; hợp tác quốc tế; biện pháp trong lãnh đạo, quản lý, quản trị an ninh mạng bảo đảm tính hệ thống…

Các tham luận tại hội thảo đã tập trung phân tích, làm sáng tỏ các quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước cũng như cơ sở chính trị, pháp lý để bảo đảm chủ quyền quốc gia trên không gian mạng, đánh giá thực trạng của vấn đề. Từ đó, tham mưu, đề xuất các chủ trương, giải pháp cụ thể nhằm phát triển nguồn nhân lực an ninh mạng và cơ yếu cũng như tập trung nguồn lực cho quản trị an ninh mạng. Đồng thời, đề xuất các cơ chế, chính sách về văn hóa, sức mạnh mềm trong an ninh mạng, mật mã, chính sách quốc phòng an ninh, góp phần xây dựng Văn kiện Đại hội lần thứ XIV của Đảng.

TS