Hơn 10% người sống ở Libya là dân di cư chờ vượt biển đến châu Âu
Có gần 700.000 người nước ngoài đang sống ở Libya, hầu hết muốn tìm đường vượt biển đến châu Âu. Một số người đã vượt biển không thành công nhưng quay lại Libya để tiếp tục giấc mơ đổi đời bằng con đường đầy mạo hiểm đó.
Bất chấp vụ đắm tàu cá thương tâm do chở quá tải người di cư ngoài khơi bờ biển Hy Lạp gần đây và tuyến đường biển từ Libya đến châu Âu có cả trăm người thiệt mạng do chết đuối, Ali Majdi vẫn muốn thử đến châu Âu lần nữa. Người tị nạn Syria 28 tuổi này đã từng cố gắng rời Libya để đến châu Âu một lần. Anh trả cho những kẻ buôn người ở thị trấn ven biển Zawiya 1.960 USD để có thể lên một chiếc thuyền băng qua Địa Trung Hải. Mục tiêu cuối cùng của Majdi là Đức, nơi gia đình anh đang sống và anh đã không gặp họ trong 8 năm. Nhưng con thuyền đã bị lực lượng bảo vệ bờ biển Libya chặn và buộc phải quay lại. “Hy vọng của tôi đã tan vỡ. Họ buộc tôi phải quay lại đây. Tôi đã rất suy sụp. Nhưng tôi quyết tâm thử lại. Tôi biết những rủi ro nhưng tôi vẫn muốn đi tàu qua Địa Trung Hải. Tôi cần đến được nước Đức”, anh nhấn mạnh.
Majdi chỉ là một trong số hàng trăm nghìn người nước ngoài ở Libya. Một số vui vẻ ở lại trong khi nhiều người vẫn đang cố gắng tìm đường ra đi. Majdi may mắn có thể tìm được việc làm ở Libya, còn nhiều người di cư khác đang bị giam giữ. Theo số liệu của Liên hợp quốc, hiện có khoảng 680.000 người di cư ở Libya, chiếm hơn 10% tổng dân số nước này.
Bất chấp những chia rẽ về chính trị sau cuộc cách mạng lật đổ Tổng thống Moammar Gadhafi, quốc gia Bắc Phi này đã trở thành điểm dừng chân phổ biến cho những người di cư - cho dù họ đang vượt biên vì lý do kinh tế hay đang xin tị nạn - vì đường bờ biển của Libya tương đối gần với bờ biển Hy Lạp và Italia. Trong hơn 56.000 người đã vượt biển đến Italia trong 3 tháng đầu năm nay, khoảng một nửa bắt đầu hành trình ở Libya.
Ismail là một cựu nhân viên bảo vệ đã chuyển sang nghề buôn người do nhiều tháng bị nợ lương. Người di cư phải trả cho Ismail và những người trong đường dây của anh ta từ 500 đến 2.000 USD cho mỗi chuyến đi, tùy thuộc vào loại rủi ro mà họ sẵn sàng chấp nhận. Ít tiền thì người di cư vượt biển bằng chiếc phao bơm hơi làm bằng cao su có thể chở từ 50 đến 200 người. Giá cao nhất bao gồm khoản hối lộ cho lính biên phòng Libya, những người giúp che giấu người di cư trên các chuyến tàu thương mại.
Tất nhiên, Majdi lo lắng về nguy cơ bị lực lượng bảo vệ bờ biển Hy Lạp ngăn lại, không đến được đích cuối cùng cũng như rủi ro có thể bỏ mạng trên đường đi. Trong 6 tháng đầu năm 2023, 7.292 người đã được đưa trở lại Libya khi họ đang cố gắng đến châu Âu. Nhưng trong cùng khoảng thời gian đó đã có 662 người chết và 368 người vẫn mất tích.
Các chuyên gia phân tích rằng, các chính sách giám sát tuyến đường trung tâm Địa Trung Hải hiện tại không hiệu quả, dẫn đến nhiều cái chết trên biển hơn và nhiều hành vi lạm dụng hơn của các mạng lưới buôn người ở Libya. Bà Marwa Mohamed, người đứng đầu bộ phận tiếp cận cộng đồng của tổ chức vận động chính sách “Luật sư cho công lý” ở Libya, lập luận rằng, Liên minh châu Âu nên làm nhiều hơn nữa để giúp đỡ những người di cư đang bị mắc kẹt ở Libya cũng như những người vẫn muốn tới các nước EU. “Tạo cho những người di cư ở Libya một con đường di cư hợp pháp không chỉ giúp họ ngăn ngừa số ca tử vong và tình trạng lạm dụng mà còn giúp các nước châu Âu giải quyết các cuộc khủng hoảng lao động sắp xảy ra. Cam kết phối hợp giải quyết dựa trên quyền của dòng người di cư là cách tốt nhất để bảo vệ người di cư và người tị nạn khỏi những tội ác nghiêm trọng trên tuyến đường trung tâm Địa Trung Hải. Làm như vậy sẽ góp phần chung tay trong cuộc chiến chống tội phạm buôn người xuyên quốc gia bằng cách xóa bỏ nhu cầu và cuối cùng là vô hiệu hóa các mạng lưới buôn lậu và buôn người”, bà Marwa Mohamed khuyến nghị.
Theo AP