Hơn nghìn hộ dân Cồn Hến sống khó khăn do quy hoạch treo

Với chủ trương quy hoạch Cồn Hến để phát triển du lịch và dịch vụ, suốt 23 năm qua, hơn 1.000 hộ dân ở vùng đất này phải chấp nhận sống trong cảnh khó khăn do vướng quy hoạch treo

Từ Đập Đá, TP Huế chạy dọc theo tuyến đường Nguyễn Sinh Cung khoảng 1 cây số, rẽ qua cầu sắt Phú Lưu bắc qua nhánh sông Hương là đến Cồn Hến.

Nhiều người dân ở đây cho biết, dù ở cách trung tâm TP Huế không xa nhưng Cồn Hến nay vẫn như một làng quê nghèo. Dọc hai bên tuyến đường chính Ưng Bình dẫn đi vào các ngõ, kiệt là những căn nhà xập xệ nằm san sát nhau. Khi chúng tôi đến, bà Nguyễn Thị Hoa (55 tuổi) xong việc giao hến cho các quán ăn, cửa hàng trong buổi sáng vừa trở về nhà.

Theo lời bà Hoa, trước đây người dân Cồn Hến lấy nghề cào, bắt hến trên sông Hương để mưu sinh. Đến nay Cồn Hến còn rất ít hộ theo nghề này và có khoảng 10 lò hấp hến hoạt động để cung cấp hến, nước hến cho các quán cơm, bún hến, trong đó có lò hến của gia đình bà.

Công việc hấp hến vất vả nhưng vợ chồng bà Hoa đã duy trì nghề này suốt gần 30 năm qua để mưu sinh, nuôi con cái ăn học. Từ 2h sáng vợ chồng bà đã dậy nhóm lửa để kịp hấp mấy tạ hến, sau đó mang giao cho các hộ kinh doanh bán buổi sáng.

“Dù thức khuya dậy sớm, cần mẫn với công việc nhưng thu nhập của gia đình tôi và bà con trong xóm cũng chỉ đảm bảo cuộc sống hằng ngày. Nghề làm hến tuy vất vả nhưng chúng tôi chịu khó chịu khổ được để mưu sinh, còn nhà cửa xuống cấp, hư hỏng thì không thể xây mới được vì cả khu vực Cồn Hến này đều bị quy hoạch treo suốt hàng chục năm qua”, bà Hoa ngậm ngùi nói.

Do trong vùng quy hoạch treo nên cuộc sống người dân ở Cồn Hến còn quá nhiều khó khăn, vất vả.

Tìm hiểu được biết, năm 1998, UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế ban hành quyết định quy hoạch tổng thể khu vực Cồn Hến để xây dựng khu du lịch sinh thái và dịch vụ giải trí cấp cao.

Đến cuối tháng 6/2015, UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế tiếp tục có quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết (tỷ lệ 1/500) xây dựng khu du lịch, dịch vụ cao cấp Cồn Hến, với diện tích 26,4ha, gồm diện tích đất 23,8ha và mặt nước 2,6ha.

Theo quy hoạch, tại Cồn Hến sẽ xây dựng các công trình gồm trung tâm công cộng kết hợp dịch vụ với diện tích 13.297m²; khu chức năng hỗn hợp, khu du lịch dịch vụ rộng 7.984m² nằm ở phía Nam Cồn Hến; khu nghỉ dưỡng cao cấp rộng 74.367m² và quảng trường hơn 16.800m².

Thế nhưng, đến nay đã 23 năm trôi qua nhưng quy hoạch Cồn Hến vẫn còn trên giấy, ảnh hưởng đến hơn 1.000 hộ dân với 4.300 nhân khẩu đang sinh sống tại đây.

Do ảnh hưởng quy hoạch treo nên từ đường sá đến nhà cửa lẫn các công trình công cộng, trường học ở Cồn Hến dù đã xuống cấp, hư hỏng nhưng không thể triển khai đầu tư xây dựng.

