Hơn 650 tấn sản phẩm khoáng sản bị khai báo thành... chất thải

Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TPHCM tống đạt các thủ tục tố tụng

Trước đó, Phòng Cảnh sát kinh tế (PC03, Công an TPHCM) chủ trì, phối hợp Hải quan Cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 kiểm tra hồ sơ, thủ tục đối với 2 tờ khai do Công ty TNHH TMDV XNK Đại Phát Đồng Nai đăng ký để xuất khẩu 23 container hàng hóa từ Việt Nam sang Trung Quốc.

Lực lượng chức năng phát hiện hàng hóa này có dấu hiệu khai báo gian dối về tên gọi, chủng loại, không phù hợp với nội dung khai báo hải quan.

Quá trình phối hợp kiểm tra, mặc dù doanh nghiệp khai báo là “xỉ đa kim”, song kết quả giám định xác định hàng hóa chủ yếu là đồng ở dạng hợp chất CuFeS₂, có hàm lượng kim loại cao, không phải phế liệu như khai báo.

Ngay sau đó, vụ việc được chuyển đến Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TPHCM để thụ lý, xác minh theo thẩm quyền.

Các container chứa hàng hóa được kẹp chì

Kết quả điều tra bước đầu cho thấy, đây là hoạt động có tổ chức, do Nguyễn Nguyên Lý chủ mưu, cầm đầu, trực tiếp điều hành.

Lý nhận “đơn hàng” từ đối tượng người Trung Quốc thông qua WeChat. Sau đó, điều phối các khâu từ thuê container, đặt tàu vận chuyển, tổ chức đóng hàng, đến sử dụng pháp nhân doanh nghiệp nhằm thực hiện thủ tục hải quan.

Các đối tượng khác trong đường dây được phân công cụ thể theo từng công đoạn. Không chỉ gian dối về khai báo hải quan, các đối tượng còn tổ chức hợp thức hóa toàn bộ hồ sơ xuất khẩu, bằng cách sử dụng doanh nghiệp "ma", mua hóa đơn giá trị gia tăng, lập khống hợp đồng và thực hiện các giao dịch chuyển tiền hợp thức hóa chứng từ, che giấu bản chất.

Việc khai báo hàng hóa thành “xỉ đa kim” nhằm đánh tráo bản chất hàng hóa, biến sản phẩm khoáng sản (tinh quặng) có giá trị lớn thành chất thải, né tránh sự kiểm soát của cơ quan quản lý và đưa tài nguyên ra nước ngoài.

Lực lượng chức năng mở các container để kiểm tra

Quá trình điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TPHCM áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ và tố tụng; trưng cầu giám định để xác định thành phần, hàm lượng kim loại...

Theo đó, tổng khối lượng hàng hóa là 652.080kg, có hàm lượng đồng trung bình 26,25%, sắt 37,35%, lưu huỳnh 35,69%. Hội đồng Định giá tài sản kết luận, giá trị hàng hóa vi phạm trị giá nhiều tỷ đồng.

Cơ quan điều tra xác định, hành vi của các đối tượng đủ yếu tố cấu thành tội “Vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới” theo Điều 189 Bộ luật Hình sự. Đây là vụ việc điển hình cho thấy xu hướng lợi dụng hoạt động xuất khẩu, pháp nhân doanh nghiệp và hệ thống chứng từ để che giấu hành vi phạm tội, cần được xử lý nghiêm.

Các mẫu được đưa đi giám định

Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TPHCM đang tiếp tục mở rộng điều tra, làm rõ đối tượng người Trung Quốc đặt hàng và tiêu thụ hàng hóa; truy xét nguồn gốc thực sự của số hàng trong 23 container, xác định có hay không hành vi khai thác, thu gom khoáng sản trái phép...

Ngoài ra, mở rộng rà soát các lô hàng, tờ khai và doanh nghiệp có dấu hiệu tương tự để đấu tranh triệt để, góp phần giữ vững kỷ cương và bảo vệ lợi ích kinh tế của Nhà nước.

VĂN ANH