Hơn 642.000 DN vi phạm thuế TNDN, truy thu hơn 35.900 tỷ đồng

Trụ sở Tenma Việt Nam tại KCN Quế Võ, Bắc Ninh

Liên quan đến vụ nghi vấn công ty Tenma của Nhật hối lộ công chức, cán bộ thuế, hải quan Bắc Ninh, tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 2/6, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết, Bộ trưởng đã có chỉ đạo Thanh tra Bộ tiến hành thanh tra toàn diện Cục Thuế, Hải quan tỉnh Bắc Ninh.

Trong đó có nội dung liên quan đến đoàn kiểm tra thuế (chủ yếu thuế thu nhập doanh nghiệp), và hải quan (chủ yếu thuế VAT) đối với doanh nghiệp. Bộ cũng chỉ đạo Tổng Cục trưởng hai Tổng cục, ban hành quyết định đình chỉ công tác với 11 công chức, trong đó có 5 công chức thuế, 6 công chức hải quan.

Theo bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội tư vấn thuế, Luật Quản lý thuế hiện hành quy định người nộp thuế tự tính, tự khai, tự nộp thuế vào NSNN và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Tuy nhiên, cơ quan thuế có trách nhiệm thanh tra, kiểm tra, chống thất thu, xử lý nợ đọng thuế,... nhằm đảm bảo sự công bằng cho người nộp thuế trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước.

Kết quả nghiên cứu "Trốn và tránh thuế của thuế thu nhập doanh nghiệp FDI tại Việt Nam" của Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách mới đây cho thấy chuyển giá của DN FDI ngày càng gia tăng và phức tạp.

Báo cáo chỉ ra rằng, có đến trên 60% DN FDI vẫn còn lỗ lũy kế với giá trị lỗ lũy kế là gần 400.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong số này có rất nhiều các DN vẫn mở rộng sản xuất kinh doanh, trong đó có nhiều “ông lớn” trên thế giới kinh doanh tại Việt Nam.

Theo Chủ tịch Hội tư vấn thuế, những DN có rủi ro cao về thuế, có dấu hiệu lợi dụng chuyển giá để trốn tránh thuế sẽ được đưa vào tầm ngắm, kế hoạch và thực hiện thanh tra, kiểm tra.

“Giai đoạn 2010 – 2018, qua thanh, kiểm tra ngành thuế phát hiện 642.423 DN vi phạm thuế TNDN với số thuế TNDN thu về hơn 35.900 tỷ đồng, giảm lỗ 185.000 tỷ đồng”, theo thống kê của Tổng cục Thuế.

Ngoài thanh kiểm tra chuyển giá, theo bà Cúc, hoạt động thanh tra toàn diện theo đối tượng cũng được thực hiện để đánh giá việc chấp hành pháp luật về thuế, đồng thời thanh kiểm tra chuyên sâu theo từng ngành, từng lĩnh vực trọng điểm.

Đối với lĩnh vực hoàn thuế VAT, Chủ tịch Hội tư vấn thuế cho hay qua thanh tra, ngành thuế cũng phát hiện nhiều DN có dấu hiệu vi phạm về hóa đơn, thủ đoạn ngày càng tinh vi, phức tạp.

Chỉ riêng trong năm 2018, toàn ngành Thuế đã thực hiện gần 96.000 cuộc thanh, kiểm tra thuế, xử lý về thuế trên 62.000 tỷ đồng. Trong đó số thuế truy thu vào NSNN gần 19.000 tỷ đồng, giảm lỗ gần 41.000 tỷ đồng. Năm 2019 vừa qua, số tiền xử lý qua thanh kiểm tra là 64.500 tỷ, trong đó, số thuế truy thu vào NSNN cũng ở mức gần 19.000 tỷ đồng, giảm lỗ gần 43.000 tỷ đồng.

Theo bà Cúc, từ 1/7/2020, với việc Luật Quản lý thuế mới có hiệu lực và các văn bản hướng dẫn thi hành đang được Chính phủ và Bộ Tài chính xây dựng (trong đó có Nghị định về chống chuyển giá) sẽ góp phần quản lý rủi ro trong quản lý thuế hiệu quả, góp phần làm cho môi trường kinh doanh bình đẳng, công bằng và lành mạnh.

Ngày 8/6 tới đây, Quốc hội cũng sẽ thảo luận về quyết toán ngân sách nhà nước năm 2018, trong đó có việc chống thất thu thuế.

Tuấn Nguyễn