Dẫn chúng tôi đi từ đầu khu kiệt đến ngôi nhà cuối cùng nằm sát bờ sông Hương, ông Nguyễn Tý (63 tuổi) bày tỏ sự ngậm ngùi lẫn nhiều nỗi lo lắng. Ông Tý cho biết, do vùng thấp trũng nên mỗi mùa mưa lụt, nhiều khu vực, tuyến đường ở Cồn Hến bị ngập sâu trong nước.

Khi lũ đi qua, được sự giúp đỡ, hỗ trợ của hàng trăm đoàn viên, thanh niên Công an và các lực lượng, rác rưởi, bùn non đều được dọn sạch nhưng đường sá, nhà cửa của người dân ngày càng xuống cấp nặng thì không được xây mới.

Theo thống kê của UBND phường Vỹ Dạ, hiện toàn bộ hệ thống đường giao thông ở Cồn Hến đều hư hỏng, hạ tầng hệ thống thoát nước nơi có nơi không, nhiều hộ dân muốn tách thửa đất đai để cho con cái xây nhà ở hoặc vay vốn tín dụng ngân hàng… đều không thể thực hiện vì vướng quy hoạch.

“Quy hoạch treo kéo dài đến nay đã 23 năm, chúng tôi cũng đã kiến nghị lên các cấp chính quyền nhiều lần nhưng vẫn chưa thấy sự thay đổi nào. Không lẽ hết đời chúng tôi đến đời các con, các cháu ở Cồn Hến vẫn vướng quy hoạch như thế này sao?”, nỗi niềm của ông Tý cũng chính là nỗi lòng của hơn nghìn hộ dân sống ở “ốc đảo” Cồn Hến gửi đến các cơ quan chức năng tỉnh Thừa Thiên-Huế.

Liên quan đến quy hoạch ở Cồn Hến, ông Nguyễn Đại Vui, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Thừa Thiên-Huế cho biết, việc quy hoạch Cồn Hến nhằm hướng đến phát triển du lịch, dịch vụ cao cấp, tạo điểm nhấn trong phát triển đô thị Huế.

“Thời gian qua, Sở cùng UBND TP Huế đã tổ chức kêu gọi nhiều nhà đầu tư đến tìm hiểu, nghiên cứu phát triển dự án này. Tuy nhiên, do khối lượng đền bù giải phóng mặt bằng ở khu vực Cồn Hến quá lớn nên ảnh hưởng đến khâu tiếp cận dự án của nhà đầu tư”.

Ông Vui thông tin thêm rằng, hiện tỉnh Thừa Thiên-Huế đang tổ chức lập hệ thống quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2045, UBND tỉnh giao UBND TP Huế xem xét, đánh giá lại quy hoạch ở khu vực Cồn Hến để có sự điều chỉnh phù hợp với phát triển bền vững.

Mới đây, các cơ quan chức năng TP Huế đã khảo sát thực tế để nắm bắt, lắng nghe tâm tư nguyện vọng của người dân ở khu vực Cồn Hến.

Ông Phan Thiên Định, Bí thư Thành ủy Huế cho biết, dù chưa xác định thời điểm di dời dân vì còn phụ thuộc nhiều vấn đề liên quan khác nhưng hiện tại người dân ở Cồn Hến vẫn phải tiếp tục sinh sống và phát triển kinh tế thông qua du lịch nên việc đảm bảo vệ sinh môi trường, đường sá, trường học, ANTT tại đây phải được ưu tiên, quan tâm.

Vì thế, chính quyền địa phương cần nghiên cứu tận dụng đất phù sa phát triển nông nghiệp hiệu quả ở Cồn Hến, ngoài ra sẽ chỉnh trang lại Trường Tiểu học Phú Lưu, nhà văn hóa, xây dựng thêm điểm tránh trú mưa bão kiên cố để người dân Cồn Hến an tâm sinh sống.

Anh Khoa